Ushbu tadqiqot 2018-yildan 2024-yilgacha bo‘lgan davrda O‘zbekiston va Xitoy o‘rtasidagi savdo aloqalarini keng qamrovli tahlil qiladi. Tadqiqot yillik savdo hajmlari, sektorlar bo‘yicha tarkib, o‘sish tendensiyalari va rivojlanayotgan savdo balanslarini Xitoy va O‘zbekistonning rasmiy ma’lumotlariga asoslanib o‘rganadi. Tadqiqot ikki tomonlama savdoning tez sur’atlarda kengayishini, ammo Xitoy eksportining katta ustunligi sababli savdo nomutanosibligi mavjudligini ko‘rsatadi. Diplomatik aloqalarning o‘rnatilishi, 2005-yildagi “Do‘stlik va hamkorlik shartnomasi” hamda O‘zbekistonning Xitoyning Ipak Yo‘li tashabbusida (BRI) ishtirok etishi kabi muhim bosqichlar savdo oqimlarining o‘zgarishiga sabab bo‘lgan. Xitoydan asosan mashinasozlik, transport vositalari va elektronika importi keskin oshgan bo‘lsa, O‘zbekistonning eksporti asosan tabiiy gaz, mis va paxta kabi tabiiy resurslarga qaratilgan. Tadqiqot siyosiy islohotlar va infratuzilma rivojlanishining savdo o‘sishiga ta’sirini ko‘rib chiqadi hamda eksportni diversifikatsiyalash va savdo defitsitini kamaytirish bilan bog‘liq muammolarni tahlil qiladi. Natijalar iqtisodiy hamkorlikning chuqurlashib borayotganini va savdoni muvozanatlash hamda barqaror o‘sishni ta’minlash uchun strategik choralarning zarurligini ta’kidlaydi.
Ushbu tadqiqot 2018-yildan 2024-yilgacha bo‘lgan davrda O‘zbekiston va Xitoy o‘rtasidagi savdo aloqalarini keng qamrovli tahlil qiladi. Tadqiqot yillik savdo hajmlari, sektorlar bo‘yicha tarkib, o‘sish tendensiyalari va rivojlanayotgan savdo balanslarini Xitoy va O‘zbekistonning rasmiy ma’lumotlariga asoslanib o‘rganadi. Tadqiqot ikki tomonlama savdoning tez sur’atlarda kengayishini, ammo Xitoy eksportining katta ustunligi sababli savdo nomutanosibligi mavjudligini ko‘rsatadi. Diplomatik aloqalarning o‘rnatilishi, 2005-yildagi “Do‘stlik va hamkorlik shartnomasi” hamda O‘zbekistonning Xitoyning Ipak Yo‘li tashabbusida (BRI) ishtirok etishi kabi muhim bosqichlar savdo oqimlarining o‘zgarishiga sabab bo‘lgan. Xitoydan asosan mashinasozlik, transport vositalari va elektronika importi keskin oshgan bo‘lsa, O‘zbekistonning eksporti asosan tabiiy gaz, mis va paxta kabi tabiiy resurslarga qaratilgan. Tadqiqot siyosiy islohotlar va infratuzilma rivojlanishining savdo o‘sishiga ta’sirini ko‘rib chiqadi hamda eksportni diversifikatsiyalash va savdo defitsitini kamaytirish bilan bog‘liq muammolarni tahlil qiladi. Natijalar iqtisodiy hamkorlikning chuqurlashib borayotganini va savdoni muvozanatlash hamda barqaror o‘sishni ta’minlash uchun strategik choralarning zarurligini ta’kidlaydi.
This study provides a comprehensive analysis of trade relations between Uzbekistan and China from 2018 to 2024. It examines annual trade volumes, sectoral composition, growth trends, and evolving trade balances based on official data from Chinese and Uzbek sources. The research highlights the rapid expansion of bilateral trade, noting a significant imbalance favoring Chinese exports. Key milestones such as the establishment of diplomatic ties, the 2005 Treaty of Friendship and Cooperation, and Uzbekistan’s participation in China’s Belt and Road Initiative (BRI) are linked to shifts in trade patterns. While imports from China—mainly machinery, vehicles, and electronics—have surged, Uzbekistan’s exports remain concentrated in natural resources like natural gas, copper, and cotton. The study discusses policy reforms and infrastructure developments influencing trade growth and addresses challenges related to export diversification and trade deficits. The findings underscore the deepening economic partnership and the need for strategic measures to balance trade and foster sustainable growth.
Это исследование предоставляет комплексный анализ торговых отношений между Узбекистаном и Китаем в период с 2018 по 2024 год. В работе рассматриваются ежегодные объемы торговли, секторный состав, тенденции роста и изменения торгового баланса на основе официальных данных китайских и узбекских источников. Исследование выделяет быстрый рост двусторонней торговли, отмечая значительный дисбаланс в пользу китайского экспорта. Ключевые вехи, такие как установление дипломатических связей, Договор о дружбе и сотрудничестве 2005 года, а также участие Узбекистана в инициативе Китая «Пояс и путь» (BRI), связываются с изменениями в торговых паттернах. В то время как импорт из Китая — в основном машиностроение, автомобили и электроника — значительно вырос, экспорт Узбекистана попрежнему сосредоточен на природных ресурсах, таких как природный газ, медь и хлопок. В исследовании обсуждаются реформы политики и развитие инфраструктуры, влияющие на рост торговли, а также рассматриваются проблемы, связанные с диверсификацией экспорта и торговым дефицитом. Полученные результаты подчеркивают углубление экономического партнерства и необходимость стратегических мер для сбалансирования торговли и обеспечения устойчивого роста
| № | Muallifning F.I.Sh. | Lavozimi | Tashkilot nomi |
|---|---|---|---|
| 1 | Gulyamova G.S. | professor | Jahon iqtisodiyoti va Diplomatiya Universiteti |
| 2 | Xurramov X.M. | talaba | Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universitetining |
| № | Havola nomi |
|---|---|
| 1 | Ganiev, B., & Yusupov, Y. (2020). Uzbekistan: Trade Regime and Recent Trade Developments. UCA-IPPA Working Paper #4. https://uc |
| 2 | O‘zbekiston Respublikasi va Xitoy Xalq Respublikasi o‘rtasidagi do‘stlik va hamkorlik shartnomasi”, 2005-yil, LEX.UZ. https://lex.uz/docs/-1114995 |
| 3 | “Bir makon, bir yoʻl” tashabbusi — Vikipediya. https://uz.wikipedia.org/wiki/Bir_makon_bir_yo%CA%BBl_tashabbusi |