163

Коронавирус касаллигининг патогенези охиригача ўрганилмагани, вирус штаммининг тез-тез ўзгариши, унга қараб касаллик клиникасининг турли-туманлиги, ҳалигача ягона даволаш тактикаси йўқлиги пандемиянинг ҳозиргача давом этишига сабаб бўлмоқда. Мазкур мақолада июнь ойида Республика махсус 2-сонли Зангиота шифохонасида COVID-19 билан касалланган беморларни проспектив усулда ўрганиб чиқиш асосида олинган маълумотлар келтирилган. Олиб борилган тадқиқотнинг асосий мақсади бир ой давомида COVID-19 билан касалланган беморларни клиник таҳлил қилишдир. Бунда барча беморлар касаллик тарихи (ёши, жинси, ёндош касалликлари, шифохонада бўлган кунлари, ўтказилган текширув натижалари, таҳлиллари, даво муолажалари) ўрганиб чиқилди. Тадқиқот натижасида июнь ойида шифохонада, асосан, эркаклар, ёшлар ва ўрта ёшлилар даволангани, ёндош касалликларнинг учраши бўйича таҳлил қилинганда эса ўрта ёшлиларда қандли диабет, юрак ишемик касалликлари, кексаларда гипертоник касалликлар, ёшларда эса бронхит кўп учрагани маълум бўлди. Ҳазм тизими касалликлари алоҳида таҳлил қилинганида, аёлларда панкреатит ва холецистит, эркакларда эса бироз фарқ билан гастрит кўп учраши маълум бўлди. Жигар ферментларининг ўзгариши оқибатида шифохонада даволаниш даврида АСТ ва АЛТ ошгани аниқланди. Кузатувлардан шу нарса маълум бўлдики, июнь ойида касалланганларнинг энг кўп қисмини эркаклар, ёшлар ва ўрта ёшлилар ташкил этган. Ёндош касалликлар кўпроқ ёшларда кузатилган, бу касалликларнинг ёшарганлигидан далолат беради. Жигар ферментларининг ошиши коронавирусни даволашда қўлланилган дорилар билан боғлиқ бўлиши мумкин.

  • O'qishlar soni163
  • Nashr sanasi29-10-2021
  • Asosiy tilO'zbek
  • Sahifalar35-42
Ўзбек

Коронавирус касаллигининг патогенези охиригача ўрганилмагани, вирус штаммининг тез-тез ўзгариши, унга қараб касаллик клиникасининг турли-туманлиги, ҳалигача ягона даволаш тактикаси йўқлиги пандемиянинг ҳозиргача давом этишига сабаб бўлмоқда. Мазкур мақолада июнь ойида Республика махсус 2-сонли Зангиота шифохонасида COVID-19 билан касалланган беморларни проспектив усулда ўрганиб чиқиш асосида олинган маълумотлар келтирилган. Олиб борилган тадқиқотнинг асосий мақсади бир ой давомида COVID-19 билан касалланган беморларни клиник таҳлил қилишдир. Бунда барча беморлар касаллик тарихи (ёши, жинси, ёндош касалликлари, шифохонада бўлган кунлари, ўтказилган текширув натижалари, таҳлиллари, даво муолажалари) ўрганиб чиқилди. Тадқиқот натижасида июнь ойида шифохонада, асосан, эркаклар, ёшлар ва ўрта ёшлилар даволангани, ёндош касалликларнинг учраши бўйича таҳлил қилинганда эса ўрта ёшлиларда қандли диабет, юрак ишемик касалликлари, кексаларда гипертоник касалликлар, ёшларда эса бронхит кўп учрагани маълум бўлди. Ҳазм тизими касалликлари алоҳида таҳлил қилинганида, аёлларда панкреатит ва холецистит, эркакларда эса бироз фарқ билан гастрит кўп учраши маълум бўлди. Жигар ферментларининг ўзгариши оқибатида шифохонада даволаниш даврида АСТ ва АЛТ ошгани аниқланди. Кузатувлардан шу нарса маълум бўлдики, июнь ойида касалланганларнинг энг кўп қисмини эркаклар, ёшлар ва ўрта ёшлилар ташкил этган. Ёндош касалликлар кўпроқ ёшларда кузатилган, бу касалликларнинг ёшарганлигидан далолат беради. Жигар ферментларининг ошиши коронавирусни даволашда қўлланилган дорилар билан боғлиқ бўлиши мумкин.

