Ushbu maqolada ikki tomonlama taʼminlovchi asinxron generatorli shamol
turbinalaridan turli shamol tezliklarida maksimal quvvat darajalariga erishish imkoniyatlari koʻrib
chiqilgan. Bundan tashqari shamol energiyasidan foydalanish koeffisiyentini aniqlash hamda uni
parrak burchak holatiga qarab oʻzgartirish usuli yoritilgan. Ushbu holatda ikki tomonlama
taʼminlanadigan asinxron generatorli shamol turbinalarining ishlash tamoyillari va ish rejimlari
koʻrib chiqilgan. Ikki tomonlama taʼminlanadigan asinxron generator yordamida shamol elektr
stansiyasini modellashtirish MATLAB SiMULINK dasturiy taʼminotidan foydalangan holda
taʼminlangan va shamol tezligi oʻzgargan holda uning ishlashining supersinxron va subsinxron ish
rejimi ham koʻrib chiqilgan. Shu maqsadda tayyor va qoʻshimcha yaratilgan tizimlar yordamida
barcha tizim elementlarining modellari ishlab chiqilgan. Tadqiqot natijalari shuni koʻrsatdiki, ikki
tomonlama taʼminlanadigan asinxron generatorl bilan koʻrib chiqilayotgan shamol turbinasi
aylanish tezligini 0,67 n.b. dan 1,15 n.b. gacha rostlash orqali energiya olish imkonini beradi. Shu
tarzda shamol energiyasini samarali tarzda elektr energiyasiga aylantirish mumkin.
Ushbu maqolada ikki tomonlama taʼminlovchi asinxron generatorli shamol
turbinalaridan turli shamol tezliklarida maksimal quvvat darajalariga erishish imkoniyatlari koʻrib
chiqilgan. Bundan tashqari shamol energiyasidan foydalanish koeffisiyentini aniqlash hamda uni
parrak burchak holatiga qarab oʻzgartirish usuli yoritilgan. Ushbu holatda ikki tomonlama
taʼminlanadigan asinxron generatorli shamol turbinalarining ishlash tamoyillari va ish rejimlari
koʻrib chiqilgan. Ikki tomonlama taʼminlanadigan asinxron generator yordamida shamol elektr
stansiyasini modellashtirish MATLAB SiMULINK dasturiy taʼminotidan foydalangan holda
taʼminlangan va shamol tezligi oʻzgargan holda uning ishlashining supersinxron va subsinxron ish
rejimi ham koʻrib chiqilgan. Shu maqsadda tayyor va qoʻshimcha yaratilgan tizimlar yordamida
barcha tizim elementlarining modellari ishlab chiqilgan. Tadqiqot natijalari shuni koʻrsatdiki, ikki
tomonlama taʼminlanadigan asinxron generatorl bilan koʻrib chiqilayotgan shamol turbinasi
aylanish tezligini 0,67 n.b. dan 1,15 n.b. gacha rostlash orqali energiya olish imkonini beradi. Shu
tarzda shamol energiyasini samarali tarzda elektr energiyasiga aylantirish mumkin.
| № | Muallifning F.I.Sh. | Lavozimi | Tashkilot nomi |
|---|---|---|---|
| 1 | Qurbonov N.A. | dotsent. | Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti |
| 2 | Bekishev A.E. | texnika fanlari boʻyicha falsafa doktori | Toshkent Davlat texnika universiteti |
| 3 | Yunusov O.A. | katta oʻqituvchi | “TIQXMMI” MTUning Qarshi irrigatsiya va agrotexnologiyalar instituti |
| 4 | Xudoynazarov U.A. | katta oʻqituvchi | “TIQXMMI” MTUning Qarshi irrigatsiya va agrotexnologiyalar instituti |
| № | Havola nomi |
|---|---|
| 1 | [1] Aliprantis, D. C., 2014. Fundamentals of Wind Energy Conversion for Electrical Engineers. School of Electrical and Computer Engineering. IN 47907 ред. West Lafayette: Purdue University. [2] Beainy A., Maatouk C., Moubayed N., Kaddah F.,, 2016. Comparasion of different types of generator for wind energy conversion system topologies. Zouk Mosbeh, 3rd International conference on Renewable energies for developing countries (REDEC), pp. 1-6. [3] Bekishev A,. Kurbanov N., Zayniyeva O., Sayimbetov Z., 2024. Comparative analysis of survivability of synchronous machines in asynchronous mode without excitation. б.м., AIP Conference Proceedings Volume 3152. [4] Bekishev A., Norboyev U., Khudaynazarov U., Kurbanov N., Yunusov O., 2024. Autonomous mode and parallel operation of an asynchronous generator with the electrical network. б.м., E3S Web of conf. Volume 524. (APEC-VII-2024). [5] D, R., Karno, 2014. Wind Power Electric systems Modeling simulation and control. London: Springer-Verlag. [6] IRENA, 2023. Renewable Energy Statics 2023, [7] Kollefler RG, Sitz El, 1996. Electrical energy from winds. Manhattan: Kansas state college of ingineering. [8] Pirmatov N., Bekishev A., Kurbanov N., Saodullayev A., Sayimbetov Z.,, 2024. Improving the effciency and survivablity of synchronous machines with biaxial excitation during operation in transient processes. б.м., AIP conference Proceedings. Volume 3152. [9] S, M. Rahul, 1990. Design, fabrication and testing of a savonios rotor with deflector augmentor. Kerala Agricultural University, III(6), pp. 25-35. [10] Wu B., Lang Y., Zargari N., Kouro S., 2011. Power conversion and control of wind energy systems.. б.м.:Wiley-IEEE Press. [11] А, Рамадан, В.В Елистратов, 2018. Моделирование и управление сетевой ветроэнергетической установкой с асинхронным генератором двойного питания. Научно-технические ведомости СПбПУ. Естественные и инженерные науки., Том Т. 24. №3., pp. 22-37. [12] В.В.Евтушенко, 2016. Возобновляемая энергетика. 3-е изд ред. Санкт-Петербург: издательство Политехникум университета. [13] Котков А.А., Неустроев Н.И., 2017. Применение генератора двойного питания для ветроэнергетических установок малой, средней и большой мощности. Вестник ЮУрГУ, Серия “Энергетика“, Том Т.17.№4, pp. 80-89. [14] Рамадан А., Денисов Р.С., 2017. Моделирование автономных энергокомплексов на основе ВИЭ для изолированных потребилтелей в среде MATLAB SIMULINK. Вестник аграрной науки , Том Т3.№39, p. 1120. |