10

Ushbu maqolada modellashtirishning inson faoliyatining turli sohalarida qo‘llanilishi, uning asosiy tushunchalari, model va modellashtirish turlari, biznes modellari, shuningdek, modellashtirish jarayonida nazariy, empirik, matematik va kompyuter modellashtirish usullaridan hamda axborot tizimlarini tahlil qilish va baholash metodlaridan foydalanish zarurligi yoritilgan. Bundan tashqari, talabalarga biznes jarayonlarini modellashtirishni o‘rgatishda modellashtirish axborot tizimlarining asosi ekanligi ta’kidlanib, axborot tizimlarini loyihalash modellariga qo‘yiladigan talablar, keyingi harakatlarni bashorat qilish, yechimlarni amalga oshirish, foyda olish hamda ma’lumotlarni tizimlashtirish va umumlashtirish jarayonlari muhokama qilingan. Real loyihalar bilan ishlash orqali talabalar modellashtirish bo‘yicha ko‘nikmalarini mustahkamlaydi, analitik fikrlash qobiliyatini rivojlantiradi hamda ularni kelajakdagi kasbiy faoliyatga tayyorlashga xizmat qiladi.

  • Internet havola
  • DOI
  • UzSCI tizimida yaratilgan sana 29-04-2025
  • O'qishlar soni 10
  • Nashr sanasi 20-04-2025
  • Asosiy tilO'zbek
  • Sahifalar51-60
Ўзбек

Ushbu maqolada modellashtirishning inson faoliyatining turli sohalarida qo‘llanilishi, uning asosiy tushunchalari, model va modellashtirish turlari, biznes modellari, shuningdek, modellashtirish jarayonida nazariy, empirik, matematik va kompyuter modellashtirish usullaridan hamda axborot tizimlarini tahlil qilish va baholash metodlaridan foydalanish zarurligi yoritilgan. Bundan tashqari, talabalarga biznes jarayonlarini modellashtirishni o‘rgatishda modellashtirish axborot tizimlarining asosi ekanligi ta’kidlanib, axborot tizimlarini loyihalash modellariga qo‘yiladigan talablar, keyingi harakatlarni bashorat qilish, yechimlarni amalga oshirish, foyda olish hamda ma’lumotlarni tizimlashtirish va umumlashtirish jarayonlari muhokama qilingan. Real loyihalar bilan ishlash orqali talabalar modellashtirish bo‘yicha ko‘nikmalarini mustahkamlaydi, analitik fikrlash qobiliyatini rivojlantiradi hamda ularni kelajakdagi kasbiy faoliyatga tayyorlashga xizmat qiladi.

Русский

В данной статье рассматривается применение моделирования в различных областях человеческой деятельности, его основные понятия, модели и виды моделирования, бизнес-модели, а также необходимость использования теоретических, эмпирических, математических и компьютерных методов моделирования, а также методов анализа и оценки информационных систем в процессе моделирования. Кроме того, подчеркивается, что моделирование является основой информационных систем при обучении студентов моделированию бизнес-процессов, обсуждаются требования к моделям проектирования информационных систем, прогнозирование дальнейших действий, реализация решений, получение прибыли, а также процессы систематизации и обобщения данных. Работая с реальными проектами, студенты укрепляют свои навыки моделирования, развивают аналитическое мышление и служат для подготовки их к будущей профессиональной деятельности.

English

This article highlights the application of modeling in various spheres of human activity, its basic concepts, models and types of modeling, business models, as well as the need to use theoretical, empirical, mathematical, and computer modeling methods in the modeling process, as well as methods for analyzing and evaluating information systems. In addition, it was emphasized that modeling is the basis of information systems when teaching students to model business processes, and the requirements for information system design models, forecasting further actions, implementing solutions, obtaining profit, as well as the processes of systematization and generalization of data were discussed. Working with real projects strengthens students' modeling skills, develops analytical thinking skills, and serves to prepare them for future professional activities.

Muallifning F.I.Sh. Lavozimi Tashkilot nomi
1 Kayumova N.A. “Pedagogika” kafedrasi professori Axborot texnologiyalari va menejment universiteti
Havola nomi
1 O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti. Raqamli O‘zbekiston – 2030 strategiyasini tasdiqlash va uni samarali amalga oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida: O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 5-oktabrdagi PF-6079-son farmoni // Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi. 2020. 6-oktabr. 06/20/6079/1349-son.
2 Kayumova N.A. Axborot tizimlarini loyihalashtirish: o‘quv qo‘llanma. – Qarshi. 2024. – B. 186.
3 Каюмова Н.А. Методика проектирования информационных систем // Экономика и социум. 2023. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/metodika-proekt
4 Понятие моделирования. Способы представления моделей. URL: https://stratum.ac.ru/education/textbooks/modelir/lection01.html
5 Основные принципы моделирования. Курс лекций. URL: https://studizba.com/lectures/inzhenerija/imitacionnoe-modelirovanie/
6 Петрова И.Р., Фахритдинов Р.Х., Сулейманова А.А., Разживин И.О., Фазулзянов А.Г. Методология объектно-ориентированного моделирования. Язык UML: учебно-методическое пособие по курсу «Методы анализа и построения информационных систем». – Казань: Казанский университет, 2018. – C. 79.
Kutilmoqda