300

Ushbu maqolada o‘zbek va ingliz tillarida so‘z yasalishida derivatsion formantlarning  xusuiyatlari va gapda bajaradigan vazifalari  haqida  so‘z boradi. Shuningdek, ushbu formantlarning tildan foydalanishdagi o‘rnini qay darajada ekanligini ifodalab berish yuzasidan mulohazalar yuritiladi. Xususan, so‘z yasalishi jarayoni  derivatsiya  deb nomlanib, morfemalar qo‘shiluvi bilan bog‘liq bo‘lganligi sababli, u morfologiya, to‘g‘rirog‘i morfemika bilan tutashishi, yasovchi morfema bilan asos morfemaning qo‘shiluvi natijasida yangi leksema vujudga kelishi,  derivatsiya tilshunoslikning morfologiya bo‘limida o‘rganilishi, o‘zbek va ingliz tillarida  so‘z yasalishi o‘rtasida katta farq borligi  haqida ham fikrlar bildirilgan. Shuningdek, maqolada o‘zbek va ingliz tillarida ko‘p uchraydigan prefikslar va suffikslar haqida so‘z boradi.

  • Web Address
  • DOIhttps://doi.org/10.56292/SJFSU/vol28_iss6/a62
  • Date of creation in the UzSCI system 20-01-2023
  • Read count 284
  • Date of publication 15-12-2022
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages306-309
Ўзбек

Ushbu maqolada o‘zbek va ingliz tillarida so‘z yasalishida derivatsion formantlarning  xusuiyatlari va gapda bajaradigan vazifalari  haqida  so‘z boradi. Shuningdek, ushbu formantlarning tildan foydalanishdagi o‘rnini qay darajada ekanligini ifodalab berish yuzasidan mulohazalar yuritiladi. Xususan, so‘z yasalishi jarayoni  derivatsiya  deb nomlanib, morfemalar qo‘shiluvi bilan bog‘liq bo‘lganligi sababli, u morfologiya, to‘g‘rirog‘i morfemika bilan tutashishi, yasovchi morfema bilan asos morfemaning qo‘shiluvi natijasida yangi leksema vujudga kelishi,  derivatsiya tilshunoslikning morfologiya bo‘limida o‘rganilishi, o‘zbek va ingliz tillarida  so‘z yasalishi o‘rtasida katta farq borligi  haqida ham fikrlar bildirilgan. Shuningdek, maqolada o‘zbek va ingliz tillarida ko‘p uchraydigan prefikslar va suffikslar haqida so‘z boradi.

Русский

В данной статье идёт речь об особенностях словообразовательных формантов при образовании слов в узбекском и английском языках и их функциях в предложении. Также рассматриваются соображения относительно того, в какой степени выражено место этих формантов в употреблении языка. В частности, поскольку процесс словообразования называется словообразованием и связан с добавлением морфем, то он связан с морфологией, вернее, с морфемикой, в результате добавления образующей морфемы и базовой морфемы, новой лексемы высказывались также мнения о том, что существует большая разница между словообразованием в узбекском и английском языках. В статье также говорится о префиксах и суффиксах, которые распространены в узбекском и английском языках.

English

This article talks about the characteristics of derivational formants in the formation of words in Uzbek and English and their functions in the sentence. Also, considerations are made regarding the extent to which the place of these formants in the use of the language is expressed. In particular, since  of morphemes, it is connected with morphology, or rather, with morphemics, as a result of the addition of the constituent morpheme and the base morpheme, a new lexeme is formed. opinions were also expressed that there is a big difference between word formation in Uzbek and English. The article also talks about prefixes and suffixes that are common in the Uzbek and English languages.

 

Author name position Name of organisation
1 Alimova Z.V. 1 Fergana State University
2 Xurshida A.. 2 Fergana State University
Name of reference
1 1. Аbduraxmonov X., Rafiyev А., Shodmonqulova D. O‘zbek tilining amaliy grammatikasi.–Toshkent: O‘qituvchi, 1992. (Abdurakhmonov X., Shodmonqulova D. Practical grammar of the Uzbek language.- Tashkent: Teacher, 1992).
2 2. Аbjalova M.А. O‘zbek tilidagi matnlarni kompyuter vositasida tahrir qilish dasturining lingvistik taʼmini// Magistr ilmiy darajasini olish uchun yozilgan dissertatsiya.- Toshkent-2011. (Аbjalova M.А. Linguistic taste of Uzbek language//Dissertation written for Master’s degree// -Tashkent, 2011).
3 3. Alimova, Z. V. (2021). About common words in Uzbek and Tajik languages, their semantics. ISJ Theoretical & Applied Science, 05 (97). -B.101-104.
4 4. Бегматов Э. Ҳозирги ўзбек адабий тилининг лексик қатламлари.-Тошкент: Ўзбекистон ССР “Фан” нашриёти, 1985. (Begmatov E. Lexical layers of the current Uzbek literary.- Tashkent: “Fan” publishing house of Uzbekistan SSR, 1985).
5 5. Bushuy T., Safarov Sh. Til qurilishi: tahlil metodlari va metodologiyasi. Toshkent: Fan, 2007. B. 165-173. (Bushuy T., Safarov Sh. Language construction: analyricak methods and methodology. Tashkent: Fan, 2007. Pages 165-173)
6 6. Devid Kristal, "How Language works". Overlook Press, 2005. P. 45.
7 7. Иброҳимов А. Ўзлашмаларда имло масаласи // Ўзбек тили ва адабиёти. -Тошкент, 2007. № 1.-Б.69. (Ibrohimov A. The question of spelling in appropriations// Uzbek language and literature.-Tashkent, 2007. № 1. Page 69.)
8 8. Мадраҳимов И. Ўзбек тилида сўзнинг серқирралиги ва уни таснифлаш асослари. -Тошкент, 1994. –Б. 20. (Madrakhimov I. The diversity of the word in the Uzbek language and the basic of its classification. –Tashkent, 1994. Page 20).
9 9. Mengliyev B., Sayfullayeva R., Mahmudova N., Suvonova X. Ona tili taʼlimining dolzarb muammolari // Til va adabiyot taʼlimi, 2008 yil, -№ 9. (Mengliyev B., Sayfullayeva R., Mahmudova N., Suvonova X. Actual problems of Uzbek language aducation// Language and literature education, 2008, № 9. )
10 10. Нурмонов А. Ўзбек тилшунослиги тарихи. –Тошкент: Ўзбекистон, 2002.-Б.195. (Nurmonov A. The history of Uzbek linguistics. –Tashkent: Uzbekistan, 2002. Page 195)
11 11. Sayfullayeva R., Mengliyev B., Boqiyeva G. Hozirgi o‘zbek adabiy tili. Darslik. Toshkent: Fan va texnologiyalar, 2010. (Sayfullayeva R., Mengliyev B., Boqiyeva G. Modern Uzbek literary language. Textbook, Tashkent: Science and technology, 2010).
Waiting