42

Annotatsiya. Ushbu maqolada quyosh issiqlik energiyasini saqlash texnologiyalari, xususan, issiqlik akkumulyatorlari sohasida olib borilgan xalqaro ilmiy tadqiqotlar chuqur tahlil qilinadi. Tadqiqotlar 2013–2024-yillar oralig‘ida chop etilgan ilmiy maqolalar asosida o‘rganildi. Tahlil davomida turli texnologik yondashuvlar — yashirin (latent) issiqlik saqlash, sezilarli (sensible) issiqlik saqlash va kimyoviy (thermochemical) issiqlik saqlash tizimlari ko‘rib chiqildi. Har bir yondashuvning texnik ko‘rsatkichlari, afzalliklari, kamchiliklari va iqtisodiy samaradorligi solishtirildi. Natijalar quyosh issiqlik akkumulyatorlarini ishlab chiqishda innovatsion yo‘nalishlarni belgilashga yordam beradi. Ushbu tahliliy ishda ilmiy maqolalarni tizimli o‘rganish metodologiyasidan foydalanildi. Maqolalar “Scopus”, “ScienceDirect”, “SpringerLink” va “Web of Science” kabi ilmiy bazalardan tanlab olindi. Tahlil uchun 2013–2024-yillar oralig‘ida chop etilgan ilmiy nashrlar ko‘rib chiqildi. Kalit so‘z sifatida “Latent heat storage”, “sensible heat storage”, “thermochemical heat storage”, iboralari tanlandi. Har bir yil bo‘yicha maqolalar soni maxsus jadvalga yozilib, grafik ko‘rinishda taqdim etildi. Tahlil faqat maqola sarlavhasi va mavzusi mos kelgan ilmiy nashrlar bilan cheklangan. O‘tkazilgan bibliometrik tahlil natijalariga ko‘ra, 2014–2024-yillar oralig‘ida issiqlik energiyasini saqlash texnologiyalari bo‘yicha nashrlar soni izchil ortib borgan bo‘lib, ayniqsa yashirin (latent) issiqlik saqlash yo‘nalishida ilmiy faollik yuqori bo‘lgan. Springer nashriyoti mazkur sohadagi eng ko‘p maqola chop etgan platforma sifatida ajralib turgan bo‘lsa, MDPI bazasida chop etilgan maqolalar nisbatan kam sonli bo‘lgan. Davlatlar kesimida esa Xitoy, Buyuk Britaniya va AQSH o‘zaro xalqaro hamkorlikda eng faol ishtirok etgan mamlakatlar bo‘lib, ayniqsa Xitoy Fanlar Akademiyasi va Tsinghua Universiteti kabi muassasalar eng ko‘p nashr chop etgan tashkilotlar sifatida yetakchilik qilmoqda.

  • Web Address
  • DOI
  • Date of creation in the UzSCI system 14-11-2025
  • Read count 42
  • Date of publication 13-11-2025
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages95-102
Ўзбек

Annotatsiya. Ushbu maqolada quyosh issiqlik energiyasini saqlash texnologiyalari, xususan, issiqlik akkumulyatorlari sohasida olib borilgan xalqaro ilmiy tadqiqotlar chuqur tahlil qilinadi. Tadqiqotlar 2013–2024-yillar oralig‘ida chop etilgan ilmiy maqolalar asosida o‘rganildi. Tahlil davomida turli texnologik yondashuvlar — yashirin (latent) issiqlik saqlash, sezilarli (sensible) issiqlik saqlash va kimyoviy (thermochemical) issiqlik saqlash tizimlari ko‘rib chiqildi. Har bir yondashuvning texnik ko‘rsatkichlari, afzalliklari, kamchiliklari va iqtisodiy samaradorligi solishtirildi. Natijalar quyosh issiqlik akkumulyatorlarini ishlab chiqishda innovatsion yo‘nalishlarni belgilashga yordam beradi. Ushbu tahliliy ishda ilmiy maqolalarni tizimli o‘rganish metodologiyasidan foydalanildi. Maqolalar “Scopus”, “ScienceDirect”, “SpringerLink” va “Web of Science” kabi ilmiy bazalardan tanlab olindi. Tahlil uchun 2013–2024-yillar oralig‘ida chop etilgan ilmiy nashrlar ko‘rib chiqildi. Kalit so‘z sifatida “Latent heat storage”, “sensible heat storage”, “thermochemical heat storage”, iboralari tanlandi. Har bir yil bo‘yicha maqolalar soni maxsus jadvalga yozilib, grafik ko‘rinishda taqdim etildi. Tahlil faqat maqola sarlavhasi va mavzusi mos kelgan ilmiy nashrlar bilan cheklangan. O‘tkazilgan bibliometrik tahlil natijalariga ko‘ra, 2014–2024-yillar oralig‘ida issiqlik energiyasini saqlash texnologiyalari bo‘yicha nashrlar soni izchil ortib borgan bo‘lib, ayniqsa yashirin (latent) issiqlik saqlash yo‘nalishida ilmiy faollik yuqori bo‘lgan. Springer nashriyoti mazkur sohadagi eng ko‘p maqola chop etgan platforma sifatida ajralib turgan bo‘lsa, MDPI bazasida chop etilgan maqolalar nisbatan kam sonli bo‘lgan. Davlatlar kesimida esa Xitoy, Buyuk Britaniya va AQSH o‘zaro xalqaro hamkorlikda eng faol ishtirok etgan mamlakatlar bo‘lib, ayniqsa Xitoy Fanlar Akademiyasi va Tsinghua Universiteti kabi muassasalar eng ko‘p nashr chop etgan tashkilotlar sifatida yetakchilik qilmoqda.

