Мақолада тўқимачилик саноатида ишлаб чиқарилаётган наноматериалларни сертификатлаш масалалари, хавфсизликни баҳолаш, халқаро стандартлар (ISO, OECD, АҚШ EPA, ЕС) ва уларнинг талаблари таҳлил қилинади. Ўзбекистон тўқимачилик саноатидаги мавжуд имкониятлар ва камчиликлар ўрганилган, миллий сертификатлаш тизимини наноматериаллар борасида янгиланиш зарурати асосланади. Шунингдек, нанотекстиль учун халқаро стандартларнинг таққослама жадвали келтирилиб, Ўзбекистон шароитида амалий қўллаш бўйича таклифлар ишлаб чиқилган
Мақолада тўқимачилик саноатида ишлаб чиқарилаётган наноматериалларни сертификатлаш масалалари, хавфсизликни баҳолаш, халқаро стандартлар (ISO, OECD, АҚШ EPA, ЕС) ва уларнинг талаблари таҳлил қилинади. Ўзбекистон тўқимачилик саноатидаги мавжуд имкониятлар ва камчиликлар ўрганилган, миллий сертификатлаш тизимини наноматериаллар борасида янгиланиш зарурати асосланади. Шунингдек, нанотекстиль учун халқаро стандартларнинг таққослама жадвали келтирилиб, Ўзбекистон шароитида амалий қўллаш бўйича таклифлар ишлаб чиқилган
В статье анализируются вопросы сертификации наноматериалов, производимых в текстильной промышленности, оценки безопасности, международные стандарты (ISO, OECD, USA EPA, EU) и их требования. Изучены имеющиеся возможности и недостатки текстильной промышленности Узбекистана, обоснована необходимость обновления национальной системы сертификации по наноматериалам. Также представлена сравнительная таблица международных стандартов нанотекстиля и разработаны предложения по практическому применению в условиях Узбекистана
The article analyzes the issues of certification of nanomaterials produced in the textile industry, safety assessment, international standards (ISO, OECD, USA
EPA, EU) and their requirements. The existing opportunities and shortcomings of the Uzbek textile industry were studied, and the need to update the national system for nanomaterial certification was substantiated. A comparative table of international nanotextile standards is also presented, and proposals for practical application in Uzbekistan are developed
| № | Muallifning F.I.Sh. | Lavozimi | Tashkilot nomi |
|---|---|---|---|
| 1 | Odilbekova D.A. | magistr | TOSHKENT TO'QIMACHILIK VA YENGIL SANOAT INSTITUTI |
| 2 | Axmedov B.B. | t.f.n., dot. | TOSHKENT TO'QIMACHILIK VA YENGIL SANOAT INSTITUTI |
| № | Havola nomi |
|---|---|
| 1 | ISO/TS 23650:2021. Textiles — Antibacterial and anti-odor functional evaluation of textiles containing engineered nanomaterials. |
| 2 | ISO/TS 10818:2023. Evaluation method for water-repellent durability of nanostructured textiles. |
| 3 | OECD (2023). NANOMET — Testing of Manufactured Nanomaterials. |
| 4 | U.S. Environmental Protection Agency (EPA). TSCA Reporting Requirements for Nanoscale Materials. |
| 5 | European Commission (2022). Regulatory Framework for Nanomaterials within the EU. |
| 6 | Подгорный А.В., Иванова Л.И. Наноматериалы в текстильной промышленности. Москва, 2021. |
| 7 | Мельникова Н.В. Оценка безопасности наночастиц в потребительских изделиях. Журнал материаловедения, 2020. |
| 8 | Наточеева О.А. Методы анализа наноструктур в текстильных волокнах. СПб: Политех-пресс, 2022. |
| 9 | “O‘zto’qimachisanoat” расмий маълумотлари ва йиллик ҳисоботлари. |
| 10 | OEKO-TEX® ва WRAP сертификатлаш тизими ҳужжатлари |