186

Бугунги кунда халқаро интеграциялашувнинг кенгайиши дунё мамлакатларида молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартларини тан олиш ва жорий қилишга бўлган ҳаракатларнинг жадал суръатлар билан ривожланишига олиб келмоқда. Маълумки, табиий ва иқтисодий ресурслар тўлалигича ҳеч бир давлатда мавжуд эмас. Қайсидир давлатда униси, қайсидадир бошқа ресурсларни топиб бўлмайди. Шу сабабли ҳам давлатлар ҳар доим бир-бири билан халқаро савдоларни амалга оширади. Бизнинг мамлакатимиз табиий ва иқтисодий ресурсларга бой мамлакат ҳисобланади. Лекин маҳаллий ишлаб чиқарувчиларимиз томонидан ишлаб чиқарилаётган маҳсулотлар жаҳон стандартларига тўлиқ жавоб бера олмаяпти ва биз жаҳон иқтисодиётида фаол қатнаша олмаяпмиз. Шу сабабли ҳам ҳозирги кунга келиб, хориждан инвесторлар жалб қилиш ишларига катта эътибор қаратилмоқда. Инвестор инвестиция киритиши учун эса жозибали инвестицион муҳит бўлиши муҳим аҳамият касб этади. Жаҳоннинг ривожланган давлатлари амалиётида кенг қўлланилаётган, ҳамма инвесторлар учун тушунарли бўлган Молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартларига ўтиш орқали инвестицион муҳитни шакллантириш ва инвесторларни зарур ахборот муҳити билан таъминлаш муҳимдир. Халқаро стандартларга мувофиқ, “Умумлашган даромадлар тўғрисидаги ҳисобот” корхонанинг молиявий натижасини кўрсатиб беради ва бу инвесторлар учун муҳим аҳамиятга эга ҳисобот ҳисобланади.

  • Internet havola
  • DOI
  • UzSCI tizimida yaratilgan sana06-05-2022
  • O'qishlar soni186
  • Nashr sanasi27-12-2021
  • Asosiy tilO'zbek
  • Sahifalar6
Ўзбек

Бугунги кунда халқаро интеграциялашувнинг кенгайиши дунё мамлакатларида молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартларини тан олиш ва жорий қилишга бўлган ҳаракатларнинг жадал суръатлар билан ривожланишига олиб келмоқда. Маълумки, табиий ва иқтисодий ресурслар тўлалигича ҳеч бир давлатда мавжуд эмас. Қайсидир давлатда униси, қайсидадир бошқа ресурсларни топиб бўлмайди. Шу сабабли ҳам давлатлар ҳар доим бир-бири билан халқаро савдоларни амалга оширади. Бизнинг мамлакатимиз табиий ва иқтисодий ресурсларга бой мамлакат ҳисобланади. Лекин маҳаллий ишлаб чиқарувчиларимиз томонидан ишлаб чиқарилаётган маҳсулотлар жаҳон стандартларига тўлиқ жавоб бера олмаяпти ва биз жаҳон иқтисодиётида фаол қатнаша олмаяпмиз. Шу сабабли ҳам ҳозирги кунга келиб, хориждан инвесторлар жалб қилиш ишларига катта эътибор қаратилмоқда. Инвестор инвестиция киритиши учун эса жозибали инвестицион муҳит бўлиши муҳим аҳамият касб этади. Жаҳоннинг ривожланган давлатлари амалиётида кенг қўлланилаётган, ҳамма инвесторлар учун тушунарли бўлган Молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартларига ўтиш орқали инвестицион муҳитни шакллантириш ва инвесторларни зарур ахборот муҳити билан таъминлаш муҳимдир. Халқаро стандартларга мувофиқ, “Умумлашган даромадлар тўғрисидаги ҳисобот” корхонанинг молиявий натижасини кўрсатиб беради ва бу инвесторлар учун муҳим аҳамиятга эга ҳисобот ҳисобланади.

Русский

Сегодня темпы международной интеграции ведут к быстрому развитию международных стандартов финансовой отчетности и усилиям по их признанию и внедрению в странах мира. Известно, что системы контроля природных и экономических ресурсов нет ни в одном государстве. В одной стране невозможно найти одни, в другой другие ресурсы. По этой причине страны всегда осуществляют международную торговлю друг с другом. Наша страна богата природными и экономическими ресурсами. Но продукция, производимая нашими отечественными производителями, не способна в полной мере соответствовать мировым стандартам, поэтому мы не в состоянии активно участвовать в мировой экономике. Работа по привлечению инвесторов из-за рубежа продолжается и по сей день. Для того чтобы инвестор мог инвестировать, важна привлекательная инвестиционная среда. Благодаря переходу на международные стандарты финансовой отчетности, которые широко используются в практике развитых стран мира и понятны всем инвесторам, можно будет сформировать инвестиционный климат и предоставить инвесторам необходимую информационную среду. Согласно международным стандартам, в “отчете о консолидирова нном доходе” указывается финансовый результат предприятия, и это важный отчет для инвесторов.

