Мақолада ҳанафий мазҳабининг классик даври манбаларида ижтимоий-ҳуқуқий муносабатларга оид ория масаласи, унинг луғавий ва истилоҳий маънолари ҳамда ория масаласининг ҳанафийларга, аҳли сунна вал жамоанинг бошқа мазҳабларига кўра тушунилиши ўрганилган. Ислом ҳуқуқига кўра ория, омонат, гаров, ижара битимлари ўртасидаги фарқлар ва уларга хос фиқҳий тушунчалар қиёсий таҳлил этилган. Шунингдек, орияга берувчи ва олувчининг ҳуқуқ ва мажбуриятлари ўрганилган. Мақолада ория масаласида фикр билдирган мовароуннаҳрлик ва ислом дунёсида таниқли фақиҳларнинг асарлари, жумладан, Бурҳониддин Маҳмуд Бухорийнинг «Муҳит Бурҳоний» асари, Бурҳониддин Марғинонийнинг «Ҳидоя» асари, Шамсул Аимма Сарахсийнинг «Мабсут» асари, шунингдек, хозирги замон олимларидан Ваҳбатуз Зуҳайлийнинг «Фиқҳул исломи ва адиллатуҳу» асарларидаги орияга доир масалалар қиёсий таҳлил қилинди ва илмий хулосалар берилди.
Мақолада ҳанафий мазҳабининг классик даври манбаларида ижтимоий-ҳуқуқий муносабатларга оид ория масаласи, унинг луғавий ва истилоҳий маънолари ҳамда ория масаласининг ҳанафийларга, аҳли сунна вал жамоанинг бошқа мазҳабларига кўра тушунилиши ўрганилган. Ислом ҳуқуқига кўра ория, омонат, гаров, ижара битимлари ўртасидаги фарқлар ва уларга хос фиқҳий тушунчалар қиёсий таҳлил этилган. Шунингдек, орияга берувчи ва олувчининг ҳуқуқ ва мажбуриятлари ўрганилган. Мақолада ория масаласида фикр билдирган мовароуннаҳрлик ва ислом дунёсида таниқли фақиҳларнинг асарлари, жумладан, Бурҳониддин Маҳмуд Бухорийнинг «Муҳит Бурҳоний» асари, Бурҳониддин Марғинонийнинг «Ҳидоя» асари, Шамсул Аимма Сарахсийнинг «Мабсут» асари, шунингдек, хозирги замон олимларидан Ваҳбатуз Зуҳайлийнинг «Фиқҳул исломи ва адиллатуҳу» асарларидаги орияга доир масалалар қиёсий таҳлил қилинди ва илмий хулосалар берилди.
| № | Muallifning F.I.Sh. | Lavozimi | Tashkilot nomi |
|---|---|---|---|
| 1 | ERKAEV M.. | researcher | O'zbekiston xalqaro islom akademiyasi |
| № | Havola nomi |
|---|---|
| 1 | 1. Abdulaziz Mansur. Qur’oni karim ma’nolarining tarjima va tafsiri. – T.: Toshkent islom universiteti. 2016. 2. Abdurahmon ibn Muhammad ibn Sulaymon Kalibuliy. Majma’ul anhar fi sharhi maltaqil abhar. – Bayrut. «Dorul kutubul ilmiyya». 1998. 4 mujallad/3. 3. Abu Lays Samarqandiy. Muxtalafur-rivoya. – Bayrut. «Maktabatur-rushd». 2005. 4 mujallad/3. 4. Abdulloh ibn Mahmud ibn Mavdud Mavsuliy Hanafiy. Ixtiyar li ta’lilil muxtar. – Bayrut. «Dorul kutubul ilmiyya». 5 mujallad/3. 5. Ali Haydar. Durorul hukkam sharhu majallatil ahkam. – Bayrut. «Dorul-jil». 2003. 4 mujallad/2. 6. Ahmad ibn Muhammad ibn Ali Qayyumiy. Misbahul munir. – Lubnan. «Maktabarul-lubnan». 1978. 7. Badruddin Ayniy. Bunaya fi sharhi hidoya. – Bayrut. «Dorul-fikr». 1990. 12 mujallad/9. 8. Burhoniddin Marg`inoniy. Hidoya sharhi bidoyatul mubtadiy. – Bayrut. «Dorul kutubul ilmiyya». 1990. 4 mujallad/3. 9. Burhoniddin Mahmud Buxoriy. Muhitul burhaniy. – Riyoz. «Maktabatur-rushd». 2004. 25 mujallad/8. 10. Vahbatu Zuhayliy. Fiqhul islam va adillatuhu. – Damashq. «Dorul-fikr». 1985. 8 mujallad/5. 11. Majduddin Muhammad ibn Yoqub Feruzabodiy. Qomusul-muhit. – Damashq. «Muassasatur-risola», 1998. 12. Muhammad ibn Ali ibn Muhammad ibn Ali ibn Abdurahmon Hanafiy Hasfakiy. Durrul muxtor fi sharhi tanvirul absor. – Bayrut. «Dorul kutubul ilmiyya». 2002. 13. Muhammad ibn Hasan Shayboniy. Asl. – Qatar. «Dor Ibn Hazm». 2012. 13 mujallad/8. 14. Muhammad Qadriy Bosho. Murshidul Hayron ila ma’rifatil inson. – Misr. «Amiriyya» 1891. 15. Sirojiddin Hanafiy. Fatavoi Sirojiyya. – Bayrut. «Dorul ՙulim zakariyya». 2011. 16. Tahrir hay’ati: T.Mirzayev (rahbar) va boshq.; O`zR FA Til va adabiyot in-ti. – T.: «O`zbekiston milliy ensiklopediyasi» Davlat ilmiy nashriyoti, 3-kitob. 17. Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf. Kifoya, 3-juz. – T.: «Hilol-Nashr», 2018. |