239

Мақолада  поливинилхлорид  асосида  олинган  сульфокатионитни  аминлаш  орқали  олинган  янги поликомплексон таркибида ҳам катион алмашинувчи сульфогуруҳ, ҳам анион алмашинувчи аминогуруҳларнинг кимёвий тузилиши ИҚ-спектроскопия ёрдамида исботланди. Статик шароитда сувли эритмаларда кобальт (II)  ва  хром  (III)  ионларининг полиамфолитга  ютилиш  кинетикаси  ва  турли  ҳароратларда  Ленгмюр константалари  ҳисобланди.  Тадқиқот  натижалари  асосида  сорбция  жараёнининг  термодинамик 
параметрлари изотермик-изобарик потенциал (ΔG), энтальпия (ΔН) ва энтропия (ΔS) қийматлари ўзгариши ҳисоблаб топилди. 

  • Internet havola
  • DOI
  • UzSCI tizimida yaratilgan sana24-08-2022
  • O'qishlar soni0
  • Nashr sanasi18-06-2020
  • Asosiy tilO'zbek
  • Sahifalar19-26
Ўзбек

Мақолада  поливинилхлорид  асосида  олинган  сульфокатионитни  аминлаш  орқали  олинган  янги поликомплексон таркибида ҳам катион алмашинувчи сульфогуруҳ, ҳам анион алмашинувчи аминогуруҳларнинг кимёвий тузилиши ИҚ-спектроскопия ёрдамида исботланди. Статик шароитда сувли эритмаларда кобальт (II)  ва  хром  (III)  ионларининг полиамфолитга  ютилиш  кинетикаси  ва  турли  ҳароратларда  Ленгмюр константалари  ҳисобланди.  Тадқиқот  натижалари  асосида  сорбция  жараёнининг  термодинамик 
параметрлари изотермик-изобарик потенциал (ΔG), энтальпия (ΔН) ва энтропия (ΔS) қийматлари ўзгариши ҳисоблаб топилди. 

Русский

В  стате  наличие  катионобменных  сульфогрупп  и  анионобменных  аминогрупп  в  составе поликомплексона,  полученного  на  основе  аминирования  сульфокатионита, подтверждена  методом  ИК-спектроскопии. Изучена в статических условиях кинетика сорбции ионов кобальта (II) и хрома (III) из водных растворов  и  найдены  константы  Ленгмюра при  различных  температурах.  На  основе  проведённых исследований  были  найдены  термодинамические  параметры  процесса  сорбции:  изменение  значений изотермически-изобарического потенциала (ΔG), энтальпии (ΔН) и энтропии (ΔS). 

English

The presence of cation exchange sulfogroup and anion exchange aminogroups in the polycomplexon obtained on the  basis  of  amination  of  sulfocationite  is  confirmed  by  IR  spectroscopy. The  kinetics  of  sorption  of  cobalt  (II)  and chromium (III) ions from aqueous solutions was studied under static conditions, and Langmuir constants were found at various  temperatures.  Based on  the  studies,  the  thermodynamic  parameters  of  the  sorption  process  were  found: changes in the values of the isothermal - isobaric potential (ΔG), enthalpy (ΔН) and entropy (ΔS). 

