Maqolada tabiiy gazni oltingugurtdan tozalash jihozlari boʻlmaganligi sababli, uzoq muddat konservatsiyada turgan, kam oltingugurtli Uchqir gazkondensat koni (GKK) koʻrib chiqilgan. Shuningdek, konni ishlash va ishlatish jarayonida koʻrsatkichlarning loyihaviy va haqiqiy kattaliklarini ortib ketishi yoki orqada qolishi sabablari va natijalari keltirib oʻtilgan.
Gaz konini samarali ishlashini tashkil qilish va operativ nazorat qilish maqsadida, konda ishlab turgan harakatdagi barcha quduqlarda bir yilda bir marta gazogidrodinamik tadqiqotlar oʻtkazilishi shart ekanligi asoslab berilgan, amalga oshirilgan tadqiqotlar natijasiga koʻra, Uchqir GKKdagi deyarli barcha quduqlarda tadqiqotlar yetarli darajada yoki umuman oʻz vaqtida amalga oshirilmagan, natijada esa quduq mahsuloti bilan birgalikda qoʻshilib chiqayotgan suyuqlik, mexanik aralashmalar hamda tabiiy gaz miqdorlari ham aniq hisoblanmagan, quduq orti bosimlari oʻz vaqtida yetarli darajada oʻlchanmagan.
Uchqir gaz kondensati konining qoldiq zaxiralarini qazib olish samaradorligini oshirish uchun oʻzlashtirish boʻyicha geologik va gidrodinamik nazoratni oʻrnatish tavsiya etiladi.
Maqolada tabiiy gazni oltingugurtdan tozalash jihozlari boʻlmaganligi sababli, uzoq muddat konservatsiyada turgan, kam oltingugurtli Uchqir gazkondensat koni (GKK) koʻrib chiqilgan. Shuningdek, konni ishlash va ishlatish jarayonida koʻrsatkichlarning loyihaviy va haqiqiy kattaliklarini ortib ketishi yoki orqada qolishi sabablari va natijalari keltirib oʻtilgan.
Gaz konini samarali ishlashini tashkil qilish va operativ nazorat qilish maqsadida, konda ishlab turgan harakatdagi barcha quduqlarda bir yilda bir marta gazogidrodinamik tadqiqotlar oʻtkazilishi shart ekanligi asoslab berilgan, amalga oshirilgan tadqiqotlar natijasiga koʻra, Uchqir GKKdagi deyarli barcha quduqlarda tadqiqotlar yetarli darajada yoki umuman oʻz vaqtida amalga oshirilmagan, natijada esa quduq mahsuloti bilan birgalikda qoʻshilib chiqayotgan suyuqlik, mexanik aralashmalar hamda tabiiy gaz miqdorlari ham aniq hisoblanmagan, quduq orti bosimlari oʻz vaqtida yetarli darajada oʻlchanmagan.
Uchqir gaz kondensati konining qoldiq zaxiralarini qazib olish samaradorligini oshirish uchun oʻzlashtirish boʻyicha geologik va gidrodinamik nazoratni oʻrnatish tavsiya etiladi.
| № | Muallifning F.I.Sh. | Lavozimi | Tashkilot nomi |
|---|---|---|---|
| 1 | Asadova H.B. | texnika fanlari nomzodi, dotsent | «O’ZLITINEFTGAZ» АЖ |
| 2 | Sharopov A.A. | bosh mutaxassis | «O’ZLITINEFTGAZ» АЖ |
| 3 | Sultonov N.N. | katta oʻqituvchi | Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti |
| № | Havola nomi |
|---|---|
| 1 | Абдурахимов М.А. Совершенствование технологического процесса сероочистной установки // Сб. научн. тр. АО «УЗЛИТИНЕФТГАЗ».: Нефтепромысловая геология, разработка месторождений, подготовка и переработка нефти и газа, экономические исследования и промышленная безопасность. – Ташкент, 2021. – Выпуск 1. – С. 223-228. |
| 2 | Постановление Президента Республики Узбекистан ПФ-4947 от 7 февраля 2017 года «О стратегии действий по дальнейшему развитию Республики Узбекистан». |
| 3 | Назаров У.С., Сайдахмедов Э.Э., Абдурахимов М.А., Ли Р.Ч., Кенджаев Б.Н. Принцип модернизации системы подготовки и переработки природного газа, доразработке месторождений углеводородного сырья // Монография. – Ташкент, 2021. – 270 с. |
| 4 | Makushev F.I., Petrenko E.I. va boshqalar.Uchqir konining XV gorizonti gaz konlarini o‘zlashtirish loyihasi. Toshkent, 1978-yil. |
| 5 | Pak S.A., Kalendarev B.A. va boshqalar. O'zbekiston SSR Uchqirskoy konining geologiyasi va gaz va neft tarkibi (15.10.65 holatiga ko‘ra gaz va neft zaxiralarini qidirish va hisoblash natijalari to‘g‘risidagi hisobot). Toshkent, O‘zbekiston Respublikasi Davlat geologiya jamg‘armalari. |
| 6 | Konlarni oʻzlashtirishni geologik va gidrodinamik nazorat qilish toʻgʻrisidagi Nizom. NGH39.0-247:2021. |
| 7 | Шевцов В.М. и др. Проект опытно-промышленной эксплуатации газоконденсатного месторождения Северный Бердах. Отчет о НИР АО «УзЛИТИнефтгаз» по теме ПУ 03.11/06.06, Ташкент. 2006 г. |
| 8 | Шевцов В.М. и др. Коррективы проекта опытно-промышленной эксплуатации газоконденсатного месторождения Шимолий Бердак. Отчет о НИР АО УзЛИТИнефтгаз, Ташкент. 2011 г |
| 9 | Sultonov N.N. Оценка применения технологии гидравлического разрыва пласта на объектах Культак-Камашинского инвестиционного блока //Innovatsion texnologiyalar jurnali, 2022-yil 2-son, 17-23 b. |
| 10 | Sultonov Nodir Normurodovich, Asadova Hulkar Boymanovna. Application of modern methods to intensify hydrocarbon production www.iejrd.com SJIF: 7.169 1 International Engineering Journal For Research & Development Vol.6 Issue 6. 2022- yil. |