348

Maqolada Turkiston Muxtoriyati bosh vazirining o‘rinbosari, huquqshunos, siyosiy jurnalist Islom Shohsultonovich Shoahmedov (1186-1922) hayoti va faoliyatiga oid ma’lumotlar manbalar asosida yoritilgan.

Bundan tashqari, siyosiy arbobning jadidlar siyosiy yetakchisi hamda “Musulmon gazetasi”ning tashkil etilishi va yirik noshir sifatidagi faoliyatining yangi qirralari, qolaversa, siyosiy muxbir sifatidagi tariximizda uchramaydigan faoliyati hamda qarashlari mahalliy va chet el olimlari asarlari hamda davriy nashrlari asosida yoritilgan.

Islom Shohsultonovich Shoahmedov hayoti va faoliyati mahalliy, xorij olimlarining doimiy e’tiborida bo‘ldi. Ularning ilmiy tadqiqotlarida Islom Shoahmedovning jadid ma’rifatparvar sifatidagi faoliyati, uning noshirlik faoliyati va Turkiston Muxtoriyati bosh vazirining o‘rinbosari sifatidagi faoliyatiga keng e'tibor qaratildi. Lekin Sovet Ittifoqi olimlarining ayrim tadqiqotlarida Turkiston Muxtoriyati va jadidlar faoliyatiga burjua-millatchi sifatida qaraldi.

  • Internet havola
  • DOIhttps://doi.org/10.56292/SJFSU/vol28_iss1/a28
  • UzSCI tizimida yaratilgan sana26-05-2022
  • O'qishlar soni348
  • Nashr sanasi25-05-2022
  • Asosiy tilO'zbek
  • Sahifalar146-150
Ўзбек

Maqolada Turkiston Muxtoriyati bosh vazirining o‘rinbosari, huquqshunos, siyosiy jurnalist Islom Shohsultonovich Shoahmedov (1186-1922) hayoti va faoliyatiga oid ma’lumotlar manbalar asosida yoritilgan.

Bundan tashqari, siyosiy arbobning jadidlar siyosiy yetakchisi hamda “Musulmon gazetasi”ning tashkil etilishi va yirik noshir sifatidagi faoliyatining yangi qirralari, qolaversa, siyosiy muxbir sifatidagi tariximizda uchramaydigan faoliyati hamda qarashlari mahalliy va chet el olimlari asarlari hamda davriy nashrlari asosida yoritilgan.

Islom Shohsultonovich Shoahmedov hayoti va faoliyati mahalliy, xorij olimlarining doimiy e’tiborida bo‘ldi. Ularning ilmiy tadqiqotlarida Islom Shoahmedovning jadid ma’rifatparvar sifatidagi faoliyati, uning noshirlik faoliyati va Turkiston Muxtoriyati bosh vazirining o‘rinbosari sifatidagi faoliyatiga keng e'tibor qaratildi. Lekin Sovet Ittifoqi olimlarining ayrim tadqiqotlarida Turkiston Muxtoriyati va jadidlar faoliyatiga burjua-millatchi sifatida qaraldi.

Русский

В статье представлены сведения о жизни и деятельности заместителя премьер-министра Туркестанской автономии, юриста, политического журналиста Ислама Шохсултоновича Шоахмедова (1186- 1922).
Кроме того, в трудах и периодических изданиях местных и зарубежных ученых освещаются новые аспекты деятельности джадидского политического лидера, создания и деятельности «Мусульманской газеты» как крупного издательства, а также его уникальная деятельность и взгляды в качестве политического корреспондента. .
Жизнь и творчество Ислама Шохсултоновича Шоахмедова всегда были в центре внимания отечественных и зарубежных ученых. Основное внимание в их исследовании уделялось деятельности Ислама Шоахмедова как современного просветителя, его издательской деятельности, а также деятельности в качестве заместителя премьер-министра Туркестанской автономной области. Однако в некоторых исследованиях советских ученых автономия Туркестана и деятельность джадидов рассматривались как буржуазно-националистические.