Havola nomi
1 1. Duffus, J.H. „Heavy metals” – a meaningless term. Pure Applied Chemistry, 2002; Vol. 74.
2 2. Diniz, C.V., Doyle, F.M., Martins A.H. Uptake of heavy metals by chelating resins from acidic manganese chloride solution, Minerals Metallurgy Processing, 2000; Vol. 17.
3 3. Ayoub G.M., Semerjian L., Acra A., E.l. Fadel M. and Koopman B. Heavy Metal Removal by Coagulation with Seawater Liquid Bittern. Journal of Environmental Engineering 2001;127:
4 4. Chajduk-Maleszewska, E., Dybczyński, R. Effective separation and preconcentration of trace amounts of Pd on Duolite ES 346 resin and its use for the determination of Pd by NAA, Analytical Chemistry, 2004; Vol. 49.
5 5. Foo, K.Y., Hameed B.H.: Insights into the modeling of adsorption isotherm systems, Chemical Engineering Journal, 2010; 156(1).
6 6. Zainol, Z., Nicol, M. Comparative study of chelating ion exchange resins for therecovery of nickel and cobalt from laterite leach tailings, Hydrometallurgy, 2009a; Vol. 96.
7 7. Jachuła, J., Kołodyńska, D., Hubicki, Z. Sorption of Cu(II) and Ni(II) ions in presence of novel chelating agent methylglycinediacetic acid by microporous ion exchangers and sorbents from aqueous solutions, Central European Journal of Chemistry, 2011; Vol. 9.
8 8. Leykin Yu.A. Fiziko-ximicheskie osnovi sinteza polimernix sorbentov: Maskva BINOM. Laboratoriya znaniy 2015.
9 9. Bandrabur B., Tataru-Fărmuş R., Lazăr L., Gutt G. Exchange material for water softening – Equilibrium and thermodynamic analysis. Scientific Study & Research. Chemistry & Chemical Engineering, Biotechnology, Food Industry 2012, 13 (4).
10 10. Gafurova D.A., Muxamediyev M.G. Sintez i svoystva novix anionitov na osnove polivinilxlorida // Uzbekiskiy ximicheskiy jurnal, 2019, №1.
11 11. Bayandin V.V., Multuev P.V., Shaglayeva N.S., Sintez i svoystva osernennovo polivinilxlorida Izvestiya. // Prikladnaya ximiya i biotexnologiya. (2014) № 2 (7).
12 12. Mao C. Zhao WB. Zhu AP. Shin J. Lin SC. A photochemical method for the surface modification of poly(vinylchloride) with o-butyrylchitosan to improve blood compability.// Process Biochem. 2004. Vol. 39.
13 13. Balakrishnan B. Jayakrishnan A. Chemical modification of poly(vinylchloride) using poly (ethylene glycol) to improve blood compatibility. // Trends BiomaterAtif Organs 2005. Vol. 18.
14 14. Nishat N., Ahmad Sh., Ahamad T. Synthesis, characterization and antimicrobial studies of newly developed metal-chelated epoxy resins. // Appl. Polym. Sci. 2006. Vol. 101. № 3.
15 15. Xushvaqtov S.Yu., Jurayev M.M., Bekchanov D.J., Muxamediyev M.G. Sorbsiya ionov medi (II) i nikelya (II) na azot i serosoderjashem poliamfolite. //UNIVERSUM: ximiya i biologiya. (2019) № 11 (65).
16 16. Eshkurbonov F.B., Djalilov A.T. Issledovanie sorbsionnix svoystv poluchennova ionita na osnove gidrolizovannovo poliakrilonitrila // Universum: Ximiya i biologiya: electron nauchn. jurn. 2014. № 3 (4) URL: http://7universum.com/ru/nature/archive/item/1068.
17 17. G.-j. Zhu, et al.// A novel ion-imprinted polymer for selective removal of trace Fe (III) from Cr (III)-containing solutions // Hydrometallurgy 186 (2019).
18 18. Rengaraj, S., Yeon J.-W., Kim, Y., Yongju, J., Ha Y.-K., Kim W.-H: Adsorption characteristics of Cu(II) onto ion exchange resins 252H and 1500H: Kinetics, isotherms and error analysis, Journal of Hazardous Materials, 2007, 143(1–2).
19 19. Muxamediyev M.G., Bekchanov D.J., Jurayev M.M., Кутлимуратов Н. М., Sulfokationit olish usuli // Patent. UzRes IAP 2018 0208. Bly. № 8. – s. 25. / UZ.
20 20. IK spektri osnovnix klassov organicheskix soedineniy: Spravochniye materiali. // Tarasevich B.N. MGU imeni M.B. Lomonosova. M. 2012. s 4-6,37-40.
21 21. B.N. Tarasevich. IK spekri osnovnix klassov organicheskix soedineniy //Spravochniye materiali. – Maskva 2012.
22 22. Adeleke A.O., Akil A., Kaizar H., Mohd R. Adsorption of Rhodamine B dye from aqueous solution onto acid treated banana peel: Response surface methodology, kinetics and isotherm studies PLoS One. 2019; 14(5).
Kutilmoqda