PSIXOLOGIK XIZMAT KO’RSATISHDA PSIXOLOG KASBIY-ETIKAVIY TAMOYILLARGA AMAL QILISHINING AHAMIYATI

Bugungi kunda insonlarning psixolog hamda psixoterap evtga murojaati yana ham ommalashmoqda. Odamlar har kuni stressga tushiradigan, o’zi hal qilishi qiyin bo’lgan turli muammolar bilan to’qnash kelmoqdalar. Inson har doim ham o’zini qiynayotgan muammolarni yaqin insonlariga ayta olmagani bois psixologik xizmatga ehtiyoj sezadi. Shuning uchun ham bugun yurtimizda  ham psixologik xizmat ko’rsatish sohalarini kengaytirish hamda uning samaradorligini oshirishha alohida e’tibor qaratilmoqda. Xususan, Yoshlar ittifoqi muassisligda ham psixologik xizmat ko’rsatish markazlari tashkil etildi. Vaziralar Mahkamasining 472-son 07.06.2019-yildagi qaroriga muvofiq O‘zbekiston Respublikasida psixologik xizmat ko‘rsatishni yanada takomillashtirish bo’yicha choratadbirlar rejasi ishlab chiqildi. Unga ko’ra Respublikada bosqichma-bosqich reja asosida aholiga psixologik xizmat ko’rsatish sifatini oshirish bo’yicha keng ko’lamli ishlar amalga oshirilishi belgilab qo’yildi. Uzluksiz ta’lim tizimida psixologik xizmatlarning uzviyligi va uzluksizligini ta’minlash uchun “Psixologik xizmat” konsepsiyasini yaratish, bolalar, kattalar ruhiyatidagi o‘zgarishlarni tezda aniqlash, bunga olib kelgan sabablarni bartaraf etishga ko‘maklashish maqsadida psixolog mutaxassislarini tayyorlovchi oliy ta’lim muassasalari huzurida “Psixologik xizmat ko‘rsatish labaratoriyalari”ni tashkil etish hamda ular  uchun o‘quv va metodik adabiyotlar yaratilishini tashkil etish kabi chora tadbirlari ishlab chiqildi. Maqolada psixologik xizmat ko’rsatishning sifatli hamda samarali bo’lishi bevosita psixolog faoliyatiga bog’liqligi tadqiq etilgan. Psixolog faoliyatining samaradorligi uning shaxsiy sifalari, kasbiy malakasi  hamda  etikaviy tamoyillarga qanchalik amal qilgani bilan o’lchanadi.  Etika masalasi  psixologiyaning terapiya va tadqiqotlar bilan bog’liq bo’lgan sohasida muhimdir. Patsientlar bilan ishlash va psixologik tadqiqotlar o’tkazish turli xil axloqiy muammolarni keltirib chiqarishi mumkin. Amerika psixologlar assotsiatsiyasining etikaviy kodeksi psixologiya sohasida ishlaydigan mutaxassislar ish jarayonida axloqiy dilemmalarga duch kelganda nima qilish kerakligi haqida yaxshiroq ma’lumotga ega bo’lishlari uchun ko’rsatmalar beradi. Etikaviy tamoyillar psixologlar duch keladigan ko’pgina holatlar va umumiy qoidalarni qamrab olish orqali ularni turli  vaziyatlarda to’g’ri qaror qabul qilishini ta’minlashga mo’ljallangan. Eng yuqori xulq-atvor standartlariga intilish har bir psixologning shaxsiy burchidir. Shuning uchun ham ushbu maqolada Amerika psixologlar assotsiatsiyasi tomonidan ishlab chiqilgan 5 asosiy punktdan iborat psixologning etikaviy tamoyillari tizimli tahlil etiladi. Bundan tashqari turli olimlar ilmiy izlanishlari asosida psixologik maslahat jarayonida psixolog ega bo’lishi lozim bo’lgan shaxsiy sifatlar hamda kasbiy malakalar bayon etiladi.