Ushbu maqolada murakkab texnologik sharoitli yer osti konlarida ishlatiladigan shaxta o‘ziyurar vagonlari harakatlanadigan yo‘l uchastkalarida vagonning harakatiga ta’sir etuvchi qarshilik kuchlarining o‘zgarishi, elektr motorning momenti vagonning ishlash jarayonida tezliklarni o‘zgarishi aniqlangan. Murakkab texnologik sharoitli yer osti konlarida ishlatiladigan shaxta o‘ziyurar vagonlari harakatlanayotgan yo‘l uchastkasi α=5° bo‘lganda shaxta o‘ziyurar vagoni harakatiga ta’sir etuvchi qarshilik kuchlarining o‘zgarishi aniqlangan. Shaxta o‘ziyurar vagoni yurish qismining kinematik sxemasi asosida SimulationX dasturi yordamida imitatsion model yaratilib, shaxta yo‘li qiyaligi 0°, 3°, 6°, 9°, 12°, 15° bo‘lgan murakkkab kon sharoitida umumiy og‘irligi 31 tonna bo‘lgan shaxta o‘ziyurar vagoniga tadqiq qilingan. Shaxta yo‘li qiyaligi 0°, 5°, 9° bo‘lganda shaxta o‘ziyurar vagoni elektr yuritmasidagi ikki tezlikli asinxron motorning kichik tezlikdan katta tezlikka o‘zgartirganda elektr motorning momenti va shaxta o‘ziyurar vagoni harakat tezligining o‘zgarish aniqlangan. Mavjud elektr motor va yangi ikki tezlikli motor bilan jihozlangan shaxta o‘ziyurar vagoni ishlash jarayonida tezliklarni o‘zgarishi aniqlangan
Ushbu maqolada murakkab texnologik sharoitli yer osti konlarida ishlatiladigan shaxta o‘ziyurar vagonlari harakatlanadigan yo‘l uchastkalarida vagonning harakatiga ta’sir etuvchi qarshilik kuchlarining o‘zgarishi, elektr motorning momenti vagonning ishlash jarayonida tezliklarni o‘zgarishi aniqlangan. Murakkab texnologik sharoitli yer osti konlarida ishlatiladigan shaxta o‘ziyurar vagonlari harakatlanayotgan yo‘l uchastkasi α=5° bo‘lganda shaxta o‘ziyurar vagoni harakatiga ta’sir etuvchi qarshilik kuchlarining o‘zgarishi aniqlangan. Shaxta o‘ziyurar vagoni yurish qismining kinematik sxemasi asosida SimulationX dasturi yordamida imitatsion model yaratilib, shaxta yo‘li qiyaligi 0°, 3°, 6°, 9°, 12°, 15° bo‘lgan murakkkab kon sharoitida umumiy og‘irligi 31 tonna bo‘lgan shaxta o‘ziyurar vagoniga tadqiq qilingan. Shaxta yo‘li qiyaligi 0°, 5°, 9° bo‘lganda shaxta o‘ziyurar vagoni elektr yuritmasidagi ikki tezlikli asinxron motorning kichik tezlikdan katta tezlikka o‘zgartirganda elektr motorning momenti va shaxta o‘ziyurar vagoni harakat tezligining o‘zgarish aniqlangan. Mavjud elektr motor va yangi ikki tezlikli motor bilan jihozlangan shaxta o‘ziyurar vagoni ishlash jarayonida tezliklarni o‘zgarishi aniqlangan
In this article, the change of the resistance forces affecting the movement of the wagon on the road sections where self-propelled mine carriages used in underground mines with complex technological conditions, the torque of the electric motor and the change of speeds during the operation of the wagon are determined. The change of the resistance forces affecting the movement of the mine wagon when the road section on which the self-propelled mine carriages move in complex technological conditions is a=5°. Based on the kinematic scheme of the mine self-propelled carriage, a simulation model was created using the SimulationX program, and the total weight of 31 Tons of mine self-propelled carriage was researched. When the slope of the mine road is 0°, 5°, 9°, the moment of the electric motor and the change in the speed of the mine wagon when the two-speed asynchronous motor in the electric drive is changed from a low speed to a high speed. A self-propelled mine carriage equipped with an existing electric motor and a new two-speed motor has been found to change speeds during operation.
| № | Muallifning F.I.Sh. | Lavozimi | Tashkilot nomi |
|---|---|---|---|
| 1 | Toshov J.B. | t.f.d., professor; | И.Каримов номидаги Тошкент давлат техника университети |
| 2 | Haqberdiyev A.I. | kafedra dotsenti, PhD, dotsent. | И.Каримов номидаги Тошкент давлат техника университети |
| № | Havola nomi |
|---|---|
| 1 | Тошов Ж.Б., Рисмухамедов Д.А., Туйчиев Ф.Н., Хакбердиев А.Л. Экспериментальное исследование динамических режимов работы электрических моторов ходовой части шахтных самоходных вагонов // Universum: технические науки : электрон. научн. журн. - 2022, №3(96), 1-6 с. |
| 2 | 2. Haqberdiev A.L, Toshov J.B. Analysis of the control system of electric motors of the running gear of self-propelled mine cars used in complex mining and technological conditions. E3S Web of Conferences 216, 01135 (2020) RSES 2020. https://doi.org/10.1051/ e3sconf/ 202021601135. |
| 3 | 3. Toshov J.B., Rismuxamedov D.A., To‘ychiyev F.N., Haqberdiyev A.L. Qutblar soni o‘zgaruvchan ikki tezlikli elektr motorlarning dinamik ish rejimlarini eksperimental tadqiq qilish // “Energiya va resurs tejash muammolari” ilmiy jurnal.– Toshkent, 2022. – №2. – 108-115 b |
| 4 | 4. Tuychiev F.N., Haqberdiev A.L. Development of two-speed asynchronous electric motors for the undercarriage of mine self-propelled cars. E3S Web of Conferences 384, 01044 (2023). https://doi.org/10.1051/e3sconf/202338401044. |
| 5 | 5. Bobojonov M.Q., Rismuxamedov D.A. To‘ychiyev F.N., Haqberdiyev A.L. Shaxta o‘ziyurar vagonlari uchun ikki tezlikli yangi AVTM15-6/12 tipidagi elektr motorni loyihalash // Xalqaro ilmiy-texnik anjuman. «Avtomatlashtirilgan elektr mexanik va elektr texnologik tizimlarning energiya samaradorligini oshirishning dolzarb masalalari». – Toshkent, 2022. – 132- 135 b. |
| 6 | 6. Rismuxamedov D.A. To‘ychiyev F.N., Haqberdiyev A.L. Shaxta o‘ziyurar vagonlari elektr yuritmasi uchun qutblar soni o‘zgaruvchan chulg‘am ishlab chiqish // “Energiya va resurs tejash muammolari” jurnali. – Toshkent, 2021. – 204-212 b. |
| 7 | 7. Haqberdiyev A.L. Yer osti kon ishlarida o‘ziyurar vagonlar elektr motorlarining ishdan chiqish sabablari va ularni bartaraf etish choralari // “O‘zbekiston konchilik xabarnomasi” jurnali. – Navoiy, 2015. – №2. – 77÷78 b. |
| 8 | 8. Серегин И.Н. Определение оптимальных параметров электромеханической системы ходовой части шахтного самоходного вагона: Дис. … канд. техн. наук: 05.05.06.– Тула, 2000. – 145 с |