English

The article provides information about the life and work of the Deputy Prime Minister of the Turkestan Autonomous Region, lawyer, political journalist Islam Shohsultonovich Shoahmedov (1186-1922).
In addition, new aspects of the Jadid political leader and the establishment of the Muslim newspaper and his activities as a major publisher, as well as his activities and views as a political correspondent, are covered in the works and periodicals of local and foreign scholars.
The life and work of Islam Shohsultonovich Shoahmedov have always been in the spotlight of local and foreign scholars. Their research focused on Islam Shoahmedov's activities as a modern enlightener, his publishing activities, and his activities as Deputy Prime Minister of the Turkestan Autonomous Region. However, in some studies by Soviet scholars, the autonomy of Turkestan and the activities of the Jadids were viewed as bourgeois-nationalist.
 

Muallifning F.I.Sh. Lavozimi Tashkilot nomi
1 Komilov N.B. 1 − Farg‘ona jamoat salomatligi tibbiyot instituti
Havola nomi
1 1. Jetshsbayeva M.S. (1999). Socio-philosophical analysis of the masters of civil society in Kazakhstan (based on the work of Mustafa Shokai). (Doctoral dissertation). Kazakh national University. Almati. (in Kazakh.). (Джецшбаева М.С. (1999). Социально-философский анализ мастеров гражданского общества Казахстана (на материале творчества Мустафы Шокая). (Докторская диссертация). Казахский национальный университет. Алматы)
2 2. Jugenbayeva G.S. (1999). Life and work of Mukhamedzhan Tynyshbayev (1879-1938). (Doctoral dissertation). Kazakh national University. Almati. (in Kazakh.). (Югенбаева Г. С. (1999). Жизнь и творчество Мухамеджана Тынышбаева (1879-1938). (Докторская диссертация). Казахский национальный университет. Алматы.)
3 3. Shamsutdinov R. Karimov Sh. (2017). Bolshevik aggression against Turkestan. Materials of the Republican scientific-practical conference, 2. 64. (in Uzbek) (Шамсутдинов Р. Каримов Ш. (2017). Агрессия большевиков против Туркестана. Материалы Республиканской научно-практической конференции)
4 4. Khalid, A. (2007). Islam after Communism: Religion and Politics in Central Asia. (pp. 272). London: University of California press. (Халид, А. (2007). Ислам после коммунизма: религия и политика в Центральной Азии.(стр. 272). Лондон: пресса Калифорнийского университета.)
5 5. Allworth E. (1994). 130 years of Russian dominance, a historical overview. (pp. 150-158). London: Duke university press. (Олворт Э. (1994). 130 лет русского господства, исторический обзор. (стр. 150-158). Лондон: издательство университета Дьюка.)
6 7. Muslim newspaper. (1912), 3, 1-4. (in Arabic) (Мусульманская газета)
7 8. Usmanova D. (2017). Islam Shagiakhmetov: Forgotten heroes 1917 y. Gasirlar avazi - Exo vekov. Seriya: Istoriya, 3/4, 170-179. (in Russ.). (Усманова Д. (2017). Ислам Шагиахметов: Забытые герои 1917 г. Гасирлар авази - Экзо веков. Серия: История)
8 9. Rajabov Q. (2021). Life and destiny of the Ministers of Turkestan Autonomy and members of the National Assembly. Issue WP/2021/70. Tashkent: Bodomzor invest. (in Uzb.). (Раджабов К. (2021). Жизнь и судьба министров Туркестанской автономии и депутатов Народного собрания. Выпуск WP/2021/70. Ташкент: Бодомзор инвест)
9 10. Chokayev M. (1931). Shaһislam Shaһiaxmed (duslik vazifasi). Yash Turkestan. Seriya: Istoriya, 14, 6-8. (in Kazakh.). (Чокаев М. (1931). Шаһислам Шаһиахмед (дуслик вазифаси). Яш Туркестан. Серия: История.)
10 11. Choqay M. (2017). Complete collection of works. Issue WP/2017/5, reprint. Almaty: Kazakh Academy of Sciences. (in Kazakh.). (Чокай М. (2017). Полное собрание сочинений. Выпуск WP/2017/5, перепечатка. Алматы: Казахская академия наук.)
Kutilmoqda