Ushbu maqolada metrologik ta’minot, metrologik ta’minotni tashkil etuvchi asoslari, fizik-kimyoviy o‘lchashlarni amalga oshirishda jumladan, suyuqliklar tarkibidagi vodorod ionlari faolligi ko‘rsatkichini aniqlashning metrologik ta’minoti holati tahlil qilingan. Shu bilan birga, suyuqliklar tarkibidagi vodorod ionlari faolligi ko‘rsatkichi pH ni o‘lchash vositalarining metrologik tekshiruvi va nazoratini amalga oshirishda metrologik ta’minoti, uning tashkiliy, texnikaviy, ma’yoriy-uslubiy asoslari yoritib o‘tilgan. |
Ushbu maqolada metrologik ta’minot, metrologik ta’minotni tashkil etuvchi asoslari, fizik-kimyoviy o‘lchashlarni amalga oshirishda jumladan, suyuqliklar tarkibidagi vodorod ionlari faolligi ko‘rsatkichini aniqlashning metrologik ta’minoti holati tahlil qilingan. Shu bilan birga, suyuqliklar tarkibidagi vodorod ionlari faolligi ko‘rsatkichi pH ni o‘lchash vositalarining metrologik tekshiruvi va nazoratini amalga oshirishda metrologik ta’minoti, uning tashkiliy, texnikaviy, ma’yoriy-uslubiy asoslari yoritib o‘tilgan. |
№ | Muallifning F.I.Sh. | Lavozimi | Tashkilot nomi |
---|---|---|---|
1 | Raxmatullayev S.. | “Metrologiya, texnik jihatdan tartibga solish, standartlashtirish va sertifi katlashtirish” kafedrasi doktoranti | TDTU |
2 | Xojaqulov D.. | Fizik-kimyoviy, optik fi zikaviy va harorat kattaliklari o‘lchash bo‘limi I-toifali mutaxassisi | O‘zMMI DM |
№ | Havola nomi |
---|---|
1 | 1. В.А. Звездина, И.В. Морозов, С.В.Прокунин, А.Н. Щипунов. Рабочие эталоны pH методы и средства метрологического обеспечения величины водородного показателя в водных растворах. Альманах современной метрологии, 2018, № 14. 2. Д.Г. Грязин Основы метрологии и метрологического обеспечения. Учебник. Санкт-Петербург 2019. 3. Ismatullayev P.R., Qodirova SH.A. Metrologiya asoslari. O‘quv qo‘llanma. Toshkent-2011y. 4. R.P. Buck and oth. The measurement of pH – Defi nition, Standards and Procedures. 2001. 5. N.R.Yusupbekov, B.I.Muhammedov, Sh.M. G‘ulomov. Texnologik jarayonlarni nazorat qilish va avtomatlashtirish. Darslik 2011. 6. Measurement of pH. Defi nition, standards, and procedures (IUPAC Recommendations 2002), Pure Appl. Chem., 74, 2169 (2002) 7. Wu Y.C., Koch YV.F. and Durst R A Standardization of pH Measurements, USA Dept. Commerce, Washington DC, NBS Special Publ. No. 260-53, 1988. 8. OIML R 54 -e81 pH Scale for aqueous solutions. International Recommendation. 9. Matyakubova P.M., Ismatullayev P.R., Masharipov Sh.M. O‘lchash usullari va vositalari. O‘quv qo‘llanma. 2023 y. 10. R.Reining. pH handbook. SI Analytics. 11. Васильев В. П. Аналитическая химия. Физико-химические методы анализа Учеб. для студ. вузов-М.:Дрофа, 2002. 12. Masharipov Sh.M., Ruzmatov K.R., Rahmatullayev S.A., Mahmudjonov M.M., Isoqov A. Assessment and investigation of measurement uncertainty of standard samples of substances and materials in physicochemical measurements based on standard test methods. Journal of Physics: Conference Series, 2021, 2094(5), 052011 13. O’zDst 8.042:2015 pH metr va ion o‘lchagichlar qiyoslash uslubiyoti. 14. https://www.standart.uz/ 15. https://nim.uz/ |