Ушбу мақолада Амир Темур давлат бошқарувида Кенгаш олий орган
сифатида салтанатни идора қилиш тартиботлари, қонун-қоидаларни қабул қилиш, ижро
ва қарорлар чиқариш, ҳокимиятнинг ваколат ва масъулиятларини белгилаш ва бошқа
турли давлат аҳамиятига молик бўлган вазифаларга эътибор қаратилади. Кенгаш
адолатли бошқарувнинг ўзаги сифатида ҳокимиятда сиёсий барқарорликни
таъминлашнинг муҳим омили бўлиб, ҳокимиятни идора этишда жамоавийлик, тенглик,
одиллик, ҳамжиҳатлик каби идора шаклларини тадбиқ этишда туркий халқлар
маданиятига суянилганлиги очиб берилади. Ворисийлик анъаналарига кўра, улуғлар билан
машварат ва кенгаш қилиш, ҳар кимнинг фикрларини эшитиш, жамоа раъйига бўйсуниш,
маъқулланган фикрни танлай олиш, кўпчилик бўлиб қарор қабул қилиш каби амаллар
“Темур тузуклари” асосида таҳлил этилади.
Ушбу мақолада Амир Темур давлат бошқарувида Кенгаш олий орган
сифатида салтанатни идора қилиш тартиботлари, қонун-қоидаларни қабул қилиш, ижро
ва қарорлар чиқариш, ҳокимиятнинг ваколат ва масъулиятларини белгилаш ва бошқа
турли давлат аҳамиятига молик бўлган вазифаларга эътибор қаратилади. Кенгаш
адолатли бошқарувнинг ўзаги сифатида ҳокимиятда сиёсий барқарорликни
таъминлашнинг муҳим омили бўлиб, ҳокимиятни идора этишда жамоавийлик, тенглик,
одиллик, ҳамжиҳатлик каби идора шаклларини тадбиқ этишда туркий халқлар
маданиятига суянилганлиги очиб берилади. Ворисийлик анъаналарига кўра, улуғлар билан
машварат ва кенгаш қилиш, ҳар кимнинг фикрларини эшитиш, жамоа раъйига бўйсуниш,
маъқулланган фикрни танлай олиш, кўпчилик бўлиб қарор қабул қилиш каби амаллар
“Темур тузуклари” асосида таҳлил этилади.
В статье на основе “Уложение Амира Темура” анализируется
важность Кенгаша как инструмент высшего органа управления в администрации Амира
Темура. В частности приниятие законов, правилы управление, принятия решении,
определения и расприделение полномочий, ответственност участников а так же других
вопросов и задач связаны по созыву Кенгаша. Для Амира Темура Кенгаш является важным
фактором обеспечения политической стабильности власти. Равенство и справедливость
считалось основными требование Кенгаша в котором сабляюдалось вековые традиции
туркских народов. Согласно традициям в Кенгаше выслушивалось мнений каждого
участника, верховенство подчинение мнению сообщества, строго соблюдалось методы
коллегиального решение.
The article on the basis of the “Code of Amir Temur” analyzes the importance
of Kengash as a tool of the highest governing body in the administration of Amir Temur. In
particular, the adoption of laws, management rules, decision-making, the definition and
distribution of powers, the responsibility of participants, as well as other issues and tasks related to
the convening of the Kengash. For Amir Temur, Kengash is an important factor in ensuring the
political stability of power. Equality and justice were considered the basic requirements of Kengash,
in which the centuries-old traditions of the Turkic peoples were observed. According to traditions,
the opinion of each participant was listened to in Kengash, subordinated to the opinion of the
community, and collegial decision methods were strictly observed.
| № | Muallifning F.I.Sh. | Lavozimi | Tashkilot nomi |
|---|---|---|---|
| 1 | Alimardonov T.T. | Dotsent | -- |
| № | Havola nomi |
|---|---|
| 1 | Низомулмулк. Сиёсатнома ёки сияр ул-мулук.Т.: “Адолат” 1997. –Б. 98 |
| 2 | Садри Максуди Арсал. Тюркская история и право. Казань, Издат “Фэн” 2002. –Б. 174 |
| 3 | Темур тузуклари.Т.: “Шарқ”, 2005 наш. –Б. 12 |
| 4 | Тожихонов У. Саидов А. Ҳуқуқий маданият назарияси. Т.: 1998. –Б.176-179 |
| 5 | Темур қиссаси Т.:«Фан» наш. 2004. –Б. 249 |
| 6 | Равшанов Ф. Миллий раҳбаршунослик: тарих ва тажриба. Т.: “Академия” наш. 2007. –Б. 67 |
| 7 | Низомиддин Шомий. Зафарнома. Т.: “Ўзбекистон” 1996. –Б. 370 |
| 8 | А.Муҳаммаджонов, Қ.Ражабов. Амир Темур .Т.: “Ўзбекистон” 2013. –Б. 75-81. |
| 9 | Ўлжаева Ш. Амир Темур ва Темурийлар даврида миллий давлатчиликнинг ривожланиши. Т.: “Фан” наш. 2005. –Б. 91 |