376

 Изучен процесс получения известково-аммиачной селитры (ИАС) на основе смешения плава нитрата аммония (NH4NO3) с известняком Карманинского месторождения. При этом массовое соотношением NH4NO3 : СаСO3 варьировали от 100 : 5 до 100 : 80. Для них определены состав, прочность, слёживаемость, пористость, впитываемость дизельного топлива, гигроскопические точки, сорбционная влагоёмкость и скорость растворения гранул. Любое количество известняковой муки резко снижает слеживаемость, пористость, впитываемость дизельного топлива, повышает прочность и скорость растворения гранул селитры. Результаты сорбционной влагоемкости гранул ИАС показывают, что оба образца при содержании в них влаги 5-6% не теряют свою первоначальную рассыпчатость. Следует отметить, что чистая АС при достижении ею количества сорбированной влаги в 3,5% начинает слёживаться, теряя при этом свою рассыпчатость. Поэтому для хранения удобрения на основе АС нужно их затаривать в бумажные или полиэтиленовые мешки. 

  • Internet havola
  • DOI
  • UzSCI tizimida yaratilgan sana 29-02-2020
  • O'qishlar soni 364
  • Nashr sanasi 24-04-2019
  • Asosiy tilRus
  • Sahifalar05-10
Ўзбек

Аммоний нитрати (NH4NO3) суюқланмасини Кармана кони оҳаки билан аралаштириш асосида оҳакли-аммиакли селитра (ОАС) олиш жараёни ўрганилган. Бунда NH4NO3 : СаСO3 оғирлик нисбати 100 : 5 дан 100 : 80 гача ўзгартирилган. Олинган маҳсулотларнинг таркиби ва доналар мустаҳкамлиги, ёпишқоқлиги, ғоваклиги, дезиль мойини шимилиши, гигроскопик нуқтаси, намликни ютиш сиғимлари ва эриш тезликлари аниқланган. Оҳак унининг ҳар қандай миқдори селитра доналарининг ёпишқоқлигини, ғоваклигини, дезиль мойини шимишини кескин камайтирган мустаҳкамлигини ва эриш тезлигини оширган. Намликни ютиш сиғими натижаларига кўра ОАС намуналари доналарининг намлик миқдори 5-6% бўлганда ҳам улар ўзларининг дастлабки сочилувчанлик ҳолатини йўқотмайди. Шуни такидлаш жоизки, тоза АСнинг намлик миқдори 3,5% га етганда ўзининг сочилувчанлик ҳолатини йўқотиб, доналар ўзаро бир-бири билан ёпишиб бошлайди. Шунинг учун ҳам аммиакли селитра асосида олинган ўғитларни қоғоз ёки полиэтелин қопларда сақлаш талаб этилади.

Русский

 Изучен процесс получения известково-аммиачной селитры (ИАС) на основе смешения плава нитрата аммония (NH4NO3) с известняком Карманинского месторождения. При этом массовое соотношением NH4NO3 : СаСO3 варьировали от 100 : 5 до 100 : 80. Для них определены состав, прочность, слёживаемость, пористость, впитываемость дизельного топлива, гигроскопические точки, сорбционная влагоёмкость и скорость растворения гранул. Любое количество известняковой муки резко снижает слеживаемость, пористость, впитываемость дизельного топлива, повышает прочность и скорость растворения гранул селитры. Результаты сорбционной влагоемкости гранул ИАС показывают, что оба образца при содержании в них влаги 5-6% не теряют свою первоначальную рассыпчатость. Следует отметить, что чистая АС при достижении ею количества сорбированной влаги в 3,5% начинает слёживаться, теряя при этом свою рассыпчатость. Поэтому для хранения удобрения на основе АС нужно их затаривать в бумажные или полиэтиленовые мешки. 

English

 The article studies the process of obtaining carbonate-ammonium nitrate (CAN) based on the mixing of melt ammonium nitrate (NH4NO3) with limestone from the Karmana deposit. In this case, the mass ratio of NH4NO3: CaCO3 varied from 100: 5 to 100: 80. For them, the composition, strength, caking capacity, porosity, absorption of dezilnogo fuel, hygroscopic points, sorption capacity and the dissolution rate of the granules were determined. Any amount of limestone flour dramatically reduces caking, porosity, absorption of diesel fuel, increases strength and dissolution rate of nitrate granules. The results of the sorption capacity of the CAN granules show that both samples with a moisture content of 5-6% do not lose their initial friability. It should be noted that when an AN reaches 3.5% of absorbed moisture, it starts to crumble, losing its friability. Therefore, for storage of fertilizers on the basis of the AN need to pack them in paper or plastic bags. 

