680

“Диабетнорм-ҳерба” номли фиточойи таркибида полисахаридлар тутган доривор ўсимликлар
асосида ишлаб чиқилган бўлиб, уни таркибидаги антидиабетик таъсирга эга асосий таъсир
этувчи компонент –инулинни миқдорий таҳлили бўйича олиб борилган тадқиқотлар натижалари
келтиритилган.Ўсимлик инулини таркибида 2 тадан 100 тагача фруктоза бирлиги бўлган узун
занжирдан иборат полимердир. Унинг полимерланиш даражаси қиймати ўсимлик турига, яшаш
шароитига, вегетация циклига, йиғиш вақтига ва экстракция шароитларига боғлиқ. Шунинг
учун фиточой таркибидаги инулин миқдорини аниқлашда, уни кислотали муҳитда гидролизидан
ҳосил бўлган фруктоза билан Селиванов реакцияси ўтказилган. Ҳосил қилинган модда УБспектри олиниб, нур ютилишига қараб миқдорий таҳлил амалга оширилган. Сувда фруктозид
ва фруктозанлар, спиртда эса фруктозидлар эришини инобатга олиб, 2 хил эритувчи муҳитида
таҳлил амалга оширилган. Олиб борилган тадқиқотлар натижасида “Диабетнорм-ҳерба”
фиточойи таркибидаги инулин миқдори 19,87±1,28% эканлиги аниқланган.
 

  • Web Address
  • DOI
  • Date of creation in the UzSCI system23-01-2020
  • Read count614
  • Date of publication14-10-2019
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages47-51
Ўзбек

“Диабетнорм-ҳерба” номли фиточойи таркибида полисахаридлар тутган доривор ўсимликлар
асосида ишлаб чиқилган бўлиб, уни таркибидаги антидиабетик таъсирга эга асосий таъсир
этувчи компонент –инулинни миқдорий таҳлили бўйича олиб борилган тадқиқотлар натижалари
келтиритилган.Ўсимлик инулини таркибида 2 тадан 100 тагача фруктоза бирлиги бўлган узун
занжирдан иборат полимердир. Унинг полимерланиш даражаси қиймати ўсимлик турига, яшаш
шароитига, вегетация циклига, йиғиш вақтига ва экстракция шароитларига боғлиқ. Шунинг
учун фиточой таркибидаги инулин миқдорини аниқлашда, уни кислотали муҳитда гидролизидан
ҳосил бўлган фруктоза билан Селиванов реакцияси ўтказилган. Ҳосил қилинган модда УБспектри олиниб, нур ютилишига қараб миқдорий таҳлил амалга оширилган. Сувда фруктозид
ва фруктозанлар, спиртда эса фруктозидлар эришини инобатга олиб, 2 хил эритувчи муҳитида
таҳлил амалга оширилган. Олиб борилган тадқиқотлар натижасида “Диабетнорм-ҳерба”
фиточойи таркибидаги инулин миқдори 19,87±1,28% эканлиги аниқланган.
 

English

It is given the results of quantitative analysis of inulin, the main component which possesses antidiabetic activity in “Diabetnorm-herba”,phytotea which contains polysaccharides. Inulin is a long chainlike
polymer consisting of 2 to 100 fructose monomers. Its degree of polymerization depends on type of plant,
growth condition, vegetation cycle, harvesting time and condition of extraction. Therefore, the quantitative analysis of inulin in the phytotea was performed by conducting Selivanov reaction to fructose obtained by acidic hydrolysis. Then, the quantitative analysis was carried out by light absorbance based on
UV-specter of obtained product. Taking into consideration the solubility of fructozide and froctozanes in
water and fructozides in alcohol, two solvents were used in the experiment. As a result of the research, it
has been identifed that the amount of inulin in “Diabetnorm-herba” is 19.87±1.28%.
 

Русский

Приведены результаты количественного анализа инулина, основного компонента которого
обладает противодиабетической активностью в «Диабетнорм-херба», фиточай, который
содержит полисахариды. Инулин является длинноцепочечным полимером, состоящим из 2-100
фруктозных мономеров. Степень его полимеризации зависит от типа растения, условий роста,
вегетационного цикла, времени сбора урожая и условий экстракции. Поэтому количественный
анализ инулина в крови проводили путем проведения реакции Селиванова на фруктозу, полученную
кислотным гидролизом. Затем проводили количественный анализ по поглощению света на основе
УФ-спектра полученного продукта. Принимая во внимание растворимость фруктозидов и
фруктозанов в воде и фруктозидов в спирте, в эксперименте использовались два растворителя.
В результате исследования было установлено, что количество инулина в «Диабетнорм-херба»
составляет 19,87 ± 1,28%.
 

Author name position Name of organisation
1 Aminov S.N.
2 Sharipov A.T.
3 Xolboyeva M.O.
Name of reference
1 1. Глобальный доклад по диабету [Globalreport on diabetes]. Женева: Всемирная организация здравоохранения; 2018. Лицензия: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
2 2. Аминов С.Н., Юнусхўжаев А.Н., Салихов Ф.Д. Инулин турлари ва уларнинг қўллаш соҳалари// Фармацевтика журнали.-2014.-№2.-Б.33-41
3 3. Кадыров О.Ш. Стандартизация и контроль качества гипогликемических лекарственных средств, созданных на основе топинамбура (НelianthustuberosusL.): Дисс. … канд.фарм.наук. – Ташкент, 2006.- 92 с.
4 4. К.Н.Нуридуллаева, Ф.Ф.Урманова Изучение углеводного комплекса корней кузинии теневой// Фармацевтический журнал.-2016.-№1. С.8-13
5 5. Barclay, T., Ginic-Markovic, M., Cooper, P., &Petrovsky, N. (2010). Inulin: A versatile polysaccharide with multiple pharmaceutical and food chemical uses. Journal ofExcipients and Food Chemicals, 1, 27–50.
6 6. Barclay, T., Ginic-Markovic, M., Johnston, M. R., Cooper, P. D., &Petrovsky, N. (2012).Analysis of the hydrolysis of inulin using real time H-1 NMR spectroscopy. Carbohydrate Research, 352, 117–125.
7 7. Ronkart, S. N., Blecker, C. S., Fourmanoir, H., Fougnies, C., Deroanne, C., Van Herck,J.-C., et al. (2007). Isolation and identifcation of inulooligosaccharides resultingfrom inulin hydrolysis.AnalyticaChimicaActa, 604, 81–87.
8 8. Van Laere, A., & Van den Ende, W. (2002). Inulin metabolism in dicots: Chicory as a model system. Plant Cell and Environment, 25, 803–813.
Waiting