Русский

Так как патогенез коронавирусной болезни до конца не изучен, а частая смена штамма вируса меняет клинику заболевания, отсутствие единой терапевтической тактики приводит к тому, что эта пандемия продолжается до сих пор. В статье приводится информация, полученная в Республиканской специализированной больнице «Зангиота-2» о пациентах с COVID-19 в июне месяца текущего года. Основной целью проведенного научного наблюдения является клинический анализ всех пациентов с диагностированным заболеванием COVID-19 в течение месяца. Были изучены истории болезни всех пациентов (возраст, пол, сопутствующие заболевания, даты их пребывания в стационаре, результаты проведенного обследования, анализы, лечебные процедуры). В ходе наблюдений стало известно, что в июне в больнице в основном лечились мужчины, люди среднего возраста и молодежь, при анализе частоты сопутствующих заболеваний наиболее распространенными были сахарный диабет и ишемическая болезнь сердца у людей среднего возраста, гипертония у пожилых, а бронхит чаще всего регистрировался у молодых людей. При анализе заболеваний пищеварительной системы выявлено, что у женщин преобладали панкреатит и холецистит, а у мужчин – гастрит. Ферменты печени показали увеличение АСТ и АЛТ. Из наблюдений можно сделать вывод, что в июне 2021 года наибольшее число инфицированных пациентов приходится на мужчин, молодежь и людей среднего возраста. Сопутствующие заболевания чаще встречаются у молодых людей, что свидетельствует об омоложении заболеваний. Увеличение ферментов печени может быть связано с препаратами, используемыми при лечении короновируса.

English

In fact, the pathogenesis of the coronavirus disease has not been closely investigated, therefore frequent change of the virus strain keeps the clinic of the disease changing, the lack of a single therapeutic tactics, leads to the fact that this catastrophe continues to-date. In this article, we have presented the data retrieved from CVD-19 patients by the Republican Specialized Hospital of Zangiotа No. 2 in June. The main purpose of the scientific observation is to conduct a clinical analysis of all patients diagnosed with Covid-19 within a month. We have studied the medical histories of all patients (age, gender, concomitant diseases, dates of their stay in hospital, results of examination, tests, and medical treatments). From observations, it became clear that in June, mostly male, middle-aged and young people had gotten treatment in hospital; the review of frequency of concomitant diseases showed that the most common ones were diabetes mellitus and coronary heart disease in middle-aged people, hypertension – in the elderly, and bronchitis was more often registered in young people. According to the analysis of diseases of digestive system, pancreatitis and cholecystitis had prevailed in female patients, while gastritis – in males. Liver enzymes showed an increase in Ast and Alt. From the observations, it can be concluded that in June, the largest number of those infected were young and middle-aged males. Concomitant diseases were more common in young people, which indicates to rejuvenation of the diseases. An increase of liver enzymes may be associated with drugs used for treatment of the coronavirus disease.

