146

Мақолада Европада илмий даражалар бериш тизимининг ташкил этилиш тарихи ва ривожланиш босқичлари таҳлил қилинган. Шунингдек, бир-биридан тубдан фарқ қилувчи илмий даражаларнинг ўзаро мослигини таъминлаш учун Болонья хартиясининг ўрни ёритиб берилган. Ривожланган хорижий давлатлардаги илмий даражаларнинг турлари, уларнинг ўзаро мувофиқлиги ва тубдан фарқ қилувчи белгилари, шунингдек, диссертацияларни тайёрлаш учун ўрнатилган талаблар, илмий тадқиқотлар юзасидан нашр этилиши керак бўлган илмий ишлар миқдори ва турлари келтирилган. Бажарилган диссертацияни ҳимоя қилиш тартиби кенг ёритилиб, оппонент ва тақризчилар ҳамда кенгаш аъзолари таркиби кўрсатилган. Хорижий етакчи университетларда илмий даража олиш учун илмий тадқиқот ишлари ва диссертацияни ёзишга сарфланадиган ўртача муддат аниқланган. Илмий даража олиш натижасида талабгор эришадиган ютуқлар ва малакалар, моддий манфаатдорлик ортиши, мансаб поғонасидан кўтарилиш имкониятлари ва энг асосийси, янги олинадиган билимлар сифатида компетентлик даражаси ортиши исботланган. Хулоса сифатида ривожланган давлатлардаги университетларда илмий даражалар бериш тизимининг ютуқлари таклиф этилган.

  • Internet havola
  • DOIhttps://dx.doi.org/10.36522/2181-9637-2020-3-18
  • UzSCI tizimida yaratilgan sana04-04-2022
  • O'qishlar soni146
  • Nashr sanasi31-07-2020
  • Asosiy tilO'zbek
  • Sahifalar136-147
Ўзбек

Мақолада Европада илмий даражалар бериш тизимининг ташкил этилиш тарихи ва ривожланиш босқичлари таҳлил қилинган. Шунингдек, бир-биридан тубдан фарқ қилувчи илмий даражаларнинг ўзаро мослигини таъминлаш учун Болонья хартиясининг ўрни ёритиб берилган. Ривожланган хорижий давлатлардаги илмий даражаларнинг турлари, уларнинг ўзаро мувофиқлиги ва тубдан фарқ қилувчи белгилари, шунингдек, диссертацияларни тайёрлаш учун ўрнатилган талаблар, илмий тадқиқотлар юзасидан нашр этилиши керак бўлган илмий ишлар миқдори ва турлари келтирилган. Бажарилган диссертацияни ҳимоя қилиш тартиби кенг ёритилиб, оппонент ва тақризчилар ҳамда кенгаш аъзолари таркиби кўрсатилган. Хорижий етакчи университетларда илмий даража олиш учун илмий тадқиқот ишлари ва диссертацияни ёзишга сарфланадиган ўртача муддат аниқланган. Илмий даража олиш натижасида талабгор эришадиган ютуқлар ва малакалар, моддий манфаатдорлик ортиши, мансаб поғонасидан кўтарилиш имкониятлари ва энг асосийси, янги олинадиган билимлар сифатида компетентлик даражаси ортиши исботланган. Хулоса сифатида ривожланган давлатлардаги университетларда илмий даражалар бериш тизимининг ютуқлари таклиф этилган.

Русский

В статье проанализированы история создания системы присвоения ученых степеней в Европе и этапы ее развития. Также освещена роль Болонской хартии в обеспечении согласованности научных степеней, которые принципиально отличаются друг от друга. Указаны виды научных степеней в развитых зарубежных странах, их совместимость и принципиальные различия. В частности, приведены требования к подготовке диссертаций, количеству и видам научных работ, которые должны быть опубликованы по результатам научных исследований. Описана процедура проведения защиты подготовленной диссертации, приведено количество участников ученого совета, оппонентов и рецензентов. Определена средняя продолжительность затрачиваемого времени на проведение исследований и написание диссертаций для получения ученых степеней в ведущих зарубежных университетах. Доказано, что при присвоении ученой степени происходит приобретение новых навыков и достижений, повышение материального благополучия, улучшение возможностей карьерного роста и повышение уровня компетентности в виде вновь приобретенных знаний. В заключении представлены достижения системы присуждения научных степеней в университетах развитых стран.

English

The article analyzes the history of the system of awarding scientific degrees in Europe and its stages of development. The role of the Bologna Charter in ensuring the consistency of scientific degrees, which are fundamentally different from each other, is also highlighted. The types of the scientific degrees in developed foreign countries, their compatibility and fundamental differences are indicated, in particular, the requirements for the preparation of dissertations, the number and types of scientific papers that should be published based on the results of scientific work. The study deals with the issues regarding the procedure for defending a thesis, the number of members of the Scientific Council, opponents, and reviewers, the average length of time spent on research and writing dissertations for obtaining scientific degrees in leading foreign universities. The importance and the role of the obtained scientific degree in the acquisition of new skills and achievements, increasing material well-being and career opportunities, as well as the level of competence in the form of newly acquired knowledge, has been substantiated. In conclusion, the achievements of the system of awarding scientific degrees at universities of developed countries have been presented.

