51

Hozirgi kunda yuqori karbonatli Qizilqum fosforitlarini turli usullar yordamida qayta ishlab fosforli o‘g‘itlar ishlab chiqarishning yangi texnologiyalari yaratilgan. Ma’lumki sifatli fosforli o‘g‘itlar asosan fosfat xom ashyosini mineral kislotalar bilan parchalash asosida olinadi. Ammo, fosforitlarning kislotalar bilan parchalash jarayonida uning tarkibidagi keraksiz qo‘shimchalar – karbonat minerallari, uchlamchi oksidlar va boshqalar ishlab chiqarishning ham iqtisodiy, ham texnologik samaradorligini kamaytiradi. Chunki, ularning aksariyati suyuq fazaga o‘tadi va uning fizik-kimyoviy va reologik xossalariga ta’sir qiladi.

  • Internet havola
  • DOI10.24412/2181-144X-2022-1-17-21
  • UzSCI tizimida yaratilgan sana 02-04-2024
  • O'qishlar soni 48
  • Nashr sanasi 25-02-2022
  • Asosiy tilO'zbek
  • Sahifalar17
Ўзбек

Hozirgi kunda yuqori karbonatli Qizilqum fosforitlarini turli usullar yordamida qayta ishlab fosforli o‘g‘itlar ishlab chiqarishning yangi texnologiyalari yaratilgan. Ma’lumki sifatli fosforli o‘g‘itlar asosan fosfat xom ashyosini mineral kislotalar bilan parchalash asosida olinadi. Ammo, fosforitlarning kislotalar bilan parchalash jarayonida uning tarkibidagi keraksiz qo‘shimchalar – karbonat minerallari, uchlamchi oksidlar va boshqalar ishlab chiqarishning ham iqtisodiy, ham texnologik samaradorligini kamaytiradi. Chunki, ularning aksariyati suyuq fazaga o‘tadi va uning fizik-kimyoviy va reologik xossalariga ta’sir qiladi.

Русский

Разработаны новые технологии производства фосфорных удобрений путем переработки различных видов высокоуглеродистых кызылкумских фосфоритов. Известно, что качественные фосфорные удобрения получают в основном при разложении фосфатного сырья минеральными кислотами. Однако в процессе кислотного разложения фосфоритов входящие в него лишние добавки - карбонатные минералы, третичные оксиды и др. - снижают как экономическую, так и технологическую эффективность производства. Потому что большинство из них переходят в жидкую фазу и влияют на ее физико-химические и реологические свойства.

English

New technologies for the production of phosphate fertilizers have been developed by processing various types of high-carbon Kyzylkum phosphorites. It is known that high-quality phosphate fertilizers are obtained mainly by the decomposition of phosphate raw materials with mineral acids. However, in the process of acid decomposition of phosphorites, the extra additives included in it - carbonate minerals, tertiary oxides, etc. - reduce both the economic and technological efficiency of production. Because most of them pass into the liquid phase and affect its physicochemical and rheological properties.

Havola nomi
1 Винник М.М., Ербанова Л.Н., Зайцев П.М. и др. Методы анализа фосфатного сырья, фосфорных и комплексных удобрений, кормовых фосфатов. – М.: Химия, 1975. - 218 с.
2 Позин М.Е., Копылев Б.А. и др. Руководство к практическим занятиям по технологии неорганических веществ. – Л.: Химия, 1968. - c.360
3 O`rozov T.S. Qizilqum fosforitlari asosida insektitsid hususiyatli o`g`itlar olish // O`zb. kimyo j. - № 3. 2008. – 74 -76 b.
4 Абдурахманова Н.К. Разработка технологии получения сложных азотфосфорсерокальцийсодержащих удобрений на основе фосфоритов Центральных Кызылкумов: Автореф. дисс. ... канд. техн. наук.– Ташкент. 2002. – 23 с.
5 O`rozov T.S. Qizilqum fosforitlarini faollanishiga oltingugurtning ta`siri// O`zb. kimyo j. -№ 3. 2010. –98 -101 b.
6 O`rozov T.S., Tadjiyev S.M., To`xtayev S.S. Qizilqum fosforitlarini oltingugurtli sulfat kislota suspenziyasi ishtirokida parchalanishi // O`zb. kimyo. j. – Toshkent, 2010. - № 5. - 30-33 b.
7 O`rozov T.S., Tadjiyev S.M., To`xtayev S.S. Fosforitni oltingugurt ishtirokida faollanishiga namlikning ta`siri // Материалы Республ. науч.-техн. конф. Разработка эффективной технологии получения минеральных удобрений и агрохимикатов нового поколения и применения их на практике: 25-26 ноября 2010.–Тошкент, 2010.–с.64-67
8 Садыков Б.Б., Волынскова Н.В., Намазов Ш.С., Беглов Б.М. Технология производства азот-фосфор-серу-кальцийсодержащего удобрения под названием «Супрефос» // Химическая промышленность. - Санкт-Петербург, 2008. - т. 85. - № 3. - с.127-134
Kutilmoqda