Mamlakatimizda yetishtirilgan arpa hosilining 10-15% oziq-ovqat sanoati uchun xomashyo sifatida ishlatiladi, arpa doni tarkibida odam organizmida tez hazm bo‘ladigan karbonsuvlar, har xil aminokislotalar, oqsil va mineral moddalar ko‘p saqlanadi. G‘allachilikda don hosildorligi va sifatini oshirishda mavjud bo‘lgan barcha imkoniyatlardan, birinchi navbatda, yuqori mahsuldor navlardan foydalanish ularni biologik xususiyatlarini o‘rganib, ular bilan to‘g‘ri munosabatda bo‘lish ijobiy natijalarga erishish mumkin. Janubiy dehqonchilik ilmiy tadqiqot institutida arpa navlarining istiqbolli navlarini yaratish, tanlash borasida bir qancha ilmiy izlanishlar olib borilmoqda. 2022-yil hosili uchun jami 27 ta kombinatsiyada 81 ta duragaylar ekib o‘rganilib, shundan 18 ta kombinatsiyada F1 bo‘g‘inida, 9 ta kombinatsiyada F2-F4 bo‘g‘inlarida seleksiya ishlarini olib borilib, duragaylarni kuzatish natijasida ertapisharlik hususiyatiga ega bo‘lgan 5%, o‘rta pishar 68% va 27% o‘rtacha kech pishar duragay avlodlari belgilab olindi hamda seleksiyaning keying bosqichlari uchun 48 ta duragay avlodlari tanlab olindi.
Mamlakatimizda yetishtirilgan arpa hosilining 10-15% oziq-ovqat sanoati uchun xomashyo sifatida ishlatiladi, arpa doni tarkibida odam organizmida tez hazm bo‘ladigan karbonsuvlar, har xil aminokislotalar, oqsil va mineral moddalar ko‘p saqlanadi. G‘allachilikda don hosildorligi va sifatini oshirishda mavjud bo‘lgan barcha imkoniyatlardan, birinchi navbatda, yuqori mahsuldor navlardan foydalanish ularni biologik xususiyatlarini o‘rganib, ular bilan to‘g‘ri munosabatda bo‘lish ijobiy natijalarga erishish mumkin. Janubiy dehqonchilik ilmiy tadqiqot institutida arpa navlarining istiqbolli navlarini yaratish, tanlash borasida bir qancha ilmiy izlanishlar olib borilmoqda. 2022-yil hosili uchun jami 27 ta kombinatsiyada 81 ta duragaylar ekib o‘rganilib, shundan 18 ta kombinatsiyada F1 bo‘g‘inida, 9 ta kombinatsiyada F2-F4 bo‘g‘inlarida seleksiya ishlarini olib borilib, duragaylarni kuzatish natijasida ertapisharlik hususiyatiga ega bo‘lgan 5%, o‘rta pishar 68% va 27% o‘rtacha kech pishar duragay avlodlari belgilab olindi hamda seleksiyaning keying bosqichlari uchun 48 ta duragay avlodlari tanlab olindi.
| № | Muallifning F.I.Sh. | Lavozimi | Tashkilot nomi |
|---|---|---|---|
| 1 | Sarmanov S.S. | qishloq xo‘jaligi fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD), | Janubiy dehqonchilik ilmiy-tadqiqot instituti |
| 2 | Mirzaev N. . | qishloq xo‘jaligi fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD), | TIQXMMI” MTUning Qarshi irrigatsiya va agrotexnologiyalar instituti |
| 3 | Joraev X.M. | magistrant | Toshkent davlat agrar universiteti |
| № | Havola nomi |
|---|---|
| 1 | 1. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 23-oktabrdagi “O‘zbekiston Respublikasi qishloq xo‘jaligini rivojlantirishning 2020—2030 yillarga mo‘ljallangan strategiyasini tasdiqlash to‘g‘risida”gi PF-5853 son Farmoni. 2019-y |
| 2 | 2. D.T.Abdukarimov. “Donli ekinlar seleksiyasi va urug‘chiligi”. Toshkent 2015-y |
| 3 | 3. O.A.Amonov va boshqalar. “Qashqadaryo viloyatida boshoqli don ekinlaridan mo‘l hosil yetishtirish omillari”. Qarshi. Nasaf, 2001-y |
| 4 | 4. O.Amanov, T.Xojaqulov Sug‘oriladigan yerlarda arpa yetishtirish buyicha tavsiyanoma. Qarshi “Nasaf” nashriyoti. 2015-y. |
| 5 | 5. D.Yormatova, N.Shamuratov. Donli ekinlarni yetishtirish texnologiyasi. - Toshkent, 2008-y. |
| 6 | 6. Qishloq xo‘jalik ekinlari navlarini sinash davlat komissiyasining uslubiy qo‘llanmasi. 1989-y. |
| 7 | 7. O.Amanov, T.Xodjaqulov, Sh.Sarmanov. Sug‘oriladigan yerlarda arpa yetishtirish bo‘yicha tavsiyalar. Qarshi-2015-y. “Nasaf”. |
| 8 | 8. O.Amanov, Sh.Sarmanov, N.Mirzayev, U.Tilovov. Ozuqa ekinlari yetishtirish bo‘yicha tavsiyanoma. Qarshi-2022-y. INTELLEKT. |
| 9 | 9. http://ddeiti-gallaorolits.uz/labo6 |
| 10 | 10. https://inis.iaea.org/collection/NCLCollectionStore/_Public/40/096/40096571.pdf |