№ Author name position Name of organisation
1 Juraboyev N.I. doktorant (PhD) Farg‘ona davlat texnika universiteti
№ Name of reference
1 O. A. Al-Shahri et al., “Solar photovoltaic energy optimization methods, challenges and issues: A comprehensive review,” Journal of Cleaner Production, vol. 284, p. 125465, Feb. 2021, doi: 10.1016/j.jclepro.2020.125465.
2 M. H. Alsharif, J. Kim, and J. H. Kim, “Opportunities and Challenges of Solar and Wind Energy in South Korea: A Review,” Sustainability, vol. 10, no. 6, p. 1822, Jun. 2018, doi: 10.3390/su10061822.
3 Y. Tian and C. Y. Zhao, “A review of solar collectors and thermal energy storage in solar thermal applications,” Applied Energy, vol. 104, pp. 538–553, Apr. 2013, doi: 10.1016/j.apenergy.2012.11.051.
4 N. I. Juraboev et al. “A Comparative Study on Thermal Analysis of Latent Heat Energy Storage Systems Using Phase Change Materials,” presented at the International Conference on Thermal Engineering, 2024. [Online]. Available: https://www.scopus.com/inward/record.uri?eid=2 s2.0-85199170053&partnerID=40&md5=8007ba192adc886e8ce0bbadc55187b9
5 Juraboyev N.I., Akhatov J.S. Thermal performance simulation of encapsulated pcm for latent heat storage applications. Alternative energy. 2025. 3(19). pp. 86-92.
6 B. Zalba, J. M. Marı ́n, L. F. Cabeza, and H. Mehling, “Review on thermal energy storage with phase change: materials, heat transfer analysis and applications,” Applied Thermal Engineering, vol. 23, no. 3, pp. 251–283, Feb. 2003, doi: 10.1016/S1359-4311(02)00192
7 A. Palacios, C. Barreneche, M. E. Navarro, and Y. Ding, “Thermal energy storage technologies for concentrated solar power – A review from a materials perspective,” Renewable Energy, vol. 156, pp. 1244–1265, Aug. 2020, doi: 10.1016/j.renene.2019.10.127.
8 B. Kalidasan and A. K. Pandey, “Next generation phase change materials: State-of-the-art towards sustainable future,” Progress in Materials Science, vol. 148, p. 101380, Feb. 2025, doi: 10.1016/j.pmatsci.2024.101380.
9 L. F. Cabeza, A. Castell, C. Barreneche, A. De Gracia, and A. I. Fernández, “Materials used as PCM in thermal energy storage in buildings: A review,” Renewable and Sustainable Energy Reviews, vol. 15, no. 3, pp. 1675–1695, Apr. 2011, doi: 10.1016/j.rser.2010.11.018.
10 A. Sharma, V. V. Tyagi, C. R. Chen, and D. Buddhi, “Review on thermal energy storage with phase change materials and applications,” Renewable and Sustainable Energy Reviews, vol. 13, no. 2, pp. 318–345, Feb. 2009, doi: 10.1016/j.rser.2007.1
Waiting