214

Мақолада ижодий метод ва унинг бадиий адабиёт ривожида тутган ўрни, ўзбек ва Шарқ адабиётида метод масаласининг ўрганилиши ҳақида мулоҳазалар юритилган. Адабиётшунос Абдуқодир Ҳайитметов тадқиқотларида  Алишер  Навоийнинг  ижодий  методи  муаммолари,  Шарқ адабиётининг ижодий методи тарихи, тараққиёти, бадиий методнинг умумий ва муштарак жиҳатлари ўрганилган. Маълумки, ҳар қандай ижодкорнинг адабиёт тарихида тутган ўрни ва сўз санъати тараққиётига қўшган ҳиссасини аниқлаш, биринчи навбатда, унинг бетакрор ва ўзига хос услуби ва ижодий методи масаласини чуқур ўрганишни тақозо этади. Шу маънода услуб ва ижодий метод тушунчалари адабиётшуносликда долзарб муаммолардан бири бўлиб келган ва шундай бўлиб қолмоқда.

Мақолада А.Ҳайитметовнинг “Алишер Навоийнинг ижодий методи масалалари”, “Шарқ адабиётининг ижодий методи тарихидан” китобларида илгари сурилган илмий-назарий фикрларга муносабат билдирилган.

  • Internet havola
  • DOI10.26739/2181-9297-2019-2-14
  • UzSCI tizimida yaratilgan sana 20-11-2019
  • O'qishlar soni 193
  • Nashr sanasi 30-06-2019
  • Asosiy tilO'zbek
  • Sahifalar107-113
Ўзбек

Мақолада ижодий метод ва унинг бадиий адабиёт ривожида тутган ўрни, ўзбек ва Шарқ адабиётида метод масаласининг ўрганилиши ҳақида мулоҳазалар юритилган. Адабиётшунос Абдуқодир Ҳайитметов тадқиқотларида  Алишер  Навоийнинг  ижодий  методи  муаммолари,  Шарқ адабиётининг ижодий методи тарихи, тараққиёти, бадиий методнинг умумий ва муштарак жиҳатлари ўрганилган. Маълумки, ҳар қандай ижодкорнинг адабиёт тарихида тутган ўрни ва сўз санъати тараққиётига қўшган ҳиссасини аниқлаш, биринчи навбатда, унинг бетакрор ва ўзига хос услуби ва ижодий методи масаласини чуқур ўрганишни тақозо этади. Шу маънода услуб ва ижодий метод тушунчалари адабиётшуносликда долзарб муаммолардан бири бўлиб келган ва шундай бўлиб қолмоқда.

Мақолада А.Ҳайитметовнинг “Алишер Навоийнинг ижодий методи масалалари”, “Шарқ адабиётининг ижодий методи тарихидан” китобларида илгари сурилган илмий-назарий фикрларга муносабат билдирилган.

Русский

В статье рассматривается  творческий метод и его роль в развитии художественной литературы и ижодий метод, романтизм, реализм, шартлилик тамойили, услуб, реалистик тасвир, эстетик идеал,методологии изучения узбекской и восточной литературы. Литературный исследователь Абдукадир Хаитметов изучал проблемы творческого метода Алишера Навои, историю и развитие художественных методов восточной литературы и общие аспекты художественной методологии. Общеизвестно, что роль любого писателя в истории литературы и его вклад в развитие словарного запаса, прежде всего, требуют тщательного изучения его уникального и неповторимого стиля и творческого метода. Таким образом, понятие стиля и творческоого метода стало одним из самых актуальных вопросов литературы.

В статье изложено независимое мнение автора на научно-теоретические идеи, изложенные в книгах А.Хайитметова «Проблемы творческого метода Алишера Навои», «Из истории творческого метода восточной литературы».

English

The article considers the creative method and its role in the development of literature and the methodology of studying Uzbek and Oriental literature. Literary researcher Abdukadir Khaitmetov studied the problems of the creative method of Alisher Navoi, the history and development of artistic methods of Oriental literature and the general aspects of artistic methodology. It is well known that the role of any writer in the history of literature and his contribution to the development of vocabulary, first of all, requires careful study of his unique and inimitable style and creative method. Thus, the concept of style and creative method has become one of the most actual issues of literature.

The article presents the independent viewpoint of the author on the scientific and theoretical ideas presented in the books of A.Hayitmetov “Problems of the creative method of Alisher Navoi”, “From the history of the creative method of Oriental literature”

Muallifning F.I.Sh. Lavozimi Tashkilot nomi
1 KUVONOV Z.. Ўзбек адабиёти кафедраси катта ўқитувчиси. Навоий давлат педагогика институти
Havola nomi
1 1. Ҳайитметов А. Алишер Навоийнинг ижодий методи масалалари. Тошкент: “Фан”,-1963. Б-173.
2 2. Ҳайитметов А. Шарқ адабиётининг ижодий методи тарихидан. Тошкент: “Фан”,-1970. Б-329.
3 3. Ҳошимов О. Ўзбек шўро адабиётининг бир неча ижодий масалалари. Тошкент-Самарқанд, 1933. Б-28.
4 4. Саъдий А. Положительные образы в творчестве Алишера Навои. «Труды УзГУ» новая серия, № 17, филология, вып.3, Самарканд. Изд. УзГУ, 1946.
5 5. Маллаев Н. “Навоий “Хамса”сида романтизм ва реализм тенденциялари”. // Ўзбек адабиёти тарихи. Тошкент, 1957. Б-115.
6 6. Зохидов В. Мир идей и образов Алишера Наваи. Ташкент: Фан,-1973. 416 с.
7 7. Бертельс. История персидско-таджикской литературы.- М: Наука.-1958.-253с.
8 8. Брагинский. Отзывы о реалистичных традициях восточной литературы. “Совреминный Восток”, 1958. № 9. 45-51 с.
9 9. Қулжонов А. Реализм ва роамантизм. Тошкент: Ғафур Ғулом номидаги Адабиёт ва санъат нашриёти,- 1983. Б-280.
10 10. Султон И. Адабиёт назарияси. Тошкент: “Ўқитувчи”,-1980. Б-370.
11 11. И.Ҳаққул. Айнийнинг илм ва ижод олами. // Ўзбек тили ва адабиёти журнали № 4. 2018. Б.10-20.
Kutilmoqda