136

Статья посвящена исследованию соматических топонимов языка каракалпакских дастанов, занимающих особое положение в языковой системе. В работе дано разъяснение названиям географических объектов содержащих в своем наименовании части тела: баўыр (печень), бүйрек (почка), бел (поясница), мойын (шея), қолтық (подмышки), қол (рука), киндик (пуповина), табан (ступня), мурын (нос), қан (кровь), их использованию в каракалпакских дастанах. Анализу подверглись состав, особенности семантики и употребления сомонимов каракалпакских дастанов.

  • Internet havola
  • DOI
  • UzSCI tizimida yaratilgan sana 10-08-2022
  • O'qishlar soni 136
  • Nashr sanasi 11-07-2020
  • Asosiy tilRus
  • Sahifalar251-257
Русский

Статья посвящена исследованию соматических топонимов языка каракалпакских дастанов, занимающих особое положение в языковой системе. В работе дано разъяснение названиям географических объектов содержащих в своем наименовании части тела: баўыр (печень), бүйрек (почка), бел (поясница), мойын (шея), қолтық (подмышки), қол (рука), киндик (пуповина), табан (ступня), мурын (нос), қан (кровь), их использованию в каракалпакских дастанах. Анализу подверглись состав, особенности семантики и употребления сомонимов каракалпакских дастанов.

Ўзбек

Мақолада ономастикада, асосан, топонимикада тана аъзолари номларининг учрашига боғлиқ масалалар қорақалпоқ достонларида учрайдиган топонимлар мисолида ўрганилган. Баўыр (жигар), бүйрек (буйрак), бел (бел), мойын (бўйин), қолтық (қўлтик), қол (қўл), киндик (киндик), табан (товон), мурын (бурун), қан (қон) каби тана аъзолари номларининг географик объектларни номлашда қўлланилиши ва англатувчи маънолари бўйича тушунчалар берилган. Тана аъзолари атамаларининг туркий тилларида билдирувчи географик маънолари тадқиқ этилган.

English

In the article issues related to the occurrence of body parts names in onomastics, mainly toponymy, are studied on the example of toponyms found in Karakalpak epics. Concepts are given on the use and meaning of the names of body parts such as bawır (liver), búyrek (kidney), bel (waist), moyın (neck), qoltıq (armpit),qol (hand), kindik (umbilicus), taban (foot), murın (nose), qan (blood) in naming geographical objects. The geographical meanings of body terms in Turkic languages have been studied.

Muallifning F.I.Sh. Lavozimi Tashkilot nomi
1 Tolibaev K.E. таянч докторант Қорақалпоқ давлат университети
Havola nomi
1 Эназаров Т. Ўзбекистон топонимлари: луғавий асослар ва этимологик тадқиқи йўллари. Дисс. … д-ра филол. н. – Ташкент, 2006. 516 с.
2 Сабитова И. И. О некоторых микротопонимах-сомонимах татарского языка // Актуальные вопросы тюркологических исследований. – Санкт-Петербург: СПбГУ, 2016. – С.85-89.
3 Мурзаев Э.М. Тюркские географические названия. – М.: Восточная литература, 1996. 254 с.
Kutilmoqda