23

Мақолада Оҳангарон ҳавзасида қор қоплами динамикаси масофадан зондлаш маълумотлари асосида ўрганилди. Оҳангарон ҳавзаси қор қоплами индекслари ва дарё оқими орасида боғлиқликлар аниқланди. Қор қоплами индекси кўрсаткичлари асосида прогнозлаш регрессия тенгламалари тузилди ва Оҳангарон дарёсининг вегетация даври оқими прогнози ишлаб чиқилди. Дарё оқими прогнозларининг ўзини оқлаш даражаси ва самарадорлиги турли мезонлар бўйича баҳоланди. 

  • Internet havola
  • DOI
  • UzSCI tizimida yaratilgan sana 05-06-2024
  • O'qishlar soni 23
  • Nashr sanasi 28-12-2022
  • Asosiy tilO'zbek
  • Sahifalar69-79
Ўзбек

Мақолада Оҳангарон ҳавзасида қор қоплами динамикаси масофадан зондлаш маълумотлари асосида ўрганилди. Оҳангарон ҳавзаси қор қоплами индекслари ва дарё оқими орасида боғлиқликлар аниқланди. Қор қоплами индекси кўрсаткичлари асосида прогнозлаш регрессия тенгламалари тузилди ва Оҳангарон дарёсининг вегетация даври оқими прогнози ишлаб чиқилди. Дарё оқими прогнозларининг ўзини оқлаш даражаси ва самарадорлиги турли мезонлар бўйича баҳоланди. 

Русский

В статье изучена динамика снежного покрова в бассейне Ахангаран по данным дистанционного зондирования. Определены корреляции между индексами снежного покрова бассейна Ахангарана и речным стоком. На основе показателей индекса снежного покрова построены уравнения регрессии для прогнозирования и разработан прогноз стока реки Ахангаран на вегетационный период. Оправдываемость и эффективность прогнозов речного стока оценивались по различным принятым критериям. 

English

The article studies the dynamics of snow cover in the Akhangarаn basin based on remote sensing data. Correlations between snow cover index and river runoff of Akhangaran basin were determined. Based on the indicators of the snow cover index, regression equations for forecasting were obtained and runoff forecast of the Akhangaran River for the growing season was developed. The validity and effectiveness of river runoff forecasts were evaluated according to various accepted criteria. 

Havola nomi
1 Георгиевский Ю.М., Шаночкин С.В. Прогнозы стока горных рек. Текст лекций. – Л., Изд. ЛПИ. 1987. – 55 с.
2 Калашникова О.Ю., Гафуров А.А. Использование наземных и спутниковых данных о снежном покрове для прогноза стока реки Нарын // Лёд и Снег, 2017. № 4. – С. 507-517.
3 Калашникова О.Ю., Гафуров А.А., Оморова Э.А. Прогноз водности реки Нарын на месяцы вегетации на основе снимков MODIS // Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана, 2020. № 3. DOI:10.26104/NNTIK.2019.45.557
4 Нишонов Б.Э., Махмудов Ж.К., Мамараимов А.Ж. Иқлим ўзгаришининг Оҳангарон дарёси ҳавзасидаги қор қоплами динамикасига таъсири // Гидрометеорология ва атроф-муҳит мониторинги, 2022. №3. – Б. 75-82.
5 Ниязов Дж.Б., Калашникова О.Ю., Гафуров А.А. Методика прогноза водности высокогорных рек Центральной Азии на основе снимков MODIS // Центральноазиатский журнал исследований воды, 2020. № 6(2). – С. 26-37.
6 Шульц В.Л., Машрапов Р. Ўрта Осиё гидрографияси. – Тошкент: Ўқитувчи. 1969. – 327 б.
7 Ярашев Д.Ў., Ғафуров А.А., Ғафуров А.А., Умирзоқов Ғ.Ў. Қор қоплами мониторинги асосида Писком дарёси вегетация даври оқимини прогнозлаш // Гидрометеорология ва атроф-муҳит мониторинги, 2022. № 3. – Б. 63-75.
8 World Meteorological Organization (WMO). State of the Climate in Asia 2021. (WMO-No. 1303). Geneva, 2022. – 40 р.
Kutilmoqda