46

Кўлларнинг гидрологик режимини батафсил ўрганиш долзарб масала. Таъкидлаш керакки, кўлларда тизимли равишда кузатишлар олиб борилмаслиги билан мазкур масала мураккаблашади. Бундай ҳоларда бориш қийин бўлган ҳудудлардаги сув объектлари ҳақида космик тасвирлардан маълумот олиш мумкин. Мақолада кўл сув юзаси майдонини аниқлашда космик тасвирларни дешифрировкалашнинг бир қанча усуллари ўрганилган. Ўрганиш якунида сув юзасини аниқлашда энг кичик хатоликка ўзгартирилган нормаллаштирилган фарқ сув индекси MNDWI (2,6%) ва автоматлаштирилган сув ажратиш индекси AWEIsh (2,3%) усуллари эга эканлиги маълум бўлди. Синовдан ўтган усуллардан натижаларнинг аниқлиги ва вақт сарфлари бўйича энг мақбули MNDWI спектрал индекси эканлиги аниқланди. 

  • Web Address
  • DOI
  • Date of creation in the UzSCI system 26-06-2024
  • Read count 46
  • Date of publication 26-06-2024
  • Main LanguageO'zbek
  • Pages36-42
Ўзбек

Кўлларнинг гидрологик режимини батафсил ўрганиш долзарб масала. Таъкидлаш керакки, кўлларда тизимли равишда кузатишлар олиб борилмаслиги билан мазкур масала мураккаблашади. Бундай ҳоларда бориш қийин бўлган ҳудудлардаги сув объектлари ҳақида космик тасвирлардан маълумот олиш мумкин. Мақолада кўл сув юзаси майдонини аниқлашда космик тасвирларни дешифрировкалашнинг бир қанча усуллари ўрганилган. Ўрганиш якунида сув юзасини аниқлашда энг кичик хатоликка ўзгартирилган нормаллаштирилган фарқ сув индекси MNDWI (2,6%) ва автоматлаштирилган сув ажратиш индекси AWEIsh (2,3%) усуллари эга эканлиги маълум бўлди. Синовдан ўтган усуллардан натижаларнинг аниқлиги ва вақт сарфлари бўйича энг мақбули MNDWI спектрал индекси эканлиги аниқланди. 

Русский

Подробное изучение гидрологического режима озер является актуальной задачей, однако следует отметить, что этот вопрос осложняется отсутствием систематических наблюдений на озерах. В таких случаях, по космическим снимкам можно получить информацию о водных объектах в труднодоступных районах. С этой целью в данной статье было исследовано несколько методов декодирования космических снимков для определения площади водной поверхности озера. По итогам исследования установлено, что среди спектральных индексов наименьшую ошибку определения водной поверхности имели модифицированный метод классификации нормализованно-разностного индекса воды MNDWI (2,6%) и автоматизированный индекс выделения воды AWEIsh (2,3%). Среди опробированных методов наиболее приемлемым по точности результатов и затратам времени является спектральный индекс MNDWI. 

English

A detailed study of the hydrological regime of lakes is an urgent task, however, it should be noted that this issue is complicated by the lack of systematic observations on lakes. In such cases, satellite images can be used to obtain information about water bodies in difficult to reach areas. This article examined several methods for decoding satellite images to determine the water surface area of a lake. Based on the results of the study, it was found that among spectral indices the modified methods of classifying the normalized-difference water index MNDWI (2.6%) and the automated water ectraction index AWEIsh (2.3%) had the smallest error in determining the water surface. Among the tested methods, the spectral index MNDWI is the most acceptable in terms of accuracy of results and time consumption. 

Name of reference
1 Калабаев С.Б., Йўлдошбаева М.Р. Қуйи Амударё сув объектларининг гидрографик тавсифи // Ўзбекистон География жамияти ахбороти. 2019. 56-том. – Б. 235-239.
2 Южное Приаралье – новые перспективы. Под ред. проф. В.А. Духовного и Ю. Де Шуттера. – Ташкент: «Нори», 2003. – 154 с.
3 Feyisa G.L., Meilby H., Fensholt R., Proud S.R. Automated Water Extraction Index: A New Technique for Surface Water Mapping Using Landsat Imagery // Remote Sensing of Environment. 2014. Volume 140. – P. 23-35. http://dx.doi.org/10.1016/j.rse.2013.08.029
4 McFeeters S.K. The Use of the Normalized Difference Water Index (NDWI) in the Delineation of Open Water Features // International Journal of Remote Sensing. 1996. Volume 17. – PР. 1425-1432. http://dx.doi.org/10.1080/01431169608948714
5 Xu H.Q. Modification of Normalised Difference Water Index (NDWI) to Enhance Open Water Features in Remotely Sensed Imagery // International Journal of Remote Sensing. 2006. Volume 27. – PР. 3025-3033. http://dx.doi.org/10.1080/01431160600589179
Waiting