7

Ushbu maqolada talabalarda axboriy-analitik kompetentlikni rivojlantirishning tuzilmasi va komponentlari tahlil qilinadi. Bu jarayonda axborot texnologiyalaridan samarali foydalanish masalasi ham muhim ahamiyat kasb etadi. Tadqiqotda mazkur kompetentlikning axborot asrida ahamiyati ta’kidlanib, axborotni tanqidiy tahlil qilish, soxta ma’lumotlarni ajratish va asosli qaror qabul qilish qobiliyatining rivojlanishi muhim ekani ko‘rsatib o‘tiladi. Shuningdek, zamonaviy mehnat bozorida ushbu kompetentlikka ega bo‘lishning ustunliklari ham muhokama qilinadi. Axboriy-analitik kompetentlikni shakllantirishga oid turli nazariy qarashlar ko‘rib chiqilib, uni oliy ta’lim muassasalarida rivojlantirish metodologik yondashuvlari tahlil qilinadi. Tadqiqot natijasida talabalar tahliliy ko‘nikmalari va kognitiv moslashuvchanligini oshirish bo‘yicha amaliy strategiyalar va modellar taklif etiladi.

  • Internet havola
  • DOI
  • UzSCI tizimida yaratilgan sana 29-04-2025
  • O'qishlar soni 7
  • Nashr sanasi 20-04-2025
  • Asosiy tilO'zbek
  • Sahifalar245-258
Ўзбек

Ushbu maqolada talabalarda axboriy-analitik kompetentlikni rivojlantirishning tuzilmasi va komponentlari tahlil qilinadi. Bu jarayonda axborot texnologiyalaridan samarali foydalanish masalasi ham muhim ahamiyat kasb etadi. Tadqiqotda mazkur kompetentlikning axborot asrida ahamiyati ta’kidlanib, axborotni tanqidiy tahlil qilish, soxta ma’lumotlarni ajratish va asosli qaror qabul qilish qobiliyatining rivojlanishi muhim ekani ko‘rsatib o‘tiladi. Shuningdek, zamonaviy mehnat bozorida ushbu kompetentlikka ega bo‘lishning ustunliklari ham muhokama qilinadi. Axboriy-analitik kompetentlikni shakllantirishga oid turli nazariy qarashlar ko‘rib chiqilib, uni oliy ta’lim muassasalarida rivojlantirish metodologik yondashuvlari tahlil qilinadi. Tadqiqot natijasida talabalar tahliliy ko‘nikmalari va kognitiv moslashuvchanligini oshirish bo‘yicha amaliy strategiyalar va modellar taklif etiladi.

Русский

В данной статье анализируются структура и компоненты развития информационно-аналитической компетентности у студентов. В этом процессе важное значение приобретает вопрос эффективного использования информационных технологий. В исследовании подчеркивается важность данной компетентности в информационную эпоху, указывается на важность развития способности критически анализировать информацию, выделять ложную информацию и принимать обоснованные решения. Также обсуждаются преимущества владения данной компетенцией на современном рынке труда. Рассматриваются различные теоретические взгляды на формирование информационно-аналитической компетентности и анализируются методологические подходы к ее развитию в высших учебных заведениях. В результате исследования предложены практические стратегии и модели повышения аналитических навыков и когнитивной гибкости студентов.

English

This article analyzes the structure and components of the development of information and analytical competence in students. In this process, the issue of the effective use of information technologies is also of great importance. The study emphasizes the importance of this competence in the information age and shows the importance of developing the ability to critically analyze information, separate false information, and make informed decisions. The advantages of possessing this competence in the modern labor market will also be discussed. Various theoretical views on the formation of information and analytical competence are considered, and methodological approaches to its development in higher educational institutions are analyzed. As a result of the research, practical strategies and models for improving students’ analytical skills and cognitive flexibility are proposed.

Muallifning F.I.Sh. Lavozimi Tashkilot nomi
1 Madaliyev B.E. Ta’lim va tarbiya nazariyasi va metodikasi ixtisosligi tayanch doktoranti Farg‘ona davlat universiteti
Havola nomi
1 Anderson, J., Parker, T. Critical thinking and decision-making in the digital age. – New York: Academic Press, 2018. – P. 256.
2 Baydjanov, B. K. Zamonaviy pedagoglarning axboriy-analitik kompetentligini shakllantirish. – Toshkent: O‘zbekiston Milliy universiteti nashriyoti, 2021. – B. 198.
3 Baydjanov, B. K. Zamonaviy pedagogik texnologiyalar va axboriy-analitik kompetentlik. – Toshkent: Fan va texnologiya nashriyoti, 2023. – B. 210.
4 Garcia, M., Thomas, L. Big data and artificial intelligence in education: Analytical approaches. – London: Routledge, 2020. – P. 312.
5 Johnson, A., Williams, P., Smith, D. Developing analytical competence in students: A pedagogical approach. – Cambridge: Cambridge University Press, 2020. – P. 280.
6 Karimov, A. Axboriy-analitik kompetentlikni shakllantirishda amaliy mashg‘ulotlarning o‘rni. – Toshkent: O‘zbekiston pedagogika instituti nashriyoti, 2022. – B. 176.
7 Miller, R., Robinson, S. Media literacy and information analysis strategies in education. – Oxford: Oxford University Press, 2021. – P. 240.
8 O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi. Ta’lim tizimida axborot texnologiyalarini joriy etish dasturi. – Toshkent, 2022. – B. 112.
9 O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti. “Raqamli O‘zbekiston – 2030” strategiyasi. – Toshkent, 2020. – B. 84.
10 Parker, T., Garcia, M. Interactive learning platforms and the development of information literacy. – San Francisco: Pearson Education, 2021. – P. 268.
11 Schmidt, H. Managing information overload: The role of critical thinking skills. – Berlin: Springer, 2018. – P. 234.
12 Schmidt, H., Brown, J. Digital technologies and information flow: The impact on education systems. – Berlin: Springer, 2019. – P. 290.
13 Williams, P., Anderson, J. Evaluating misinformation in the digital era: A critical analysis approach. – New York: Routledge, 2019. – P. 275.
Kutilmoqda