Ushbu maqolada Qarshi shahri sharoitida quyosh hovuzi qurilmasining issiqlik samaradorligini aniqlash uchun olib borilgan tadqiqot natijalari keltirilgan. Tajriba ishlari 25 % konsentratsiyadagi shoʻr suvli quyosh hovuzining yuzasida quyosh nurlanish energiyasining konsentratsiyasini oshirish uchun yassi quyosh reflektorlaridan foydalanilgan va foydalanilmagan holatlarda oʻtkazildi. Quyosh nurlanish energiyasini yigʻish va uni foydali issiqlik energiyasiga aylantirish quyosh hovuzi ishlashining muhim omili hisoblanadi. Reflektorlar boʻlmagan va boʻlgan holatlarda quyosh hovuzi pastki zonasining haroratlari mos holda 46 оС va 52 оС tashkil etdi. Tadqiqot ishlari jarayonida quyosh reflektorlaridan foydalanib quyosh hovuzi pastki konvektiv zonasi energiya samaradorligini 6-7% gacha oshirish mumkinligi tajriba natijalari asosida ilmiy asoslandi.
Ushbu maqolada Qarshi shahri sharoitida quyosh hovuzi qurilmasining issiqlik samaradorligini aniqlash uchun olib borilgan tadqiqot natijalari keltirilgan. Tajriba ishlari 25 % konsentratsiyadagi shoʻr suvli quyosh hovuzining yuzasida quyosh nurlanish energiyasining konsentratsiyasini oshirish uchun yassi quyosh reflektorlaridan foydalanilgan va foydalanilmagan holatlarda oʻtkazildi. Quyosh nurlanish energiyasini yigʻish va uni foydali issiqlik energiyasiga aylantirish quyosh hovuzi ishlashining muhim omili hisoblanadi. Reflektorlar boʻlmagan va boʻlgan holatlarda quyosh hovuzi pastki zonasining haroratlari mos holda 46 оС va 52 оС tashkil etdi. Tadqiqot ishlari jarayonida quyosh reflektorlaridan foydalanib quyosh hovuzi pastki konvektiv zonasi energiya samaradorligini 6-7% gacha oshirish mumkinligi tajriba natijalari asosida ilmiy asoslandi.
№ | Muallifning F.I.Sh. | Lavozimi | Tashkilot nomi |
---|---|---|---|
1 | Elmurodov N.S. | doktorant (PhD) | Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti |
2 | Davlonov X.A. | texnika fanlari boʻyicha falsafa doktori, dotsent | Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti |
№ | Havola nomi |
---|---|
1 | [1] Uzakov G.N., Elmurodov N.S. and Davlonov X.A.. Experimental study of the temperature regime of the solar pond in the climatic conditions of the south of Uzbekistan. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science 1070 012026 (2022) |
2 | [2] Qarroot, A. W. Using Solar Evaporation Ponds for the Treatment of the Desalination Plants Brine. Thesis Topic (Doctoral dissertation, Islamic University–Gaza) (2015). |
3 | [3] Rizvi, R. Z., Jamal, Y., Ghauri, M. B., Salman, R., and Khan, I. Solar pond technology for brine management and heat extraction: a critical review. Journal of Faculty of Engineering & Technology, 22(2), 69-79. (2015). |
4 | [4] Abbood M. H., Alhwayzee M., Sultan M. A. H. Experimental Investigation for the Solar Pond Performance with and Without Reflector Mirrors and Tracking System in Kerbela City of Iraq. Design Engineering. С. 7247-7254. (2021) |
5 | [5] Kanan, S. M. J. A. Modelling of a solar pond as a combined heat source and store to drive an absorption cooling system for a building in Iraq. The University of Manchester (United Kingdom). (2017) |
6 | [6] Ito, M., & Azam, S. Feasibility of Saline Gradient Solar Ponds as Thermal Energy Sources in Saskatchewan, Canada. J. Environ. Inform. Lett, 1, 72-80. (2019). |
7 | [7] Elmurodov N.S., Uzakov G. N., Khatamov I. A. and Tilavov Y. S. Investigating the effect of different salts on the thermal efficiency of a solar pond device. In E3S Web of Conferences (Vol. 392, p. 02038). EDP Sciences. (2023) |
8 | [8] https://world-weather.ru/pogoda/uzbekistan/karshi/sunrise/ |
9 | [9] Осадчий, Г.Б. Энергосбережение и возможности установок и систем малой энергетики на базе солнечного соляного пруда. Аналитика и вопросы энергосбережения. Рис, 3. (2012). |
10 | [10]Elmurodov N.S. Quyosh hovuzi qurilmasining yuqori konvektiv zonasi issiqlik samaradorligini hisoblash. Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya. Buxoro-2022. 218-222 |
11 | [11]Uzokov, G., Elmurodov, N., Davlonov, X. (2022). O‘zbekiston janubidagi iqlim sharoitida quyosh hovuzining harorat rejimini eksperimental o‘rganish. Innovatsion texnologiyalar, 1, 97-102. |
12 | [12]Uzokov, G.N., Elmurodov, N. S., Axmedov, N. N. (2022). Suzish basseynlarining energiya balansi tahlili. Innovatsion texnologiyalar, 3(3 (47)), 21-27. |
13 | [13]Uzakov, G., Elmurodov, N., Toshboev, A., & Sultonov, S. (2023). Mathematical modeling the heat balance of a solar pond device. In BIO Web of Conferences (Vol. 71, p. 02023). EDP Sciences |
14 | [14]Elmurodov, N. S., Davlonov, K. A., & Toshboev, A. R. (2023). Study of the physicochemical properties of nacl, mgcl2 and kcl salts and their influence on the thermal efficiency of the solar pond device. Muqobil energetika, 2(02), 52-59. |
15 | [15]Элмуродов, Н. С., Очилов, А. О., & Элмуродова, С. С. (2020). Интенсификации отвода теплоты охлаждающей поверхности баков трансформаторов. Инновационные подходы в современной науке (pp. 76-82). |