AVTONOM MOBIL SUV CHIQARUVCHI FOTOISSIQLIK QURILMASINI TABIIY SHAROITDA SINOVDAN OʻTKAZISH

Tursunov Muxamad Nishanovich; Sabirov Xabibullo; Eshmatov Mansur Mamayusupovich; Xolov Uygʻun Raufovich

122

Ushbu maqolada Respublikaning issiq va quruq iqlimli chekka hududlarida joylashgan qishloqlarda quduqlardan suv chiqarish va maishiy isteʼmolchilarni energiya bilan taʼminlashda foydalanish uchun ishlab chiqilgan sovitishda qoʻshimcha quvvat talab qilmasdan oʻzini-oʻzi sovitish tizimi bilan jihozlangan yangi reflektorli fotoissiqlik batareya asosidagi mobil qurilmani tabiiy muhit sharoitlarida sinovdan oʻtkazish natijalari keltirilgan. Qurilma ikki xil rejimda fotoelektrik va fotoissiqlik rejimlarida sinovdan oʻtkazildi. Salt yurish kuchlanishi fotoelektrik va fotoissiqlik rejimda mos ravishda 20,5 V va 25 V qiymatni, Qisqa tutashuv toklari esa mos ravishda 35,4 A va 44,6 A ni tashkil qilgan. Qurilmaning chiqish quvvati esa mos ravishda 516 W va 870 W qiymatlarni koʻrsatgan. Qurilma yordamida 15m balandlikka 350 W quvvatli nasos bilan 5 soat davomida suv chiqarilganda 200 A soat kislotali akkumulyatorning zaryadi toʻlaligicha saqlandi va shu vaqt davomida 30 m3 suv chiqarishga erishildi va quyi tizim samaradorligi 71,4% ni tashkil qilgan

Jurnal nomiИнновацион технологиялар
Nashr soni2023/4(52)
Ko'rishlar soni 122

Internet havola

DOI

UzSCI tizimida yaratilgan sana 24-05-2024

O'qishlar soni 122

Nashr sanasi 15-12-2023

Asosiy tilO'zbek

Sahifalar28-36

Kalit so'z

quvvat

fotoelektrik batareya (FEB)

fotoissiqlik batareya (FIB)

qisqa tutashuv toki

salt yurish kuchlanishi

Ўзбек

Ushbu maqolada Respublikaning issiq va quruq iqlimli chekka hududlarida joylashgan qishloqlarda quduqlardan suv chiqarish va maishiy isteʼmolchilarni energiya bilan taʼminlashda foydalanish uchun ishlab chiqilgan sovitishda qoʻshimcha quvvat talab qilmasdan oʻzini-oʻzi sovitish tizimi bilan jihozlangan yangi reflektorli fotoissiqlik batareya asosidagi mobil qurilmani tabiiy muhit sharoitlarida sinovdan oʻtkazish natijalari keltirilgan. Qurilma ikki xil rejimda fotoelektrik va fotoissiqlik rejimlarida sinovdan oʻtkazildi. Salt yurish kuchlanishi fotoelektrik va fotoissiqlik rejimda mos ravishda 20,5 V va 25 V qiymatni, Qisqa tutashuv toklari esa mos ravishda 35,4 A va 44,6 A ni tashkil qilgan. Qurilmaning chiqish quvvati esa mos ravishda 516 W va 870 W qiymatlarni koʻrsatgan. Qurilma yordamida 15m balandlikka 350 W quvvatli nasos bilan 5 soat davomida suv chiqarilganda 200 A soat kislotali akkumulyatorning zaryadi toʻlaligicha saqlandi va shu vaqt davomida 30 m3 suv chiqarishga erishildi va quyi tizim samaradorligi 71,4% ni tashkil qilgan

Kalit so'z

quvvat

fotoelektrik batareya (FEB)

fotoissiqlik batareya (FIB)

qisqa tutashuv toki

salt yurish kuchlanishi

№ Muallifning F.I.Sh. Lavozimi Tashkilot nomi

1 Tursunov M.N. texnika fanlari doktori, bosh ilmiy xodim Oʻzbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Fizika-texnika instituti

