117

С.Сипеҳрийнинг “Яшил ҳажм” тўпламига киритилган “Манзил” шеърида аскетизмнинг этти босқичи – Шайх Фаридуддин Атторнинг “Мантиқ ут тайр”  достонида берилган “етти водий” ни ўзига хос тарзда изоҳлайди. Мақолада шоир шеъриятининг маънавий босқичлари – талаб, ишқ, маърифат, истиғно, тавҳид, ҳайрат, фақр (қашшоқлик) ва фано (абадийлик) нинг қиёсий таҳлили келтирилган.  “Манзил” шеъридаги сўфийнинг камолот йўлини шоир “дўст уйи” нинг изланиши сифатида изоҳлайди. Мантиқ ут-тайр»да етти водий орқали ўтадиган йўл қашшоқлик ва абадийлик водийсида тугайди. Аттордан фарқли ўлароқ, С.Сипеҳрийдаги камолотда йўл “абадият” босқичида тугамайди. У даврий жараёндир. Ҳар сафар охирига етмасдан, ҳақиқат томон йўл янги шаклда бошланади. 

  • Internet havola
  • DOI
  • UzSCI tizimida yaratilgan sana 26-04-2023
  • O'qishlar soni 117
  • Nashr sanasi 11-04-2023
  • Asosiy tilO'zbek
  • Sahifalar9
Ўзбек

С.Сипеҳрийнинг “Яшил ҳажм” тўпламига киритилган “Манзил” шеърида аскетизмнинг этти босқичи – Шайх Фаридуддин Атторнинг “Мантиқ ут тайр”  достонида берилган “етти водий” ни ўзига хос тарзда изоҳлайди. Мақолада шоир шеъриятининг маънавий босқичлари – талаб, ишқ, маърифат, истиғно, тавҳид, ҳайрат, фақр (қашшоқлик) ва фано (абадийлик) нинг қиёсий таҳлили келтирилган.  “Манзил” шеъридаги сўфийнинг камолот йўлини шоир “дўст уйи” нинг изланиши сифатида изоҳлайди. Мантиқ ут-тайр»да етти водий орқали ўтадиган йўл қашшоқлик ва абадийлик водийсида тугайди. Аттордан фарқли ўлароқ, С.Сипеҳрийдаги камолотда йўл “абадият” босқичида тугамайди. У даврий жараёндир. Ҳар сафар охирига етмасдан, ҳақиқат томон йўл янги шаклда бошланади. 

№ Muallifning F.I.Sh. Lavozimi Tashkilot nomi
1 SHOALIYEVA N.. PhD, Senior Lecturer, Department of Classical Literature and Origins O'zbekiston xalqaro islom akademiyasi
№ Havola nomi
1 1. Шайх Фаридуддин Аттор. Мантиқ ут-тайр. Форсийдан Жамол Камол таржимаси. – Т.: Фан, 2006. 2. سهراب سپهرى. هشت كتاب 3. Туйғулар япроғи: ҳозирги замон Эрон шеърияти. «Манзил» шеъри Жафар Муҳаммад таржимаси. 4. ادى. فرهنگ اصطلاحات و تعبيرات عرفانى. تهران:ّد جعفر سجّ سي ۱۳۷۵انتشارات طهورى، 5. Сирус Шамисо бу шеърни қисқача таҳлил қилар экан, «كوچه باغ»ни «ишқ» (иккинчи мақом)нинг рамзий маъноси, деб хисоблайди. Натижада шеърда мавжуд бўлган «балоғат» ёхуд «комиллик» кўчаси эътибордан четда қолиб кетади. Қаранг: سيروس شميسا. نگاهى سهراب 6. ۱۳۷۹ كاميار عابدى. زندگى و شعر سهراب سپهرى. تهران: نشر ثالث، 7. Мавлоно Жалолиддин Румий. Маснавийи маънавий. Биринчи китоб. Форсийдан Жамол Камол таржимаси. –Т.: Фан, 2005. 8. Умуман С.Сипеҳрий ижодини назарда тутганда шундай, аммо «Сув одими садоси» лирик достони бундан мустасно. Чунки эронлик адиб ва олим Карим Имомийнинг аниқлашича, мазкур шеърда тўққиз марта «ишқ» сўзи ишлатилган. Бу ҳақида қаранг: د حقوقى، سهراب سپهرىّ محم 9. احمد على رجائى بخارا ئى. فرهنگ اشعار حافظ. تهران: انتشارات ۱۳۷۰ علمى، 10. Фаридиддин Аттор. Мантиқ ут-тайр. Насрий баён муаллифлари Нажмиддин Комилов ва Маҳкам Маҳмудов. – Т.: Ғ.Ғулом, 2006. 11. Қаранг: كاووس حسنلى. گونه هاى نوآورى در شعر معا صر ايران، ۳۲۴ص 12. Abu Nasr ‘Abdallah B. ‘Ali al-Sarraj al-Tusi, Kitah alLuma’ fi’l. Tasavvuf (Самое блистательное в суфизме). Под ред. Reynold Alleyne Nicholson (London, 1914. репринтное изд., London, Luzac & Co., 1964). Р. 181-201. 13. م. تهران: انتشارات ابنّف در اسلام. جلد دوّ در: قاسم غنى. تاريخ تصو ۲۱۰ ه. ش. ص ۱۳۳۰سينا، 14. Румий «ўлим»ни мажозий маънода – «фано» маъносида қўллаб, «То ўлмасанг, қутулмайсан», – деган. Деди ул: тинглар сўзингни ому хос, Менга ўхшаб ўлки, топгайсан халос. (Маснавий, 1-ж., 1842-байт)
Kutilmoqda