English

At present, the pace of international integration is leading to rapid development of its efforts to recognize and introduce international standards of financial reporting in the countries across the world. It is known, that no country has natural and economic resources in full. These can hardly be found in different countries. For this reason, countries keep trading with each other. Our country is the one which is rich in natural and economic resources. However the produce made by our domestic manufacturers cannot fully meet the world standards, and we are not able to actively participate in the global economy. Therefore, endeavors to attract foreign investors continue to-date. Attractive investment environment is important in view to get an investor to invest. Transition to international standards of financial reporting, which is widely used in developed economies and is understandable to all investors, will help to shape the investment climate and provide investors with required information medium. According to international standards, the “consolidated income statement” shows financial results of a company which is regarded as an important report for investors.

Muallifning F.I.Sh. Lavozimi Tashkilot nomi
1 Rofeyev D.R. iqtisodiyot fanlari nomzodi, dotsent, “Buxgalteriya hisobi va audit” kafedrasi Samarqand iqtisodiyot va servis instituti
2 Axmedov M.A. “Buxgalteriya hisobi va audit” kafedrasi magistranti Samarqand iqtisodiyot va servis instituti
Havola nomi
1 Moliyaviy hisobotning xalqaro standartlariga o‘tish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida [On Additional Measures to Transfer to International Financial Reporting Standards]. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 24-fevraldagi PQ-4611-son qarori.
2 O‘zbekiston Respublikasining “Buxgalteriya hisobi to‘g‘risida”gi qonuni (Yangi tahriri), 13.04.2016- yil, O‘RQ-404-son [Law of the Republic of Uzbekistan “On Accounting” (New edition)], 13.04.2016, no. ZRU-404.
3 “Moliyaviy hisobot shakllari va ularni to‘ldirish qoidalari”. O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligining 2002-yil 27-dekabrdagi 140-son buyrug‘i bilan tasdiqlangan [“Financial reporting forms and rules for their completion]. Approved by the Order of the Ministry of Finance of the Republic of Uzbekistan dated December 27, 2002, no. 140.
4 O‘zbekiston Respublikasining Soliq kodeksi. O‘zR 30.12.2019. O‘RQ-599-son Qonuni bilan tasdiqlangan [Tax Code of the Republic of Uzbekistan]. UzR 30.12.2019 Approved by Law, no. ZRU-599.
5 O‘zbekiston Respublikasining «Аuditorlik faoliyati to‘g‘risida»gi qonuni [Law of the Republic of Uzbekistan «On Auditing»]. 25.02.2021. Available at: https://lex.uz/docs/5307886/.
6 Moliyaviy hisobotni tayyorlash va taqdim etish uchun kontseptual asos. АV tomonidan 09.09.2016-y. 475-1-son bilan ro‘yxatga olingan [«Conceptual framework for the preparation and presentation of financial statements» 09.09.2016. Registered under no. 475-1]. Available at: http://bhms.uz/?page_id=20%22/.
7 Available at: https://fin-otchet.ru/articles/132/.
8 Available at: https://nrm.uz/contentf?doc=468283_(ias)_28_investicii-_v_associirovannye_ organizacii_i_sovmestnye_predpriyatiya/.
9 Available at: https://nrm.uz/contentf?doc=469476_(ifrs)_12_raskrytie_informacii_ob_uchastii_v_ drugih_organizaciyah/.
10 Available at: http://finansist.uz/uz/moliyaviy-hisobotning-xalqaro-standartlari-ozbekistonda -qollanilishi/.
11 Available at: https://www.google.com/search?/.
12 Available at: https://finotchet.ru/articles/102/.
13 Tashnazarov S.N. Moliyaviy hisobotning nazariy va metodologik asoslarini takomillashtirish [Improving the theoretical and methodological basis of financial reporting]. Monografiya, SIA OmniScriptum Publishing, GlobeEdit Publishing house, 2018, 280 p. ISBN-13:978-613-8-24050-1.
14 Tashnazarov S.N. Moliyaviy hisobotning xalqaro standartlari [International Financial Reporting Standards]. Tashkent, Iqtisod-moliya Publishing house, 2019.
15 Urazov K.B. Buxgalteriya moliyaviy hisobi [Accounting financial accounting]. O‘quv qo‘llanma. Samarqand, SamISI Publishing house, 2013, 226 p.
16 Toshmatov N., Ismanov I., Buzurkhanov S. Moliyaviy hisob va hisobot [Financial accounting and reporting]. Tashkent, Sano-standart Publ. house, 2019, 560 p.
17 Karimov A., Kurbanbayev J., Jumanazarov S., Xalilov Sh. Moliyaviy hisob va hisobot. O‘quv qo‘llanma [Financial accounting and reporting. Study guide], Iqtisod-moliya Publ. house, 2018, 400 p.
Kutilmoqda