100

This paper reviews energy parameters of rock fractures made using a wedge-shaped tool. The paper provides diagrams of distribution of forces and stresses under the impact of a wedge-shaped tool and stress components from two sources in the form of a wedge, localized in one row. There is a theory of energy intensity of rock fracture and energy of a single blow with a wedge-shaped tool which explains the energy parameters of rock fracture with a wedge-shaped tool. The new machine is based on static-dynamic methods of applying stresses to rock masses, which justifies the development of machines and mechanisms whose operating principle is based on static-dynamic methods of applying loads to rock masses.

  • O'qishlar soni24
  • Nashr sanasi16-02-2023
  • Asosiy tilIngliz
  • Sahifalar10-15
Ўзбек

Maqolada qoziqsimon instrument yordamida tog‘ jinsini buzishda energetik o‘lchamlar tadqiq qilingan. Qoziqsimon instrumentning tog‘ jinsiga ta’siri natijasida kuchlanish hamda kuchlanganlik va bir qatorda joylashgan qoziq ko‘rinishidagi ikkita manbaning kuchlanish komponentlari sxemalari keltirilgan. Qoziqsimon instrumentning tog‘ jinsini buzishdagi energetik o‘lchamlarini asoslash uchun qoziqsimon instrumentning bir martalik zarb energiyasi va tog‘ jinsini buzish energiya hajmiyligi nazariyasi o‘rganilgan. Ushbu ish tog‘ jinsini statik va dinamik usullar bilan yuklama berish orqali buzuvchi mashina va mexanizmlarni yaratish uchun asos bo‘ladi.

Русский

В данной работе произведено теоретическое и практическое исследование энергетических параметров разрушения горных пород клиновидным инструментом. Приведены схемы распределения усилий и напряжений под воздействием клиновидного инструмента и компонентов напряжений от двух источников, находящихся в одном ряду в виде клина. Для обоснования энергетических параметров разрушения горных пород клиновидным инструментом приведена теория энергоемкости разрушения горных пород и энергии единичного удара ударным клиновидным инструментом, что также демонстрирует направление создания машин и механизмов, принцип действия которых основывается на статико-динамических методах приложения нагрузок на массивы горных пород. 

English

This paper reviews energy parameters of rock fractures made using a wedge-shaped tool. The paper provides diagrams of distribution of forces and stresses under the impact of a wedge-shaped tool and stress components from two sources in the form of a wedge, localized in one row. There is a theory of energy intensity of rock fracture and energy of a single blow with a wedge-shaped tool which explains the energy parameters of rock fracture with a wedge-shaped tool. The new machine is based on static-dynamic methods of applying stresses to rock masses, which justifies the development of machines and mechanisms whose operating principle is based on static-dynamic methods of applying loads to rock masses.

Muallifning F.I.Sh. Lavozimi Tashkilot nomi
1 Maxmudov A.M. texnika fanlari nomzodi, dotsent, “Konchilik elektr mexanikasi” kafedrasi mudiri Navoiy davlat konchilik va texnologiyalar universiteti
Havola nomi
1 Baron L.I., Klyuchnikov A.V. Konturnaya vzryvnaya obrabotka pri prokhodke tunnelya [Contour Blasting during Tunneling]. Leningrad, Nauka Publ., 1968, 204 p.
2 Grigorovich M.B. Otsenka mestorozhdeniy oblitsovochnogo kamnya pri poiske i razvedke [Estimation of facing stone deposits in prospecting and exploration]. Moscow, Nedra Publ., 1976, 151 p.
3 Nikolaevsky V.N. Dinamicheskaya prochnost’ i skorost’ razrusheniya [Dynamic Strength and Fracture Rate]. Impact, Explosion and Fracture, Ser. of Mechanics. New in Foreign Science. Moscow, Mir Publ., 1981, pp. 81–87.
4 Karkashadze G.G. Mekhanicheskoye razrusheniye gornykh porod [Mechanical destruction of rocks]. Moscow, MSU Press Publ., 2004, 222 p.
5 Drukovany M.F., Komir V.M., Kuznetsov V.M. Deystviye vzryva v gornykh porodakh [Action of explosion in rocks]. Kyiv, Naukov Dumka Publ., 1973, pp. 14–19.
6 Kutuzov B.N., Shifrin E.I. Opredeleniye ratsional’nykh parametrov konturnogo vzryvaniya. Fizicheskiye protsessy gornogo proizvodstva [Determination of Rational Parameters of Contour Blasting. Physical Processes of Mining Production]. Leningrad, 1980, pp. 3–8.
7 Razrusheniye. Razrusheniye nemetallov i kompozitnykh materialov [Destruction. Fracture of non-metals and composite materials]. Ed. G. Liebowitz. Part 1. Inorganic Materials (Glass, Rocks, Composites, Ceramics, Ice). Moscow, Mir Publ., 1976, vol. 7, pp. 60–128.
8 Rakishev B.R. Energoyemkost’ mekhanicheskogo razrusheniya gornykh porod [Energy intensity of mechanical destruction of rocks]. Almaty, Baspager, 1998, 210 p.
9 Rodionov V.N. O nekotorykh kachestvennykh sootnosheniyakh parametrov vzryvnogo vozdeystviya v tverdoy srede [About Some Qualitative Relations of Explosion Action Parameters in a Solid Medium]. Explosives. Book 5. Moscow, 1974, vol. 73/30, pp. 66–75.
10 Rakhimov V.R., Makhmudov A.M. Faktory, opredelyayushchiye effektivnost’ tekhnologii dobychi kamennykh blokov udarnymi mashinami [Factors determining the effectiveness of technology of stone block extraction by percussion machines]. Mining Bulletin of Uzbekistan, Navoi, 2010, no. 3, pp. 6–8.
11 Tangayev I.A. Energoyemkost’ dobychi i pererabotki poleznykh iskopayemykh [Energy intensity of mining and processing of minerals]. Moscow, Nedra Publ., 1986, 231 p.
12 Cherepanov G.P. Mekhanika razrusheniya gornykh porod pri burenii [Mechanics of rock destruction during drilling]. Moscow, Nedra Publ., 1987, 308 p.
13 Khanukaev A.N. Fizicheskiye protsessy pri razrushenii gornykh porod vzryvom [Physical processes at rock breaking by explosion]. Мoscow, 1974, 233 p.
14 Makhmudov A.M. Scientific basis for controlling the mechanism of rock fracture along the contour. Mining Bulletin of Uzbekistan, Navoi, 2010, no. 3, pp. 27–29.
15 Makhmudov A.M. Theoretical study of the method of preparation of rocks for excavation on the basis of impact fracture. Mining Bulletin of Uzbekistan, Navoi, 2022, no. 2, pp. 13–15.
Kutilmoqda