Muallifning F.I.Sh. Lavozimi Tashkilot nomi
1 Sobirova G.N. «Reabilitologiya, xalq tibbiyoti va jismoniy tarbiya» kafedrasi dotsenti, tibbiyot fanlari doktori Toshkent tibbiyot akademiyasi
2 Bafoyeva Z.O. «Reabilitologiya, xalq tibbiyoti va jismoniy tarbiya» kafedrasi assistenti Toshkent tibbiyot akademiyasi
3 Mikliyev Z.A. 3A bo'lim mudiri Respublika maxsus 2-sonli Zangiota shifoxonasi
Havola nomi
1 Sobirova G.N., Bafoyeva Z.O. Determination and Analysis of Changes in the Hepatobiliar System in Patients with COVID-19. American Journal of Medicine and Medical Sciences, 2021, no. 11 (2), pp. 145-147. DOI: 10.5923/j.ajmms.20211102.17/.
2 Zhu N., Zhang D., Wang W. et al. A novel coronavirus from patients with pneumonia in China 2019. N Engl J Med, 2020, no. 382, pp. 727-733.
3 Guan W.J., Ni Z.Y., Hu Y. et al. Clinical characteristics of coronavirus disease 2019 in China. N Engl J Med, 2020, no. 382, pp. 1708-1720.
4 Huang C., Wang Y., Li X. et al. Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan. China Lancet, 2020, no. 395, pp. 497-506.
5 Chen N., Zhou M., Dong X. et al. Epidemiological and clinical characteristics of 99 cases of 2019 novel coronavirus pneumonia in Wuhan, China: a descriptive study. Lancet, 2020, no. 395, pp. 507-513.
6 Wang D., Hu B., Hu C. et al. Clinical characteristics of 138 hospitalized patients with 2019 novel coronavirus-infected pneumonia in Wuhan. China JAMA, 2020, no. 323, pp. 1061-1069.
7 Eff enberger M., Grabherr F., Mayr L. et al. Faecal calprotectin indicates intestinal inflammation in COVID-19. Gut, 2020, no. 69, pp. 1543-1544.
8 Sultan S., Altayar O., Siddique S.M. et al. AGA institute rapid review of the GI and liver manifestations of COVID-19, meta-analysis of international data, and recommendations for the consultative management of patients with COVID-19. Gastroenterology, 2020, no. 159, pp. 320-334. e27.
9 Hou X.H. Attention to the damage of 2019 novel coronavirus to digestive system and the possibility of fecal-oral transmission. Chin J Dig, 2020, no. 40 (00). DOI: 10.3760/ cma.j.cn311367-20200225-00090, E006-E006/.
10 Fang D., Ma J.D., Guan J.L. et al. Manifestations of digestive system in hospitalized patients with novel coronavirus pneumonia in Wuhan, China: a single-center, descriptive study Chin J Dig, 2020, no. 40 (3). DOI: 10.3760/cma.j.issn.0254-1432.2020.03.000/.
11 Zhang J.J., Dong X., Cao Y.Y. et al. Clinical characteristics of 140 patients infected with SARS-CoV-2 in Wuhan, China Allergy, 2020. DOI: 10.1111/all.14238/.
12 Istituto Superiore di Sanità. Sorveglianza Integrata COVID-19 in Italia. Available at: https://www.epicentro.iss.it/coronavirus/bollettino/Infografica_15giugno%20ITA.pdf (accessed 15.06.2020).
13 Wu Q., Xing Y., Shi L. et al.Coinfection and other clinical characteristics of COVID-19 in children Pediatrics, 2020.
14 CDC COVID-19 Response Team. https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/casesupdates/cases-in-us.html, Accessed June 18, 2020.
15 Republic of South KoreaMinistry of Health and Welfare Coronavirus Dis 2019, 2020. Available at: http://ncov.mohw.go.kr/.
16 Elisa Perego’s Twitter, 2020. Available at: https://twitter.com/elisaperego78/status/126317 2084055838721?s=20/ (accessed 31.07.2020).
17 Keay L. Long-term COVID Warning: ICU Doctor Reports Having Coronavirus Symptoms for Three Months. Available at: https://news.sky.com/story/long-term-covid-warning-icu-doctorreports-having-coronavirus-symptoms-for-three-months-12014361/ (accessed 19.08.2020).
18 Lokugamage A., Taylor S., Rayner C. Patients’ Experiences of ‘longcovid’ Are Missing from the NHS Narrative. Available at: https://blogs.bmj.com/bmj/2020/07/10/patients-experiences-oflongcovidare-missing-from-the-nhs-narrative/ (аccessed 31.07.2020).
19 Mahase E. COVID-19: what do we know about “Long Covid”? BMJ, 2020, pp. 370. DOI: 10.1136/bmj.m2815/.
20 Altmann D.M., Boyton R.J. SARS-CoV-2 T-cell immunity: specificity, function, durability, and role in protection. Sci Immunol, 2020, no. 5 (49), eabd6160. DOI: 10.1126/sciimmunol. abd6160/.
21 Sacks B. COVID Long-Haulers Are Organizing and Demanding Better Care – and They Just Got A Meeting with the WHO. BuzzFeed News, 2020. Available at: https://www.buzzfeednews. com/article/briannasacks/covid-long-haulers-who-coronavirus/ (accessed: 23.08.2020).
22 Dong Y., Mo X., Hu Y. et al. Epidemiology of COVID-19 among children in China. Pediatrics, 2020, no. 145, Article e20200702.
23 Chan J.F., Yuan S., Kok K.H. et al. A familial cluster of pneumonia associated with the 2019 novel coronavirus indicating person-to-person transmission: a study of a family cluster. Lancet, 2020, no. 395, pp. 514-523.
Kutilmoqda