50

Махсус кийимни эксплуатация қилиш мобайнида унинг остида метаболик маҳсулотлар, яъни буғ-газ ва нам фаза кўринишидаги тер тўпланади. Ишчиларнинг меҳнат унумдорлигини ошириш ва организмнинг комфорт муҳити, яъни махсус кийим остидаги оптимал микроиқлимни сақлаб қолиш учун тўпланган намлик ва бошқа метаболик маҳсулотларни тезда бартараф этиш лозим. Ушбу муаммони ечиш усули меҳнатнинг оғирлик даражаси ва атроф-муҳит параметрларининг ўзгариши билан боғлиқ бўлган инсон танаси томонидан иссиқлик узатилиши ҳолатини меъёрлаштиришга қаратилган бўлиши керак. Қўйилган муаммо махсус кийим конструкциясининг рационаллиги ёки махсус кийимбоп матоларнинг гигиеник хусусиятини ошириш йўли билан бартараф этилиши мумкин. Мазкур мақолада автомобиль саноати корхоналари ишчилари учун тавсия этилаётган янги толавий таркибли газламадан тайёрланган ва амалдаги махсус кийим остидаги микроиқлим параметрлари аниқланган ҳамда олинган натижалар қиёсий таҳлил қилинган. Гигиеник хусусияти оширилган янги толавий таркибли газламадан тайёрланган махсус кийимда микроиқлимнинг комфорт даражаси қайд этилган ва мазкур махсус кийим автомобиль заводларининг йиғув цехи ишчилари учун тавсия этилган.

  • O'qishlar soni16
  • Nashr sanasi14-04-2023
  • Asosiy tilO'zbek
  • Sahifalar90-97
Ўзбек

Махсус кийимни эксплуатация қилиш мобайнида унинг остида метаболик маҳсулотлар, яъни буғ-газ ва нам фаза кўринишидаги тер тўпланади. Ишчиларнинг меҳнат унумдорлигини ошириш ва организмнинг комфорт муҳити, яъни махсус кийим остидаги оптимал микроиқлимни сақлаб қолиш учун тўпланган намлик ва бошқа метаболик маҳсулотларни тезда бартараф этиш лозим. Ушбу муаммони ечиш усули меҳнатнинг оғирлик даражаси ва атроф-муҳит параметрларининг ўзгариши билан боғлиқ бўлган инсон танаси томонидан иссиқлик узатилиши ҳолатини меъёрлаштиришга қаратилган бўлиши керак. Қўйилган муаммо махсус кийим конструкциясининг рационаллиги ёки махсус кийимбоп матоларнинг гигиеник хусусиятини ошириш йўли билан бартараф этилиши мумкин. Мазкур мақолада автомобиль саноати корхоналари ишчилари учун тавсия этилаётган янги толавий таркибли газламадан тайёрланган ва амалдаги махсус кийим остидаги микроиқлим параметрлари аниқланган ҳамда олинган натижалар қиёсий таҳлил қилинган. Гигиеник хусусияти оширилган янги толавий таркибли газламадан тайёрланган махсус кийимда микроиқлимнинг комфорт даражаси қайд этилган ва мазкур махсус кийим автомобиль заводларининг йиғув цехи ишчилари учун тавсия этилган.

Русский

В процессе эксплуатации спецодежды под ней скапливаются продукты обмена веществ – пот в виде парогазовой и влажной фазы. Для повышения производительности труда рабочих и поддержания комфортной среды тела, то есть оптимального микроклимата под специальной одеждой, необходимо быстро устранять скопившуюся влагу и другие продукты обмена. Метод решения этой задачи должен быть направлен на нормализацию состояния теплообмена организмом человека, связанного с уровнем тяжести труда и изменением параметров внешней среды. Проблема может быть решена за счет повышения рациональности конструкции спецодежды или гигиенических свойств тканей спецодежды. В данной статье определяются параметры микроклимата под специальной одеждой из новой волокнистой марли, рекомендованной для работников автомобильной промышленности, и проводится сравнительный анализ полученных результатов. Зафиксирован уровень комфортности микроклимата в специальной одежде, полученный благодаря новой композиции волокон с повышенными гигиеническими свойствами, рекомендованной для рабочих сборочных цехов автомобильных заводов.

English

When using the overalls, metabolic products accumulate under it - sweat in the form of a vapour-gas and wet phase. To increase productivity of workers and maintain a comfortable body ambience, that is, an optimal microclimate under special clothing, it is important to remove accumulated moisture and other metabolic products as soon as possible. The method for solving this problem should be aimed at normalizing the state of heat exchange by the human body, associated with the level of severity of labor and changes in the parameters of the external environment. The problem can be solved by improving the design of work-wear or the hygienic properties of the work-wear cloth. This article determines parameters of the ambience under special clothing made of a new fibrous gauze recommended for workers in the automotive industry and compares the findings. The level of comfort of the microclimate in special clothes made of gas with a new composition of fibers with increased hygienic properties, recommended for workers in assembly shops of automobile plants, has been maintained.

