БАҲОЛАШУЧУНМАҚСАДҚЎЙИШ. ТЎҒРИ АЛТЕРНАТИВ БАҲОЛАШ ШАКЛИНИ ТАНЛАЙ ОЛИШ

There is a direct link between assessment and teaching, which is not always taken into consideration. This may prevent assessment fulfilling teaching process and helping achieve teaching aims. The issue raised in the article is related to factors connecting assessment to language teaching. In particular, it discusses about how to make assessment purposeful and how to opt for the right alternative so that teaching could meet learners` needs and teachers` objectives. By investigating existing materials on the topic, the author discusses the classification of tests according to their functions; and provides a five-component guideline that helps language teachers assess their students` language skills purposefully. Suggested guideline highlights the importance of teachers` awareness of abovementioned classification. Moreover, the article includes detailed description of three forms of alternative assessment —portfolios, journals and peer-assessment. By discussing benefits of those three alternatives and challenges in their application, the author proposes some recommendations concerning the use of each assessment form.

Ўқитиш ва баҳолаш бевосита боғлиқ бўлиб, лекин бу боғлиқлик ҳар доим ҳам эътиборга олинмайди. Бу эса баҳолаш ўқитишни тўлдиришига ва ўқитиш мақсадларига  эришилишига тўсқинлик қилади. Мақолада кўтарилган мавзу ҳам баҳолашни ўқитишга боғловчи омилларга тааллуқли. Хусусан, мақолада ўқитувчи мақсадларини амалга ошириш ва тил ўрганувчиларнинг талабларини қондириш учун баҳолашни қандай мақсадли қилиш ва алтернатив баҳолаш шаклларини қандай тўғри танлаш муҳокама қилинади. Мавзуга доир материалларни ўрганиш орқали, муаллиф тестларни вазифаларига кўра классификацияланишини мухокама қилади ва беш қисмдан иборат кўрсатмани тавсия қилади. Бу кўрсатма ўқитувчиларнинг юқорида айтиб ўтилган тест турларидан хабардорлигининг аҳамиятини таъкидлайди. Бундан ташқари,мақола учта алтернатив баҳолаш шакллари потфолио, журнал ва шерик бўлиб баҳолашнинг батафсил тасвирини ўз ичига олади. Учта алтернатив баҳолашшаклларининг афзалликлари ва уни йўлга қўйишдаги қийинчиликларни муҳокама қилиш орқали, муаллиф ҳар биридан фойдаланиш бўйича бир қанча тавсияларни беради.

Между оцениванием и обучением существует прямая связь, которая не всегда учитывается. Поднятая в статье проблема связана с факторами, связывающими оценку с преподаванием языка. В частности, в ней обсуждается, как сделать оценку целесообразной и как выбрать правильную альтернативу, чтобы обучение могло отвечать потребностям учащихся и целям учителей.Исследуя существующие материалы по теме, автор обсуждает классификацию тестов в соответствии с их функциями; и предоставляет пятикомпонентную рекомендацию, которая помогает учителям языка целенаправленно оценивать языковые навыки своих учеников. Предлагаемая рекомендация подчеркивает важность понимания учителями вышеупомянутой классификации.Кроме того, статья содержит подробное описание трех форм альтернативной оценки —портфолио, журналов и коллегиальной оценки. Обсуждая преимущества этих трех альтернатив и проблем в их применении, автор предлагает некоторые рекомендации, касающиеся использования каждой формы оценки.