173

Мақолада  қорақалпоқ  драматургиясининг  ўрганилиш  тарихидаги  асосий  илмий  ишларга  таҳлил  берилган.  Драма жанрининг  пайдо  бўлиши  ва  ривожланиши  тўғрисида  дастлабки  тадқиқотчиларнинг  фикрларига  баҳо  берилган. Дастлабки  драма  асарларида  образ  яратишда  қорақалпоқ  оғзаки  ижодиётига  асосланганлиги  тўғрисидаги  илмий мақолалар  таққослаб  ўрганилган.  Кичик  шакллардаги  асарларнинг  пайдо  бўлиш  йўналишлари  сўз  этилиб, 
драматургларнинг жанрлик изланишлари тўғрисидаги драма критикларининг фикрлари берилган. 

  • Internet havola
  • DOI
  • UzSCI tizimida yaratilgan sana 25-12-2019
  • O'qishlar soni 161
  • Nashr sanasi 15-04-2019
  • Asosiy tilO'zbek
  • Sahifalar129-132
Ўзбек

Мақолада  қорақалпоқ  драматургиясининг  ўрганилиш  тарихидаги  асосий  илмий  ишларга  таҳлил  берилган.  Драма жанрининг  пайдо  бўлиши  ва  ривожланиши  тўғрисида  дастлабки  тадқиқотчиларнинг  фикрларига  баҳо  берилган. Дастлабки  драма  асарларида  образ  яратишда  қорақалпоқ  оғзаки  ижодиётига  асосланганлиги  тўғрисидаги  илмий мақолалар  таққослаб  ўрганилган.  Кичик  шакллардаги  асарларнинг  пайдо  бўлиш  йўналишлари  сўз  этилиб, 
драматургларнинг жанрлик изланишлари тўғрисидаги драма критикларининг фикрлари берилган. 

Русский

В статье анализируются известные работы по каракалпакской драматургии. Дана оценка научной мысли первых исследователей возникновения и развития драмы как жанра. Изучаются работы, где говорится, что при создании образов первые драматические произведения опирались на устное народное творчество каракалпаков. Определены направления при возникновении малых форм театра. Приведены мнения критиков драмы по жанровым поискам драматургов. 

English

The article analyzes well-known works on the Karakalpak drama. The scientific thoughts of the first researchers of the origin and development of the drama as a genre are estimated. Some works, where it is said that in creating images the first dramatic works were based on the oral folklore of Karakalpaks. Directions are defined when small forms of theater arise. The views of the drama critics on the genre search of playwrights are given. 

Kalit so'z
№ Havola nomi
1 А й ы м б е т о в Қ . Қарақалпақ совет драматургиясының тарийхынан очерклер. Нөкис: ҚҚМБ. 1963.
2 Алланазаров Т. Театр ҳәм драматургия. Нөкис. ҚҚМБ, 1979. 1982.
3 Ахметов С. Әдебияттаныў терминлериниң қысқаша сөзлиги. Нөкис: ҚҚБ, 1972. 29-б.
4 Жәримбетов Қ. Дәстан, тарийх ҳәм драма. // Қарақалпақ әдебияты газетасы, 2017, №7.4-9-бб.
5 Қ о б л а н о в Ж . Қ а з а қ - қа р а қ а л п а қ драматургиясының гейбир мәселелери. Ақтаў, 2012; Қарақалпақ драматургиясы. Ақтаў, 2012; Фольклор – источник вдохновения. – Ақтаў, 2015.
6 Мақсетов Қ. Эпос ҳәм драма. //«Әмиўдәрья», 1974. №3. 111-120-бб.
7 Мақсетов Қ. «Таң нуры» көркем ҳәўескерлер дөгереги оның репертуарының аўыз еки халық творчествосы менен байланысы. //«Әмиўдәрья», 1981, №9. 111-115-бб.
8 Мақсетов Қ. Ж.Аймурзаевтың «Айгүл-Абат» п ь е с а с ы н д а ғ ы ф о л ь к л о р л ы қ мотивлер. //«Әмиўдәрья», 1961, №10. – 106-111- бб.
9 Мамбетов К. Өзбек ҳәм қарақалпақ әдебий байланыслары. Нөкис: «Билим», 1992; Әдебият теориясы. Нөкис: «Билим», 1995.
10 Н а с р у л л а е в Ә . Қарақалпақ совет драматургиясының раўажланыўы. //ӨзРИАҚ фундаментал китапханасының қолжазбалар фонды........
11 Нурмухамедов М. Қарақалпақ әдебиятының раўажланыўына рус әдебиятының тәсири.– Нөкис: ҚҚМБ, 1956.
12 Султанов Қ. Драматургияда персонаж тили. //«Әмиўдәрья», 1961. №2. 116-б.
13 Т у р с ы н о в Б . Д ә р е ж е ҳ ә м талап. //«Әмиўдәрья», 1983, №3. – 105-107-бб.
14 Турсынов Б. Драматургиямыздағы конфликт ҳәм композиция мәселелерине. //«Әмиўдәрья», 2000. №1. 90-б.
15 Турсынов Б. Қарақалпақ телевизиялық театры. //Әмиўдәрья, 1980. №10. 122-б.
Kutilmoqda