Muallifning F.I.Sh. Lavozimi Tashkilot nomi
1 Qayumov B.A. PhD, «Avtomobilsozlik» kafedrasi mudiri Andijon mashinasozlik instituti
Havola nomi
1 Университетларнинг умумий хартияси (Magna Charta Unifersitatum). – Болонья, Италия, 18.09.1988. [Elektron manba]. – Кириш режими: http://www.magna-charta.org/
2 Даргын Ч.К., Захаров Н.В. От обучения к науке: о статусе кандидатских и докторских диссертаций в российском и западном образовании // Человеческий потенциал России: информационно-исследовательский портал Московского гуманитарного университета [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://www.hdirussia.ru/.
3 Европа олий таълим тизими структураларининг ўзаро мослашувчанлиги ҳақидаги декларация. – Сорбонна. – Париж, 25.05.1998. [Elektron manba]. – Кириш режими: http://www.ehea.info/ cid100203/sorbonne -declaration-1998.html/.
4 Косинска А. Интеграция Польши в Болонский процесс: плюсы и минусы / А. Косинска, Т. Дмоховски // Казанский государственный технологический университет [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://www.oms.kstu.ru/rus/information/Poland.htm/.
5 Международная стандартная классификация образования // Институт статистики ЮНЕСКО [Электронный ресурс]. – 2011. – Режим доступа: http://www.ifap.ru/pr/2012/n120123a.pdf
6 Леонтович О.А. Защита диссертации как форма англоязычного научного дискурса // Вестник Московского университета. – Серия 19: Лингвистика и межкультурная коммуникация. – 2010. – № 1. – C. 76-84.
7 Реформа высшего образования в Европе: Болонский процесс [Электронный ресурс]. – 2010. – Режим доступа: http://www.skachatreferat.ru.
8 Савина А.К. Ученые степени и звания в зарубежных странах: общее и особенное // Проблемы современного образования. – 2015. – № 3. – С. 10-23.
9 Скандинавская школа: Высшее образование в Норвегии [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://www.nordicschool.ru.
10 Тарасова О.А. Система народного образования в Великобритании // Образование в современном мире: достижения и проблемы: коллективная монография / под ред. академика ГАН РАО Ю.С. Давыдова. – М.: Пятигорск РАО-ПГАУ, 2009.
11 Томас Т. Системы профессионального образования в Великобритании и в мире: теория и практика финансового учета // Портал gaap.ru [Электронный ресурс]. – 2011. – Режим доступа: http://www.gaap.ru/articles/124081/.
12 Ученые степени и звания за рубежом: образование и самообразование // Вузтест – учиться легко [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://vuztest.ru.
13 Academconsult: образование за рубежом. [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http:// www.academconsult.ru.
14 Department for Education [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http:// www.education. gov.uk.
15 Globaldialogs: обучение и образование за рубежом [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://www.globaldialog.ru.
16 Campbell J.Y. A Defense of Traditional Hypotheses about the Term Structure of Interest Rates // Wiley Onlayn Library [Electronic resource]. – Аccess mode: https://doi.org/10.1111/j.1540-6261.1986. tb04498.
17 Goodchild L.F., Miller M.M. The American Doctorate and Dissertation: Six Developmental Stages // Wiley Onlayn Library [Electronic resource]. – Аccess mode: https://doi.org/10.1002/he.9902
18 Massachusetts Institute of Technology [Electronic resource]. – Аccess mode: http://www.mit. edu.
19 Politechnika di Torino [Electronic resource]. – Аccess mode: https://www.polito.it.
20 Rzeszow University of Technology [Electronic resource]. – Аccess mode: https://w.prz.edu.pl.
21 Chen Sh. The PHD dissertation defense in Сanada: an institutional policy perspective // Canadian journal of Educational, Administration and Policy. – Issue N 88. – 2017. – December.
22 Spriestersbach B. Ed., Lyell D., Henry Jr., Princeton M.A. The Ph.D. Dissertation: Servant or Master? //Journal Improving College and University Teaching: Volume 26, 1978 – Issue 1: 100th Issue: The Wonderful World of Learning [Electronic resource]. – Аccess mode: https://doi.org/10.1080 /00193089.1978.9927521.
23 Studieren in Deutschland: учиться в Германии [Electronic resource]. – Аccess mode: http:// www.study-in-germany.de.
24 Swales J. M., Feak Ch.B. Academic Writing for Graduate Students: Essential Tasks and Skills, 3rd edition // University of Michigan Press ELT. – 2012.
Kutilmoqda