Ushbu maqolada maktabgacha ta’lim tashkilotlari rahbarlarining konfliktologik kompetentligini rivojlantirish modeli batafsil tahlil qilinadi. Rahbarlarning nizoli vaziyatlarning oldini olish va ularni samarali boshqarish qobiliyatlari ta’lim jarayonining sifatiga ta’sir etuvchi muhim omillardan biri hisoblanadi. Nizolarni to‘g‘ri boshqarish malakasi jamoa muhitini yaxshilash, ta’lim jarayonining samaradorligini oshirish va bolalarning psixologik tayyorgarligini ta’minlashga yordam beradi. Maqolada konfliktologik kompetentligining nazariy asoslari, tarkibiy qismlari (kognitiv, emotsional va amaliy), rivojlantirish metodlari hamda baholash mezonlari atroflicha bayon etiladi. Shuningdek, rahbarlarning nizolarni boshqarish bo‘yicha strategiyalari, mediatorlik ko‘nikmalarini shakllantirish usullari va pedagogik jamoa bilan samarali muloqot o‘rnatish bo‘yicha metodik tavsiyalar beriladi.
Ushbu maqolada maktabgacha ta’lim tashkilotlari rahbarlarining konfliktologik kompetentligini rivojlantirish modeli batafsil tahlil qilinadi. Rahbarlarning nizoli vaziyatlarning oldini olish va ularni samarali boshqarish qobiliyatlari ta’lim jarayonining sifatiga ta’sir etuvchi muhim omillardan biri hisoblanadi. Nizolarni to‘g‘ri boshqarish malakasi jamoa muhitini yaxshilash, ta’lim jarayonining samaradorligini oshirish va bolalarning psixologik tayyorgarligini ta’minlashga yordam beradi. Maqolada konfliktologik kompetentligining nazariy asoslari, tarkibiy qismlari (kognitiv, emotsional va amaliy), rivojlantirish metodlari hamda baholash mezonlari atroflicha bayon etiladi. Shuningdek, rahbarlarning nizolarni boshqarish bo‘yicha strategiyalari, mediatorlik ko‘nikmalarini shakllantirish usullari va pedagogik jamoa bilan samarali muloqot o‘rnatish bo‘yicha metodik tavsiyalar beriladi.
В данной статье подробно анализируется модель развития конфликтологической компетентности руководителей дошкольных образовательных организаций. Способность руководителей предотвращать конфликтные ситуации и эффективно управлять ими является одним из важных факторов, влияющих на качество образовательного процесса. Умение правильно управлять конфликтами способствует улучшению коллективной среды, повышению эффективности образовательного процесса и обеспечению психологического благополучия детей. В статье подробно изложены теоретические основы, компоненты (когнитивные, эмоциональные и практические), методы развития и критерии оценки конфликтологической компетентности. Также даются методические рекомендации по стратегии руководителей по управлению конфликтами, методам формирования медиаторских навыков и установлению эффективного диалога с педагогическим коллективом.
This article analyzes in detail the model for the development of conflictological competence of heads of preschool educational organizations. The ability of managers to prevent conflict situations and manage them effectively is one of the important factors influencing the quality of the educational process. Proper conflict management skills contribute to improving the team environment, increasing the effectiveness of the educational process, and ensuring the psychological well-being of children. The article details the theoretical foundations of conflictological competence, its components (cognitive, emotional, and practical), development methods, and evaluation criteria. Also, methodological recommendations are given on conflict management strategies of managers, methods of forming mediation skills, and establishing effective communication with the pedagogical team.
№ | Muallifning F.I.Sh. | Lavozimi | Tashkilot nomi |
---|---|---|---|
1 | Rahmonova D.R. | “Pedagika nazariyasi” kafedrasi tаyаnch dоktоrаnti | Nаmаngаn dаvlаt universiteti |
№ | Havola nomi |
---|---|
1 | O‘rinboyeva D. Pedagogik muhitda nizolarni boshqarish tamoyillari. – Toshkent: O‘zbekiston, 2021. |
2 | Abduqodirov A.A. Pedagogik konfliktologiya. – Toshkent: Fan, 2015. |
3 | Abduqodirova D.A. Maktabgacha ta’lim muassasalarida boshqaruv va psixologik muammolar. – Toshkent: TDPU, 2019. |
4 | Galtung J. Peace by Peaceful Means: Peace and Conflict, Development and Civilization. – Amerika, 2000. |
5 | Meyers D. Social psychology (Ijtimoiy psixologiya). – Italiya, 2021. |
6 | Kozlov N.N. Конфликтология. – Rossiya, 2020. |
7 | Bodalyov A.A., Muxina V.S. Психология межличностных отношений. – Rossiya, 2011. |
8 | Vigotskiy L.S. Проблеми развития психики. – Rossiya, 2008. |
9 | Mintzberg G., Druker P. Managing. – Italiya, 2009. |
10 | Rean A.A., Dubrovina I.V. Педагогическая психология, 2015. |
11 | Kolb D. Experiential Learning: Experience as the Source of Learning and Development. – Amerika, 2000. |
12 | Dyuvey J. How we think? – Amerika, 2001. |
13 | Fisher R., Ury U. Getting to Yes: Negotiating Agreement Without Giving In. – Amerika, 2000. |
14 | Berne E. Psychology of Human Relations. – Kanada, 2003. |
15 | Abdullayeva G. Ta’lim jarayonida nizolarni boshqarish texnologiyalari. – Toshkent: Innovatsiya-Ziyo, 2021. |
16 | Boboxo‘jayev Sh. Ta’lim tizimida konfliktologik yondashuvlar. – Samarqand: SamDU, 2018. |
17 | Yusupov Z. Maktabgacha ta’limda konfliktlarni boshqarish texnologiyalari. – Toshkent: Ilmiy-ma’rifiy markaz, 2023. |