2 Sabirov X.. - texnika fanlari nomzodi, katta ilmiy xodim Oʻzbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Fizika-texnika instituti

3 Eshmatov M.M. doktorant (PhD) Oʻzbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Fizika-texnika instituti

4 Xolov U.R. assistent Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti

№ Havola nomi

1 [1] Md Mahmudul Haque, Prasanna Egodawatta, Altair Rahman and Ashantha Goonetilleke, “Assessing the significance of climate and community factors on urban water demand”// International Journal of Sustainable Built Environment, Vol. 4, 2015, pp. 222–230

2 [2] Sean A. Woznickia, Pouyan Nejadhashemia and Masoud Parsinejadb. “Climate change and irrigation demand: Uncertainty and adaptation”// Journal of Hydrology: Regional Studies, Vol. 3, 2015, pp.247–264

3 [3] Nejadhashemi, A.P., Wardynski and B.J., Munoz, J.D., “Large-scale hydrologic modeling of the Michigan and Wisconsin agri-cultural regions to study impacts of land use changes”// Trans. ASABE, Vol.55, No.3, 2012, pp. 821–838.

4 [4] https://kun.uz/uz/news/2022/08/09/ozbekistondagi-suv-taqchilligi-ehtimoliy-qurgoqchilik-vakeskinlashayotgan-ekologik-muammolar.

5 [5] Takhir Majidov, Mukhamad Tursunov, Bakhtiyor Buvabekov, Mustafo Berdiev, S’hams’hod Yergas’hev. Somprehensive automated drip irrigation system. // Ye3S Web of Conferences 401, 01025. CONMEChYDRO – 2023. pp.1-10

6 [6] https://kadastr.uz/uz/news/news-01:26-04-2022.

7 [7] Enas R. Shouman, E.T. El Shenawy, M.A. Badr. Economics Analysis of Diesel and Solar Water Pumping with Case Study Water Pumping for Irrigation in Egypt. // International Journal of Applied Engineering Research.Volume 11, Number 2 (2016), pp 950-954

8 [8] Kongphope Cha-ar-mart, KittiwathJeebkaew, ArchsuekMameekul, KunchitSingsoog, and TosawatSeetawan. Solar Cell Water Pump Mobile for Agriculture in Thailand// Journal of Physics: Conference Series. 2021. pp. 1-9.

9 [9] M.L.Mehta, Ira Lohanand Mukes’h Jain. Development of Solar Powered MicroirrigationApplicator for Dryland Agriculture // Current Journal of Applied Science and Technology. 2020. Vol. 39. (15) pp. 1-7.

10 [10] Беленов А.Т., Королев В.А., Метлов Г.Н., Соколский А.К. Оптимальный состав и параметры мобилных солнечных фотоэлектрических водоподъемных установок для орошения // Инновaции в сельском хозяйстве. 2016; (5): c. 193–198.

11 [11] M.N. Tursunov, H. Sabirov, M. M. Eshmatov. T. Z. Akhtamov. Mobile photovoltaic well water lifting system for hot climate // Proceedings of the Electronic Research Conference "International Scientific Solutions 2022", March-23. New York: Infinity publishing, 2022.

12 [12] М.Н. Турсунов, Х. Сабиров, У.Р. Холов, М. Эшматов. Исследование параметров фототепловой батареи в экстремальных натурных условиях // Гелиотехника, т 57, Н 4, 2021, c. 354-361

13 [13] R. A. Muminov, M. N. Tursunov, X. Sabirov, M. M. Eshmatov, U. R. Xolov. Comparison of the Efficiency of Autonomous Water Release Systems Based on Photovoltaic and Photothermal Batteries // Applied Solar Energy, 2023, Vol. 59, No. 3, pp. 305–310

14 [14] I. A. Yuldoshev., M. Q. Sultonov., F. M. Yuldoshev. “Quyosh energetikasi”// Darslik. Toshkent 2021, 96 b

