76

Mazkur maqolada kuzgi bugʻdoy doni tarkibidagi oqsil miqdoriga sariq zang (Puccinia striiformis West.) va
un-shudring (Erysiphe graminis D.C.) kasalliklarining ta’siri hamda ularni oldini olishda kimyoviy vositalarning samaradorligi
o‘rganildi. Tadqiqotlar Qashqadaryo viloyati sharoitida olib borilib, dala tajribalarida turli fungitsidlar qo‘llanildi. Natijada
kasalliklarning bugʻdoy donining oqsil miqdorini sezilarli kamaytirganligi, hosil sifatiga salbiy ta’siri ko‘rsatganligi hamda
kimyoviy preparatlarning qo‘llanishi esa kasalliklarning tarqalishini cheklab, don oqsili miqdorini oshirishga va hosil sifatini
yaxshilashga yordam berdi. Shuningdek, ayrim fungitsidlar yuqori iqtisodiy samaradorlik ko‘rsatib, kuzgi bugʻdoyda yuqori
oqsil miqdori shakllanishini ta’minladi.

  • Internet havola
  • DOI10.63241/2025416akhv
  • UzSCI tizimida yaratilgan sana 04-10-2025
  • O'qishlar soni 76
  • Nashr sanasi 26-09-2025
  • Asosiy tilO'zbek
  • Sahifalar48-50
Ўзбек

Mazkur maqolada kuzgi bugʻdoy doni tarkibidagi oqsil miqdoriga sariq zang (Puccinia striiformis West.) va
un-shudring (Erysiphe graminis D.C.) kasalliklarining ta’siri hamda ularni oldini olishda kimyoviy vositalarning samaradorligi
o‘rganildi. Tadqiqotlar Qashqadaryo viloyati sharoitida olib borilib, dala tajribalarida turli fungitsidlar qo‘llanildi. Natijada
kasalliklarning bugʻdoy donining oqsil miqdorini sezilarli kamaytirganligi, hosil sifatiga salbiy ta’siri ko‘rsatganligi hamda
kimyoviy preparatlarning qo‘llanishi esa kasalliklarning tarqalishini cheklab, don oqsili miqdorini oshirishga va hosil sifatini
yaxshilashga yordam berdi. Shuningdek, ayrim fungitsidlar yuqori iqtisodiy samaradorlik ko‘rsatib, kuzgi bugʻdoyda yuqori
oqsil miqdori shakllanishini ta’minladi.

Русский

В данной статье изучено влияние болезней желтой ржавчины (Puccinia striiformis West.) и мучнистой
росы (Erysiphe graminis D.C.) на содержание белка в зерне озимой пшеницы и эффективность химических средств их
профилактики. Исследования проводились в Кашкадарьинской области, в полевых опытах использовались различные
фунгициды. В результате установлено, что болезни значительно снижают содержание белка в зерне пшеницы,
отрицательно влияют на качество урожая, а применение химических препаратов ограничивает распространение
болезней, способствует повышению содержания белка в зерне и улучшению качества урожая. Также некоторые
фунгициды показали высокую экономическую эффективность, обеспечив формирование высокого содержания белка
в озимой пшенице.

English

This article examines the effect of yellow rust (Puccinia striiformis West.) and powdery mildew (Erysiphe graminis
D.C.) on the protein content of winter wheat grain and the effectiveness of chemical agents for their prevention. The studies
were conducted in the Kashkadarya region, and various fungicides were used in field experiments. As a result, it was found
that the diseases significantly reduce the protein content of wheat grain, negatively affect the quality of the crop, and the use of
chemicals limits the spread of diseases, helps to increase the protein content in grain and improve the quality of the crop. Some
fungicides also showed high economic efficiency, ensuring the formation of high protein content in winter wheat.

Muallifning F.I.Sh. Lavozimi Tashkilot nomi
1 Oripov .M. q/x.f.f.d., dotsent Qarshi davlat texnika universiteti
2 Bozorova J.S. tadqiqotchi Qarshi davlat texnika universiteti
Havola nomi
1 1. Sheraliyev.A.SH., Xaytbayeva.N.S. “G‘alla hosiliga fuzarioz kasalligining salbiy ta’siri” // J.: O‘zbekiston agar fani xabarnomasi. – 2017 y. – №1 (67). – B. 89-91.
2 2. Ziyadullayev.Z., Islomov.S. “Kuzgi boshoqli don ekinlari qo‘ng‘ir zang kasalliklariga qarshi kurash omillari” // O‘zbekiston qishloq va suv xo‘jaligi jurnali, “Ago ilm” ilovasi. – №1 [25]. – 2013 y. – B. 18
3 3. Гугкaевa.М.С. “Лечение гнoйнoгo пoдo дермaтитa биoлoгическими препaрaтaми нa фoне физиoтерaпии у кoрoв” // Ж.: Вестник ветеринaрии. – Стaврoпoль, 2011 г. - №56. – С. 67-71
4 4. Глинушкин.A.П. //Фитoпaтoгенный кoмплекс пшеницыи меры бoрьбы с ним. Aвтoреферaт. – Мoсквa, 2013. С. 29-30.
5 5. Слoбoдчикoв.A.A. “Фитoсaнитaрнaя ситуaция в пoсевaх сoртoв ярoвoй пишеницы и рoль средств зaщиты в стaбилизaции прoдуктивнoсти и кaчествa зернa” // Дисс. Aвтoреферaт. – Нoвoсибирск. – 2010 г. – С. 17.
6 6. Sulaymanov.O. “Kuzgi bug‘doy don sifatiga gerbitsid, fungitsid va biologik faol moddalarning ta’siri” // J.: O‘zbekiston qishloq va suv xo‘jaligi jurnali, “Ago ilm” ilovasi. – 2013 y. – №3 (27). – B. 21-22.
7 7. Meyliyev.A.X., Oripov.A., Amanov.SH. Bug‘doyning sariq zang kasalligiga qarshi kurash choralari. // Agro ilm 2016 – y. 4 [42] – SON. B 58-59.
Kutilmoqda