242

Фарғона водийси аҳолиси узоқ йиллар давомида деҳқончилик маданияти ва қишлоқ хўжалигини такомиллаштириб, ўзига хос мактаб яратган ва ер, сув ва сув ресурсларидан самарали фойдаланиш борасида катта тажриба орттириб борган. Воҳаларда экин майдонлари, боғлар ва қишлоқлардан иборат маданий ландшафтлар бунѐд қилган. Қишлоқ хўжалиги, деҳқончилик учун қулай бўлган географик ва иқлим шароитлари асосида ривожланиб борган Фарғона водийси ҳам Ўрта Осиѐда муҳим деҳқончилик минтақаси ҳисобланган. Мақолада водий аҳолиси тупроқнинг таркибига қараб, ундан фойдаланиш йўлларини билганлиги, етарли даражада ҳосил олиш имконига эга бўлганлиги ҳақидаги маълумотлар турли адабиѐтлар ѐрдамида таҳлил қилиб берилади.

  • Web Address
  • DOI
  • Date of creation in the UzSCI system13-08-2022
  • Read count0
  • Date of publication02-03-2019
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages58-61
Ўзбек

Фарғона водийси аҳолиси узоқ йиллар давомида деҳқончилик маданияти ва қишлоқ хўжалигини такомиллаштириб, ўзига хос мактаб яратган ва ер, сув ва сув ресурсларидан самарали фойдаланиш борасида катта тажриба орттириб борган. Воҳаларда экин майдонлари, боғлар ва қишлоқлардан иборат маданий ландшафтлар бунѐд қилган. Қишлоқ хўжалиги, деҳқончилик учун қулай бўлган географик ва иқлим шароитлари асосида ривожланиб борган Фарғона водийси ҳам Ўрта Осиѐда муҳим деҳқончилик минтақаси ҳисобланган. Мақолада водий аҳолиси тупроқнинг таркибига қараб, ундан фойдаланиш йўлларини билганлиги, етарли даражада ҳосил олиш имконига эга бўлганлиги ҳақидаги маълумотлар турли адабиѐтлар ѐрдамида таҳлил қилиб берилади.

Русский

На протяжении долгого времени  население Ферганской долины совершенствовало земледельческую культуру и сельское хозяйство и создало своеобразную школу, приобрело большой опыт в рациональном использовании земли, воды и водных ресурсов. В оазисах создавались культурные ландшафты из посевных площадей, садов и поселений. Ферганская долина, получившая развитие благодаря благоприятным для сельского хозяйства и земледелия географическим условиям, считалась важным земледельческим регионом Средней Азии. В статье на основе различных источников проанализированы сведения о знании населением долины способов обработки почв с учетом их состава, а также умении местных жителей получать достаточно высокий урожай культур.

English

The population of Turkistan, including the Fergana Valley, over the course of many years improved agricultural culture, agriculture and created a kind of school, gained a lot of experience in the efficient use of land, water and water resources. In the bases they created cultural landscapes consisting of acreage, gardens and villages. The Fergana Valley, developed on the basis of favorable geographical conditions for agriculture, was considered an important agricultural region in Central Asia. In the article, on the basis of various sources, information on the knowledge of the valley's population of ways of using the soil, taking into account their composition, was analyzed, and also had the opportunity of obtaining a sufficiently high yield.

Name of reference
1 1. Анорбоев А., Исломов У, Матбобоев Б. Ўзбекистон тарихида қадимги Фарғона. –Т.: Фан, 2001. Ablat Khodjayev. Ancient Fergana in chinese travelers’ works // Echo of history./Scienti.
2 2. Жабборов М. Фарғона вилояти тарихининг ―Туркестанский сборник‖да ѐритилиши (XIXаср охири – XX аср бошлари). Тарих фанлари номзоди илм.дараж.олиш учун ѐзил. дисс. –Т., 2000.
3 3. Коканд: Военно-исторический сборник. Вып.3. Под.ред. Н.Обручева // Туркестанский сборник. –Т.30.
4 4. Миддендорф А. Очерки Ферганской долины. Спб. 1882. // Туркестанский сборник. -Т 320.
5 5. Болтабоев С. XIX асрнинг иккинчи ярми - XX асрнинг бошларидаТуркистон ўлкасида вақф мулклари. Тарих фанлари номзоди илмий даражасини олиш учун ѐзилган диссертация. – Т., 1995.
6 6. Раззоқов А. Ўзбекистон мелиорацияси: ўтмиш, бугун, келажак. –Т.: Фан, 1988.
7 7. Миддендорф А. Очерки Ферганской долины. –Спб. 1882. // Туркестанский сборник. -Т 320.
8 8. Миддендорф А. Очерки Ферганской долины. –Спб.. 1882. // Туркестанский сборник. -Т 320.
9 9. Джалилов У. Земледелие таджиков долины Соха в конце XIX–начале ХХ в. –Душанбе,1989.
10 10. Исҳоқов З. Фарғона водийси анъанавий деҳқончилик маданияти. –Т.:YANGI NASHR, 2011.
11 11. Шахназаров А.И. Сельское хозяйство в Туркестанском крае. –Спб., 1908.
12 12. Исҳоқов З. Фарғона водийси анъанавий деҳқончилик маданияти. –Т.:YANGI NASHR, 2011.
13 13. Миддендорф А. Очерки Ферганской долинқ. –Спб. 1882. // Туркестанский сборник. -Т. 320.
14 14. Юферов В. Хозяйство сартовъ Ферганаской области.-Ташкент. Электро- Пар. Типо-Литография Штаба Туркестанского Военного округа, 1911.
15 15. Мирзажанов К.М. Научные основы борьбы с ветровой эрозией на орошаемых землях Узбекистана. -Т., 1981.
Waiting