Kutilmoqda

№	Muallifning F.I.Sh.	Lavozimi	Tashkilot nomi
1	Tursunov M.N.	texnika fanlari doktori, bosh ilmiy xodim	Oʻzbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Fizika-texnika instituti
2	Sabirov X..	- texnika fanlari nomzodi, katta ilmiy xodim	Oʻzbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Fizika-texnika instituti
3	Eshmatov M.M.	doktorant (PhD)	Oʻzbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Fizika-texnika instituti
4	Xolov U.R.	assistent	Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti

№	Havola nomi
1	[1] Md Mahmudul Haque, Prasanna Egodawatta, Altair Rahman and Ashantha Goonetilleke, “Assessing the significance of climate and community factors on urban water demand”// International Journal of Sustainable Built Environment, Vol. 4, 2015, pp. 222–230
2	[2] Sean A. Woznickia, Pouyan Nejadhashemia and Masoud Parsinejadb. “Climate change and irrigation demand: Uncertainty and adaptation”// Journal of Hydrology: Regional Studies, Vol. 3, 2015, pp.247–264
3	[3] Nejadhashemi, A.P., Wardynski and B.J., Munoz, J.D., “Large-scale hydrologic modeling of the Michigan and Wisconsin agri-cultural regions to study impacts of land use changes”// Trans. ASABE, Vol.55, No.3, 2012, pp. 821–838.
4	[4] https://kun.uz/uz/news/2022/08/09/ozbekistondagi-suv-taqchilligi-ehtimoliy-qurgoqchilik-vakeskinlashayotgan-ekologik-muammolar.
5	[5] Takhir Majidov, Mukhamad Tursunov, Bakhtiyor Buvabekov, Mustafo Berdiev, S’hams’hod Yergas’hev. Somprehensive automated drip irrigation system. // Ye3S Web of Conferences 401, 01025. CONMEChYDRO – 2023. pp.1-10
6	[6] https://kadastr.uz/uz/news/news-01:26-04-2022.
7	[7] Enas R. Shouman, E.T. El Shenawy, M.A. Badr. Economics Analysis of Diesel and Solar Water Pumping with Case Study Water Pumping for Irrigation in Egypt. // International Journal of Applied Engineering Research.Volume 11, Number 2 (2016), pp 950-954
8	[8] Kongphope Cha-ar-mart, KittiwathJeebkaew, ArchsuekMameekul, KunchitSingsoog, and TosawatSeetawan. Solar Cell Water Pump Mobile for Agriculture in Thailand// Journal of Physics: Conference Series. 2021. pp. 1-9.
9	[9] M.L.Mehta, Ira Lohanand Mukes’h Jain. Development of Solar Powered MicroirrigationApplicator for Dryland Agriculture // Current Journal of Applied Science and Technology. 2020. Vol. 39. (15) pp. 1-7.
10	[10] Беленов А.Т., Королев В.А., Метлов Г.Н., Соколский А.К. Оптимальный состав и параметры мобилных солнечных фотоэлектрических водоподъемных установок для орошения // Инновaции в сельском хозяйстве. 2016; (5): c. 193–198.
11	[11] M.N. Tursunov, H. Sabirov, M. M. Eshmatov. T. Z. Akhtamov. Mobile photovoltaic well water lifting system for hot climate // Proceedings of the Electronic Research Conference "International Scientific Solutions 2022", March-23. New York: Infinity publishing, 2022.
12	[12] М.Н. Турсунов, Х. Сабиров, У.Р. Холов, М. Эшматов. Исследование параметров фототепловой батареи в экстремальных натурных условиях // Гелиотехника, т 57, Н 4, 2021, c. 354-361
13	[13] R. A. Muminov, M. N. Tursunov, X. Sabirov, M. M. Eshmatov, U. R. Xolov. Comparison of the Efficiency of Autonomous Water Release Systems Based on Photovoltaic and Photothermal Batteries // Applied Solar Energy, 2023, Vol. 59, No. 3, pp. 305–310
14	[14] I. A. Yuldoshev., M. Q. Sultonov., F. M. Yuldoshev. “Quyosh energetikasi”// Darslik. Toshkent 2021, 96 b