Muallifning F.I.Sh. Lavozimi Tashkilot nomi
1 Mamasoliyeva S.L. “Umumtexnika fanlari va texnologiyalar” kafedrasi katta o‘qituvchisi O‘zbekiston-Finlyandiya pedagogika instituti
Havola nomi
1 Atkins, K., & Thompson, M. (2011). Еffect of textile hygroscopicity on stratum corneum hydration, skin erythema and skin temperature during exercise in the presence of wind and no wind. Discipline of Exercise and Sport Science, 9(2), pp. 100-108.
2 Chen, Q., & et al. (2011, April). An alternative criterion in heat transfer optimization. Proceedings of the Royal Society a Mathematical Physical and Engineering Sciences, 467(2128), pp. 1012-1028. doi:10.1098/rspa.2010.0293
3 Ismail, M., Ammar, A., & El-Okeily, M. (1988, August). Heat transfer through textile fabrics: mathematical model. Applied Mathematical Modelling, 12(4), pp. 434-440.
4 Kozlowski, R. (2012). Handbook of textile fibers. Natural fibers (Series in Textiles ed.). Woodhead Publishing.
5 Mamasolieva, S., Rasulova, M., & Norboeva, G. (n.d.). Development of special clothes with high hygienic properties. India: Novateur Publication. Retrieved from www.novateurpublication.org
6 Merabia, S., & et al. (2009, August). Heat transfer from nanoparticles: A corresponding state analysis. Proceedings of the National Academy of Sciences, 106(36), pp. 15113-8. doi:10.10 73/pnas.0901372106
7 Mirtolipova, N. (2022). Razrabotka komfortnoy polevoy odezhdy dlya voyennosluzhashchikh Uzbekistana [Development of comfortable field clothing for the servicemen of Uzbekistan]. PhD thesis, Tashkent.
8 Rasulova, M., & et al. (2020). RF Patent No. 2739185.
9 Rasulova, M., & et al. (2021). Issledovaniye ustoychivosti tekstil’nykh materialov k vneshnim vozdeystviyam i yeyo zavisimost’ ot razlichnykh faktorov [Study of the resistance of textile materials to external influences and its dependence on various factors]. Problems of the textile industry and ways to solve them, pp. 175-181.
10 Rasulova, M., & et al. (2022). Selection of sewing thread for connecting details of workwear from fabrics of new structures. Proceedings of the AIP Conference, 2430, p. 030007. doi:10.1063/5.0076965
11 Rasulova, M., & Mamasolieva, S. (2021). Development of fabrics for special clothing for workers of the automotive Industry taking into account the climatic conditions of Uzbekistan. Solid State Technology, 64(2), pp. 2393-2399.
12 Rasulova, M., & Mamasolieva, S. (2021, January). Features of increasing some of the physical and mechanical properties of fabrics for workwear. International Journal of Progressive Sciences and Technologies (IJPSAT), 24(2), pp. 526-528. Retrieved from http://ijpsat.ijsht-journals.org
13 Rasulova, M., & Mamasoliyeva, S. (2020). Studying the characteristics of a new composite fabric for workwear. Proceedings of International Scientific and Technical Conference on “Problems and Prospects of Innovative Technique and Technology in Agri-Food Chain”. International Journal of Innovations in Engineering Research and Technology (IJIERT). Retrieved from www.ijiert.org
14 Tashpulatov, S., & et al. (2022). Development of a method for providing low-shrink textile materials and sewing products. Journal of Optoelectronics Laser, 41(4). doi:10050086.2022.04.60
15 The project “Concept for the development of the automotive industry of the Republic of Uzbekistan until 2025”. (2019, June 26). Retrieved from Normativ-huquqiy hujjatlar loyihalari muhokamasi portali: https://regulation.gov.uz/uz/document/4087
16 Ueda, H., & Havenith, G. (2005). The effect of fabric air permeability on clothing ventilation (Elsevier Ergonomics Book Series ed., Vol. 3). Elsevier.
17 Wright, T., Mahmud-Ali, A., & Bechtold, T. (2020). Surface coated cellulose fibres as a biobased alternative to functional synthetic fibres. Journal of Cleaner Production. doi:10.1016/j.jclepro.2020.123857
18 Wu, H., & Fan, J. (2008). Study of heat and moisture transfer within multi-layer clothing assemblies consisting of different types of battings. International Journal of Thermal Sciences(47), pp. 641-647.
19 Yermakova, I. (2006). Gigiyena odezhdy [Clothing hygiene]. Vladivostok.
20 Zhongxuana, L., Fengzhi, L., Yingxi, L., & Yi, L. (2004). Effect of the environmental atmosphere on heat, water and gas transfer within hygroscopic fabrics. Journal of Computational and Applied Mathematics(163), pp. 199-210. doi:10.1016/j.cam.2003.08.065
Kutilmoqda