Muallifning F.I.Sh. Lavozimi Tashkilot nomi
1 Juraev Y.N. Address: 5, Navoiy str., 210105, Navoiy, Uzbekistan. NAVOIYAZOT
2 Mamataliev A.A. Address: 77-a, Mirzo Ulugbek str., 100170, Tashkent, Uzbekistan E-mail: begloff@mail.ru, abdirasul.86@mail.ru, igic@rambler.ru, Phone: +998-71-262-01-02. Institute of General and Inorganic Chemistry of the Academy of Sciences of the Republic of Uzbekistan
3 Namazov S.S. Address: 77-a, Mirzo Ulugbek str., 100170, Tashkent, Uzbekistan E-mail: begloff@mail.ru, abdirasul.86@mail.ru, igic@rambler.ru, Phone: +998-71-262-01-02. Institute of General and Inorganic Chemistry of the Academy of Sciences of the Republic of Uzbekistan
4 Radjabov R.. Address: 77-a, Mirzo Ulugbek str., 100170, Tashkent, Uzbekistan E-mail: begloff@mail.ru, abdirasul.86@mail.ru, igic@rambler.ru, Phone: +998-71-262-01-02. Institute of General and Inorganic Chemistry of the Academy of Sciences of the Republic of Uzbekistan
5 Beglov M.B. Address: 77-a, Mirzo Ulugbek str., 100170, Tashkent, Uzbekistan E-mail: begloff@mail.ru, abdirasul.86@mail.ru, igic@rambler.ru, Phone: +998-71-262-01-02. Institute of General and Inorganic Chemistry of the Academy of Sciences of the Republic of Uzbekistan
Havola nomi
1 1. A.K.Chernishov, B.V.Levin, A.V.Tugolukov, A.A.Ogarkov, V.A.Ilin. Ammiachnaya selitra: svoystva, proizvodstvo, primenenie - M.: ZAO "INFOXIM", 2009. - 544 s. 2. Pod red. prof. V.M.Olevskogo. Texnologiya ammiachnoy selitri - M.: Ximiya, 1978. - 312 s. 3. Lavrov V.V., Shvedov K.K. O vzrivoopasnosti ammiachnoy selitri i udobreniy na yeyo osnove // Nauchno-texnicheskie novosti: ZAO "INFOXIM". - Spesvipusk. 2004. - № 4. - S. 44-49. 4. Jmay L., Xristianova Ye. Ammiachnaya selitra v Rossii i v mire. Sovremennaya situasiya i perspektivi // Mir seri, N, P i K. - 2004. - № 2. - S. 8-12. 5. Polyakov N.N., Jmay L.A., Afanasev A.N. Proizvodstvo izvestkovo-ammiachnoy selitri // Ximizasiya selskogo xozyaystva. - 1988. - № 4. - S. 21-24. 6. Postnikov A.V. Proizvodstvo i primenenie izvestkovo-ammiachnoy selitri // Ximizasiya selskogo xozyaystva. - 1990. - № 9. - S. 68-73. 7. Vinnik M.M., Yerbanova L.N., Zaysev P.M. i dr. Metodi analiza fosfatnogo sirya, fosfornix i kompleksnix udobreniy, kormovix fosfatov - M.: Ximiya, - 1975. - 213 s. 8. Olevskiy V.M., Polyakov N.N. i dr. Rezultati promishlennix ispitaniy ammiachnoy selitri na slyojivaemost i rassipchatost: Referativniy sbornik "Azotnaya promishlennost". // M.: NIITEXIM, 1974. - S. 6-8. 9. Pestov N.E. Fiziko-ximicheskie svoystva zernistix i poroshkoobraznix ximicheskix produktov - M.: AN SSSR, 1947. - 239 s. 10. Juraev N.Yo., Namazov Sh.S., Mamataliev A.A, Seytnazarov A.R. Izvestkovo-ammiachnaya selitra na osnove plava nitrata ammoniya i izvestnyaka // Uzbekskiy ximicheskiy jurnal. - Tashkent. - 2018. - № 1. - S. 21-28. 11. Juraev N.Yo., Namazov Sh.S., Mamataliev A.A., i dr. Izvestkovo-ammiachnaya selitra i reologicheskie svoystva yeyo rasplavov // Ximicheskaya texnologiya. Kontrol i upravlenie. - Tashkent. - 2018. - №1/2. - S. 7-12. CHEMICAL TECHNOLOGY 11 12. Juraev N.Yo., Mamataliev A.A., Namazov Sh.S. Granulirovannoy izvestkovo-ammiachnoy selitri na osnove plava nitrata ammoniya i izvestnyaka // Elektronniy nauchniy jurnal. UNIVERSUM. Texnicheskie nauki. - Rossiya. - 2018. - № 9 (54). - S. 41-45. 13. Juraev N.Yo., Mamataliev A.A., Namazov Sh.S., Seytnazarov A.R. Izvestkovo-ammiachnaya selitra na osnove plava nitrata ammoniya i izvestnyaka Forishskogo mestorojdeniya // Uzbekskiy ximicheskiy jurnal. - Tashkent. - 2019. - № 3. - S. 36-42. 14. Juraev N.Yo., Mamataliev A.A., Namazov Sh.S., Kaymakova D.A. Prosess polucheniya granulirovannoy izvestkovoammiachnoy selitri // IX Respublikanskaya konferensiya "Problemi predmeta bioorganicheskoy ximii". - g. Namangan, 2627 aprelya 2019 g. - S. 148-150. 15. Juraev N.Yo., Namazov Sh.S., Mamataliev A.A., i dr. Tovarnie svoystva granulirovannoy izvestkovo-ammiachnoy selitri // Respublikanskaya nauchno-texnicheskaya konferensiya "Aktualnie problemi razvitiya ximii, ximicheskoy texnologii, neftegazovoy i legkoy promishlennosti v Respublike Karakalpakstan". - g. Nukus, 24 maya 2019 g. - S. 108-109. 16. Juraev N.Yo., Namazov Sh.S., Mamataliev A.A., i dr. Fiziko-ximicheskaya i tovarnaya xarakteristika izvestkovoammiachnoy selitri // Respublikanskaya nauchno-texnicheskaya konferensiya "Aktualnie problemi razvitiya ximii, ximicheskoy texnologii, neftegazovoy i legkoy promishlennosti v Respublike Karakalpakstan". - g. Nukus, 24 maya 2019 g. - S. 109-111.
Kutilmoqda